Yedikleriniz sizi hasta ediyor olabilir mi? Hangi gıdalara karşı intoleransımız olduğunu hemen öğrenebileceğimiz bir kan testi olan York Testi’ni sizin için araştırdık.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya nüfusunun yarısında Gıda İntoleransı olduğunu düşünüyor. 1 milyar kişide tanısı konmuş gıda intoleransı vardır ve WHO, bu rakamın 2015’te 2,5 milyara ulaşacağını öngörüyor.
York Testi: Gıda intoleransı
Yorktest Laboratuarları’nın Türkiye Satış Müdürlüğü görevini yürüten Emre Teker, parmak ucundan alınan birkaç damla kanın incelenerek, vücudun hangi besinlere karşı intoleransı olduğunun tespit edildiğini ve testin neticesine göre uygulanması gereken ‘kişisel’ beslenme planı oluşturulmasına yardımcı olduğunu söylüyor. Yorktest, İngiltere Kraliçesi tarafından, İngiltere’nin en başarılı şirketi ödülüne layık görülmüş.
Röportaj: Gülşen Kaş
Bu testi kimler yaptırmalıdır?
Özellikle kilo problemi çekenler, mide, bağırsak sorunları olanlar, migren ve ağrı şikayeti olanlar, egzama, sedef gibi deri rahatsızlığı olanlar ve sağlıklı beslenmek isteyen herkes York Testini yaptırabilir.
Bu testin doğruluk oranı nedir?
York Testinin doğruluk oranı % 98’dir.
Peki, gıda intoleransı nedir?
Yediğimiz ve sağlıklı olduğunu düşündüğümüz birçok besin, vücudumuzda olumsuz etkiler yaratıyor olabilir. Örneğin çok sağlıklı olduğunu düşündüğümüz bir muz eğer vücudumuz tarafından sindirilemiyor ise, vücudumuz bu muzun içindeki proteinlere karşı tepki vermeye başlar. Bu olumsuz etki “Gıda İntoleransı” olarak adlandırılır ve vücutta kilo almadan, birçok kronik rahatsızlığa kadar olumsuz etkilere yol açar.
Gıda intoleransını oluşturan nedenler nelerdir?
Besinlerin yenmesi ve vücudumuzdan atılmaları arasındaki süreçte besinler sürekli bir parçalanmadan geçerler. İlk olarak ağızda parçalanmaya başlayan besinler, daha sonra mide asitleri ve hareketleri ile belli bir kıvama gelir ve bağırsağa geçerler. Bağırsaktaki çeşitli enzimlerin etkisiyle bu besinler en küçük parçalara kadar ayrıştırılırlar. Besinlerdeki proteinler, bu ayrışma esnasında daha küçük parçalara, yani amino asitlere bölünür ve kana karışarak vücutta gerekli yerlerde kullanılmak üzere yolculuklarına devam ederler.
Vücudumuzda çeşitli enzimlerin olmayışı, bağırsak florasında bozukluklar veya geçici bağırsak sendromu gibi hastalıklar, besinlerin bağırsakta düzgün aminoasitleri oluşturacak şekilde parçalanmasını engeller ve gıdalar kana parçalanamadan geçerler. Savunma sistemi bunlara yabancı bir madde gibi muamele yapar ve aynı bir bakteriye veya virüse saldırdığı gibi savunma sistemini harekete geçirir. Bu aşamada gıda intoleransı oluşmuş olur.
Gıda intoleransı hangi hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur?
| Şu rahatsızlıklar gıda intoleransı ile doğrudan ilgilidir: | |
| • Şişmanlık• Kilo verememe• Nedeni bilinmeyen ödem• Gaz, Şişkinlik
• Kronik yorgunluk • Kabızlık • İshal • Mide krampları • Ağızda yaralar • Epigastrik Ağrılar • Crohn hastalığı • İrritabl Bağırsak Sendromu • Sık gribe yakalanma • Sedef hastalığı • Nörodermatit |
• Migren• Akne• Cilt problemleri (örn. sivilceler, kaşıntı nörodermatit, kronik egzema vb.)• Romatizmal hastalıklar
• Astım • Depresyon • Uyku bozuklukları • Baş ağrısı • Solunum yolu hastalıkları • Kronik Farenjit • Sürekli nezle olma • Kronik burun akıntısı • OSB (Otistik Spektrum Bozukluğu) • Ürtiker |
Bu hastalıklara neden olan yiyecekler tüketilmeye devam edilirse, başka hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilirler mi?
