Stres, birçok rahatsızlığa zemin hazırlayabildiği gibi, tuvalet alışkanlıklarında da değişime neden olabiliyor. En önemli nedenlerinden biri stres olan ve gaz, karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kabızlık gibi belirtilerle ortaya çıkan huzursuz bağırsak sendromu, sosyal hayatı olumsuz yönde etkileyebiliyor.
Memorial Ataşehir Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Genco Gençdal, halk arasında huzursuz bağırsak sendromu olarak bilinen ‘İrritabl Bağırsak Sendromu’ hakkında bilgi verdi.
Belirtileri neler?
Halk arasında huzursuz bağırsak sendromu olarak bilinen ‘İrritabl Bağırsak Sendromu’ tanı koyması çok zor olmayan kronik bir rahatsızlıktır. Sebebi net olarak belirlenemediğinden etken olarak birçok farklı mekanizmadan şüphelenilmektedir. Bunların başında stres gelmektedir. Stresli bir iş hayatı olan veya sınav dönemi öğrencilerde daha sık görülen huzursuz bağırsak sendromu:
- Karın ağrısı
- Karında gaz ve şişkinlik
- Hazımsızlık
- Dışkılama alışkanlığında değişiklik (ishal-kabızlık atakları)
- Tuvalet sıklığında ve dışkı şeklinde değişiklikler, tuvalet sonrası rahatlama gibi belirtilerle kendini göstermektedir.
Farklı rahatsızlıklarla karıştırılabilir
Huzursuz bağırsak sendromunda; laboratuvar testleri, muayene, ileri radyolojik veya endoskopik görüntülemelerde kalın bağırsak, mide, ince bağırsakta herhangi bir hastalığa ait bir bulgu görülmemektedir. Şikayetlerin 6 aydan fazla sürmesi huzursuz bağırsak sendromunu akla getirmektedir. Hastalığın; ‘kabızlık baskın’, ‘ishal baskın’ veya miks (hem ishal hem kabızlık baskın) olmak üzere 3 tipi bulunmaktadır.
Belirtileri bakımından huzursuz bağırsak sendromu; bağırsak parazitleri, virütik hastalıklar, süt ve süt ürünlerine alerjisi, ince bağırsakta aşırı bakteri üremesi (SIBO-Small intestinal bacterial overgrowth), gastrointestinal sistem kanserleri (özofagus, mide, ince ve kalın bağırsak, pankreas kanserleri) gibi ciddi rahatsızlıklarla karıştırılabilmektedir. Ayrıca, diyabet hastalarında ve safra kesesi ameliyatı olan kişilerde de benzer belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
Stres ile birlikte ataklar da devam edebiliyor
Huzursuz bağırsak sendromunun belirli bir tedavisi olmamakla birlikte genelde spazm giderici ilaçlar kullanılmaktadır. Belirtilerin durumuna göre bazı sindirim ishal varsa bağırsak hareketlerini yavaşlatıcı, kabızlık varsa kabızlık giderici ilaçlar verilmektedir.
Ağır stres altındaki kişilerde veya psikiyatrik durumlardan kaynaklanan huzursuz bağırsak rahatsızlığında hasta psikiyatriye yönlendirilmektedir. Strese bağlı huzursuz bağırsak sendromu yaşayan hastalarda stres devam ettikçe huzursuz bağırsak atakları tekrarlamaktadır.
Hastalığınızı kabul edin, tedaviyi ertelemeyin
Huzursuz bağırsak sendromu genelde ömür boyu devam eden bir hastalıktır. Hastanın aktivitesine, ruhsal durumuna, hastalığın süresine göre tedaviye cevap değişebilmektedir. En az 2 ay hastadan ilaçları kullanması istenmekte daha sonra yapılan kontrole göre ilaçlara devam edip etmeyeceğine karar verilmektedir.
Tedavide en önemli nokta, doktor ile hasta arasında güven ilişkisinin kurulmasıdır. Hasta doktoruna güveniyor ve huzursuz bağırsak sendromu tanısını kabulleniyorsa ataklar daha az yaşanmaktadır. Huzursuz bağırsak sendromunun hastaya detaylı ve açık olarak anlatılması en iyi tedavi yöntemlerinden birisidir.
