İki Günlük Saray

Avşar Kızı’ndan Abdürrahim Albayrak’a, Diva’dan İbo’ya kadar herkes Ak Saray hakkında fikir beyan eder de hasbelkader tıp okumuş adama iki laf etmek düşmez mi? Hülya Hanım saraya Putin’li, Papa’lı açıklama getirince biz de aynı yolu izledik ama farklı bir bakış açısıyla…

120120151638223289345

Tarih bilinci kültür işidir. Kurumlar geçmişlerini ne kadar geriye dayandırırlar ise o kadar itibar kazandıklarına inanırlar. Danıştay’ın ve Yargıtay’ın kuruluşu neden 1868’dir? O zaman Türkiye Cumhuriyeti mi vardı? Kara Kuvvetleri’nin kuruluşu neden M.Ö 209 (yazıyla Milattan Önce İkiyüzdokuz). Mete Han’ın tahta çıkışıyla aynı, daha İsa bile doğmamış. Deniz Kuvvetleri 1081, Çaka Bey zamanı. O zamana kadar zaten Türkler denizi görmemiş. 1071 dese; “Malazgirt’de deniz mi vardı?” diyecekler. Emniyet teşkilatı 1845; istihbarat şefine baştebdil dedikleri dönem. Falakacı kadrosunda polis var iyi mi? Hoş, bugün de var ama adını “falakacı” koyacak kadar özgüven sahibi değiller. İtfaiye teşkilatı desen 1579; elinden gelse internet sitesine 790 bin yıl önceki ilk ateşin söndürüldüğü tarihi yazacak.

Kurumlardan örnekler verdik, şimdi de asıl konumuz olan yurtdışındaki saraylara bakalım:


Kremlin Sarayı’nı 1156’da I.Yuri yaptırmış. Yani, adam Kremlin’e girerken sen daha Anadolu’ya yeni giriyordun. Bu saray Çarlık Rusyası, Komünizm ve Cumhuriyet dönemlerinde tam 860 yıldır var. Putin bile orada oturuyor. 200 yıllığına bir ara St.Petersbug’a gidip gelmişler. O dönemi çıkarırsak 660 yıl ediyor. Sen, Söğüt ile İznik’teki çadırları saymazsan 600 yılda 4 saray değiştirmişsin, adamlar hala aynı sarayda.

Beyaz Saray desen; 1800’den beri, 220 yıllık… Kıta keşfedileli 500 yıl olmuş, başka ev yokmuş gibi aynı adreste oturuyorlar. Evin rengi bile aynı.

Gelelim İngiltere’deki Başbakanlık ikametgahı Downing Street 10 Numara’ya, 1684’den beri 330 yıllık… İsimleri değişse de başbakanlığa denk gelen makam sahiplerinin konutu… Hiç unutmam konutta fare görülünce eve kadrolu kedi almışlardı. Yoksa adam bilmez mi 11 Numara’ya taşınmayı?

Fransa’da Elysee Sarayı 1722’den beri, 300 yıllık… Fransız Devrimi’nden önce yapılmış. Kafası kesilen kral da Napolyon da orada oturmuşlar… Şimdi Hollande oturuyor. Herif sarayda, metresini bile öbür metresi ile aldatacak cesarete sahip iyi mi?

Japon İmparatorluk Sarayı. 12.yüzyılda sen Semerkant’da çadırda kımız içerken yapılmış, 900 yıllık… Kılıçla bir adamdan iki adam çıkaran samurayların kalesi. 1886’da imparator oraya taşınmış, 150 yıldır da orada oturuyor.

İtalya’da Qirinale Sarayı 1573’den beri 440 yıllık… Papa burada otururken Topkapı’da Kanuni oturuyordu. Papa Vatikan’a geçtiğinden beri İtalya cumhurbaşkanları oturuyor.


Yunan Parlamento Binası… Hani kapısında kaldırdığı pinponlu ayakkabısını nereye koyacağını uzun uzun düşünen eteklilerin gezdiği bina. 1833’de Kral Otto bizden kurtulunca yaptırmış, 180 yıllık. Önceleri Kraliyet Sarayı, şimdilerde Parlamento Binası…

Osmanlı’nın torunuyum diye böbürleniyorsun ama 350 yıl yönettiğin Suudi Arabistan bile senden zerre kadar haz etmiyor. Kabe’yi gören rezidans yapacağım diye 250 yıllık Ecyad Kaleni buldozerle yıktı. Taliban Buda’nın g*tünde dinamit patlatmıştı. Demek Taliban’dan hallicelermiş. Bu ülkenin kralı bile 75 yıllık Murabba Sarayı’nda oturuyor. Ondan önce zaten öyle bir ülke yoktu, çölde el cepte dolaşılırdı.

Güney Kore’de Mavi Ev 1104’den beri 911 yıllık… Hz. İsa doğalı iki milenyum, bu ev yapılalı bir milenyum geçmiş. Cumhurbaşkanı orada oturuyor.

Dur daha bitmedi. “Yavru Vatan” diye küçümsediğin KKTC’nin bile cumhurbaşkanı 75 yıllık köşkte oturuyor. Köşk, İngiliz valisinin konağı olarak 1939’da yapılmış. Bayrak Radyosu Kıbrıs Çıkarması’ndaki yayınını bu evin garajından yapmış. Böyle de bir tarihi öneme haiz.

Veee… Sıkı durun, Afganistan. 1907’de Habibullah Han Kabil’de Delkosha Sarayı’nı yaptırmış ancak bugün yıkık. Zaten bu kadar olaydan sonra hala yıkılmasaydı mimarına ödül vereceklerdi. Şimdilerde onarılıp Devlet Başkanlığı Sarayı yapılmak isteniyor. Projesi hazır. Yani senin anlayacağın Afganistan kadar olamamışsın.

5459dcc1ae78491c88cc29afGelelim Çankaya Köşkü’ne… Bağ evi olarak yapıldığı tarih 1800’lü yılların son çeyreği… En iyi tahminle 140 yıllık. Böyle bir köşkten çıkıp ormanı keserek yapılan 2 aylık saraya taşınmak tarihe saygısızlık değilse nedir? Hele o Ak Parti’nin “Ak”ını alıp Beyaz Saray’ı çağrıştırsın diye “Ak Saray” yapma hikayesi… Bende olsa olsa Aksaray semtini çağrıştırdı. Kardeşim, madem semt ismi koyacaktınız; Kasımpaşa’dan koyaydınız: Çıksalın mesela.


İki günlük liderler asırlık saraylarda, asrın liderimiz iki günlük sarayda… İnsan üzülüyor haliyle.


Taner Erim
1966 yılında İstanbul'da doğan yazar, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nden mezun olmuştur. Hava Kuvvetlerinin çeşitli birimlerinde hekim olarak görev yaptıktan sonra 2010 yılında emekli olmuştur. Halen özel sektörde kulak burun boğaz uzmanı ve bir yüksek öğretim kurumunda öğretim görevlisi olarak çalışmakta olan yazarın ilgi alanları siyasi tarih, sinema ve motosiklettir.