İnsanların Kişisel Genetik Bilgilerine Erişimi

23andme adlı kuruluşa göre; genetik profil 6 milyar basamaklı genomundan meydana gelmedi. O sadece bir milyon genomun oluşturduğu ya da SNPs denilen eşsiz bir DNA parçası sayesinde insanların 99,5%’i birbirinden farklıdır. Buradaki parçacık kişiden kişiye değişkenlik gösterir, bu atalarımızın izini sürmekte ve hastalık risklerinde kullanılabilir.

genetik

İnsanlar, zamanla her dölün daima atasına benzediğini gözlemişler. Çocukların bazı hal ve davranışlarıyla ya da yetenekleriyle anne ve babaya benzedikleri gerçekliği kabul edilerek araştırmalara başlanır. Ve bu araştırmalar sonucunda varılan noktada bireyin kendi ata dölüne benzeme eğilimine soyaçekim (kalıtım) adı verilir.

Zamanla bu daldaki araştırmalarn neticesinde; anne, baba ve yavru arasındaki benzerlik ve farklılıkların nedeni ile bu özelliklerin nesilden nesile geçişini inceleyen bilim dalı genetik olarak kabul edilir. Genel olarak bütün türlerde oğul döller temel plan bakımından atalarına benzerler. Bu temel plan kalıtımla dölden döle iletilir.


Genetik alanındaki gelişmelere her geçen gün yenisi ekleniyor

DNA’nın kullanılabileceği alanların sayısı giderek artıyor. Tıp bilimlerinde; kalıtım seklinin saptanması, hastalıklı bir genin tedavi edilmesi, aşılar kullanılarak hastalığın engellenmesi gibi alanlarda kullanıldığı gibi adli tıp alanında çok geniş uygulamalar bulmakta ve günümüzde DNA taraması ile suçluların yakalanması başarıyla sürdürülüyor.

Tarım alanında da bitkilerin genetik yapılarında değişiklikler yapılarak bitkilerin toprak zararlılarına karşı dayanıklı hale getiriliyor veya daha kaliteli ve fazla ürün alınması mümkün hale geliyor. Bioremediasyon konusunda da yine genetik yapıları değiştirilmiş bitki ya da böcekler üretilerek doğa ve insan sağlığı için zararlı olan maddelerin yok edilmesi yoluna gidiliyor.

Genetik biliminin dikkat çekici doğuşuyla birçok araştırmacı, bir kişiyi diğerinden farklı yapan DNA parçacığı üzerinde yaptıkları çalışmalarla adeta birbirleriyle yarışıyorlar. Salya test kitini satışa çıkaran öncü firmalardan biri  bu alanda küçük bir başlangıçtı. Onların 99 dolarlık testi 23 kromozomun seni nasıl sen yaptığını anlamada ve keşfetmede yardımcı oluyor.

23andme adlı kuruluşa göre; genetik profil altı milyar basamaklı genomundan meydana gelmedi o sadece bir milyon genomun oluşturduğu ya da SNPs denilen eşsiz bir dna parçası sayesinde insanların 99,5%’i birbirinden farklıdır. Buradaki parçacık kişiden kişiye değişkenlik gösterir ve bu atalarımızın izini sürmekte ve hastalık risklerinde kullanılabilir.


23andme geçen yılın 22 Kasım’ında FDA (Amerika Yiyecek ve ilaç İdaresi) tarafından kapatıldı. 23andme reklama başladığında dikkatleri üzerine çekmesiyle şirket için problemler oluşmaya başladı. Geçen yıl tv, internet ve youtube reklamları için 5 milyon dolar harcandı. Şirkette uygulanan SNP testi, meme kanseri ya da parkinson gibi hastalık risklerinin öngörülebilmesi için kullanılabilirdi. Fakat FDA için iki kaygı mevcuttu.

Birincisi 23andMe‘deki laboratuvarlar ve işleyiş FDA standartlarına uymuyordu. Meme kanseri için yapılan bir testte yanlış bir pozitif sonucun çıkması bir hastanın tedbir amaçlı cerrahi müdahale geçirmesiyle sonuçlanabilirdi. FDA’nın şirkete yönelik yazılı belgesinde bunlar yer alıyor.