Vücut mükemmel bir sistem içerisinde çalışır ve siz vücudunuza, metabolizmanıza zarar veren gıdaları tüketmeyi sürdürdükçe zaman içersinde birçok rahatsızlıkla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Gıda İntoleransı diğer hastalıklara göre daha mı yaygındır?
Dünya Sağlık Örgütüne göre dünya nüfusunun yarısında Gıda İntoleransı bulunuyor. 1 milyar kişide tanısı konmuş Gıda İntoleransı vardır ve WHO, bu rakamın 2015’te 2,5 milyara ulaşacağını öngörmektedir
Gıda intoleransı oluşan bir kişide nasıl belirtiler ortaya çıkar? Birkaç hastalığa örnek verilebilir mi? Genel belirtiler var mı?
Gıda intoleransının belirtileri her kişide farklı olabilir, yediğimiz gıdaların yol açtığı her türlü rahatsızlıkta Gıda İntoleransı görülebilir. Örneğin yumurta beyazına intoleransı olan bir kişi ödem problemi ile karşı karşıya kalabiliyorken bu başka bir kişide sedef rahatsızlığı olarak ortaya çıkabilir.
Bu test ağır hastalığı olan kişilere de uygulanabilir mi? Mesela kanser, MS, otizm gibi… Bununla ilgili bilimsel çalışmalar var mı?
Bahsedilen ağır hastalıklarda kişilerin yeme içmelerine büyük özen göstermeleri gerekir, bu noktada kişinin Yorktest yaptırarak kendisine zarar veren besinleri tespit etmesi ve belki de bu gıdaları yaşamından belli sürelerde çıkarması yaşam kalitesi açısından çok faydalı olacaktır.
York testini uygulayan kişiler bir süre sonra testi uygulamayı bırakırsa, aynı rahatsızlıklar tekrar ortaya çıkar mı?
Bu aslında kişinin kendinde gözlemleyebileceği bir konu, intoleransı olan gıdalar beslenme planına dâhil edildiğinde şikâyetler tekrar ediyorsa intolerans geçmemiş demektir.
Gıda intoleransı ile gıda alerjisi aynı şey midir?
Aynı şey değildir. Gıda alerjisi az kişide görülür ve kısa bir vakitte öldürücü etkilere kadar varan sonuçlar doğurabilir. Örneğin fındığa veya deniz mahsullerine Gıda Alerjileri olan kişiler 1 saatten az zamanda anaflaktik şoka girerek nefes bile alamaz hale gelebilirler.
Gıda İntoleransı’nda ise yediğimiz yiyeceklerin olumsuz etkisi 3-24 saat arasında çıkmaya başlar. Normal beslenen bir insan, 24 saat içinde birçok yiyecek yediği için, yaşadığı sorunun gıdadan olduğunu bilse bile hangi gıdadan olduğunu tespit etmesi çok zordur. Bu yüzden Gıda İntoleransını kendi kendimize tespit etmemiz nerdeyse imkânsızdır.
York testi uygulanmış kişilerde hastalığa göre iyileşme oranları nedir?
Bu konu da York Üniversitesinin 2009 yılında yapmış olduğu çok yeni bir çalışmayı sizinle paylaşabilirim:
| Kronik Semptomlar | Belirgin İyileşme |
| Gastro-intestinal | 80% |
| Solununum | 72% |
| Nörolojik | 78% |
| Dermatolojik | 76% |
| Kas-iskelet sistemi | 64% |
| Psikolojik | 81% |
| Diğer | 79% |
[divider]
Sayı 64 | 4 Ocak 2011 TSI 15:30