İkinci olarak FDA doğrudan tüketicinin genetik testine eleştiride bulundu. FDA’ya göre genetik bilgi aldatıcı, karmaşık ve potansiyel olarak yıkıcı olabilir, bu sebeple bir hastaya doğrudan verilemez. FDA’ya göre tüketici yok edici bir genetik hastalığın taşıyıcısı olabilirsin ya da nörolojik dejenaratifin öldürücü riskinde ise haberler sadece oldukça eğitimli bir profesyonel tarafından gönderilmeliydi. Çünkü ancak bir profesyonel buradaki genetik riski tamamiyle ve dikkatlice açıklayabilirdi. Böyle şirketlerde ise genetik testler tamamen kontrolsüz piyasaya girerek riske atılıyordu.

Aşı yapımının ilk günlerinden etkileyici masalları hatırlayın. Her bir yılan yağı satıcısının iddiası tetenozun anti toksinine sahip olduğuydu. Sadece bu yüzden bozulmuş aşılardan dolayı birkaç çocuk hayatını kaybetti. FDA kurulduktan sonra piyasa daha güvenli hale geldi. Yine de 23andme’nin bilimsel öneri kurulu ve araştırma kadrosu oldukça saygın genetikçilerle dolu ve Stanford Üniversitesi bilim adamlarına danışıyorlar. Bunu hayal etmesi zor çünkü onlar gelişigüzel yapılmış bir operasyonda kapsanıyor ve şaşırtıcı olan şu ki şirket kendilerini kanıtlamak için çalışmıyor.


23andme adlı şirket FDA’nın engellemelerine rağmen bugün hala faaliyetini sürdürüyor. İnsanlar dünyanın çeşitli yerlerinden tükürük sıvılarını bu şirkete yollayarak atalarının göç yollarını, bugün bulundukları yere nereden geldiklerini ve genetik bir hastalığın taşıyıcısı olup olmadıklarını buradan öğrenebiliyor.

DNA diyeti nedir? Nasıl yapılır?


Editor
İndigo Dergisi Haber Merkezi | İndigo Dergisi, 18 yıldır yayın hayatında olan bağımsız bir medya kuruluşudur. İlkelerinden ödün vermeden tarafsız yayıncılık anlayışı ile çalışmaktadır. 2005 yılında kurulan İndigo Dergisi, indigodergisi.com web sitesi üzerinden tamamen dijital ortamda günlük yayın yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk internet haber dergisi olmakla birlikte, tüm yayın kadrosu ve okurlarıyla birlikte sürekli gelişmektedir. İndigo Dergisi’nin amacı; gidişatı ve tabuları sorgulayarak, kamuoyu oluşturarak farkındalık yaratmaktır. Vizyonu; okuyucularında sosyal sorumluluk bilinci geliştirerek toplumun olumlu yönde değişimine katkıda bulunmaktır. Temel değerleri; dürüst, sağduyulu, barışçıl ve sosyal sorumluluklarının bilincinde olmaktır. İndigo Dergisi, Türkiye’nin saygın İnternet yayınlarından biri olarak; iletişim özgürlüğünü halkın gerçekleri öğrenme hakkı olarak kabul etmekte; Basın Meslek İlkeleri ve Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uymayı taahhüt eder. İlaveten İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni benimsemekte ve yayın içeriğinde de bu bildiriyi göz önünde bulundurmaktadır. Buradan hareketle herkesin ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya diğer herhangi bir milli veya içtimai menşe, servet, doğuş veya herhangi diğer bir fark gözetilmeksizin eşitliğine ve özgürlüğüne inanmaktadır. İndigo Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti çıkarlarına ters düşen; milli haysiyetimizi ve değerlerimizi karalayan, küçümseyen ya da bunlara zarar verebilecek nitelikte hiçbir yazıya yer vermez. İlkelerinden ödün vermeyen şeffaf yayıncılık anlayışını desteklemektedir. Herhangi bir çıkar grubu, örgüt, ideoloji, politik veya dini; hiçbir oluşumun parçası değildir. Köşe yazarlarımızın yazdıkları fikirler, kendi özgür düşünceleridir; İndigo Dergisi yayın politikası dahilinde değerlendirilir ve yayın ilkeleri ile çelişmediği müddetçe, düşünce ve ifade özgürlüğünü teşvik ederek yayına alınır. İndigo Dergisi, sunduğu tüm bilgilerin doğruluğunu teyit ve kontrol eder; bu bilgilerin geçerliliğine son derece önem verir.