Her şeyin doğalı güzel. Taşın bile…Binlerce yıllık tarihi eserler, ibadet alanları ve modern dünyanın görkemli yüzünde hep o var. Kullanıldıkları yere göre bazen sadelik bazen de ihtişam sembolü olmuşlar…
Yaşadığımız dünyada, yaşam alanlarına ve yapılara estetik, dayanıklılık ve modernlik sağlayan doğal taşlar hayatın bir parçası haline geldi. Dünyanın doğal taşa olan ilgisi ve talebinin artmasıyla birlikte doğal taş üretimi de aynı oranda arttı.
Dünyanın en eski mermer üreticilerinden birisi olan Türkiye’de, 4.000 yıl önce mermer çıkarılmaya Marmara Adası’nda başlanmıştır. 600’den fazla renk ve çeşidin bulunduğu Türkiye’de, 300 çeşit mermer, 200 çeşit traverten, kireçtaşı ve granit bulunmaktadır ki bu da dünya taş rezervinin üçte birini oluşturmaktadır. Üretim miktarı ve değeri göz önüne alındığında, Türkiye sahip olduğu potansiyelle mermer ve doğal taş sektöründe dünyanın en büyük beş ülkesinden birisidir. Bugün, Türkiye 1709 ülkeye, 1.4 milyar dolar değerinde mermer ve doğal taş ihracatı yapmaktadır.
- Türkiye Doğal Taş Madenleri
Dünya rezervinin yüzde 40’ına sahip olan Türkiye’nin, sahip olduğu rezervlerinin rakamsal karşılığı 5.2 milyar metreküptür (13.9 milyar ton). Mermer üretim özellikle 1980’lerden sonra artmıştır. Türkiye şu anda sahip olduğu yaklaşık 1.6 milyar tonluk rezerviyle, dünya ihtiyaçlarını 80 yıl boyunca sağlayacak kapasiteye sahiptir. Sahip olduğu jeopolitik avantaja bağlı olarak, önemli pazarlara yakınlığı ve dünya rezervinin yüzde 40’ını elinde bulundurması sayesinde işlenmiş mermer ihracatı konusunda, İtalya’dan sonra ikinci sırada gelmektedir.
Dünya ölçeğinde doğal taşa ve pazarına bakıldığı zaman, son iki yıldan beridir Çin’e yapılan blok ve işlenmiş mermer ihracatında büyük bir canlılık görülmektedir. Doğal taş ihracatındaki en büyük pay, %72 gibi bir oranla işlenmiş mermer ürünlerine aittir, bunu da blok mermer ve granit ürünleri takip etmektedir.
Alp sıra dağlarının bir parçası olan Türkiye’nin sahip olduğu rezerv doğal taş sektöründe uluslararası bir oyuncu olmasını sağlamaktadır. Sahip olunan rezervin büyük bir kısmı Anadolu ve Trakya’da yer almaktadır. Rezervlerin toplu olarak bulunduğu iller Afyon, Balıkesir, Denizli, Tokat, Bilecik, Muğla, Eskişehir ve Çanakkale’dir. Son dönemde yapılan yatırımlarla Diyarbakır ili de adı geçen illere dahil olmuştur. Uluslararası pazarda özellikle tanınan Türk ürünleri arasında, Süpren, ElazığVişne, Akşehir Siyah, Manyas Beyaz, Bilecik Bej, Kaplan Postu, Denizli Traverten, Ege Bordo, Milas Leylak, Gemlik Diyabaz ve Afyon Şekeri sayılabilir.
Yıllar içinde, en büyük ihracat tutarı, 352 milyon dolar değerinde Çin’e gerçekleştirilmiştir. Bunu 200 milyon dolarla Amerika ve 50 milyon dolarla İngiltere ve 43 milyon dolarla Suudi Arabistan izlemektedir. Bu dönemde, Libya’nın Türkiye’den yaptığı ithalat %172, Kuveyt %85, Azerbaycan %35 ve Venezuella %25 oranında artmıştır.
Türkiye sahip olduğu potansiyel ile bu sektörde son 10 yılda büyük ilerleme göstermiştir. Her ne kadar söz konusu ülkelere yapılan ihracatın oranları, Çin’in, ABD’nin ve Avrupa Birliği’nin gerisinde de olsa, bu konuda yadsınamaz bir başarı elde edildiği görülmektedir. Öte yandan, Birleşik Arap Emirlikleri Türkiye’nin potansiyel büyük pazarlarından biri olmaya devam etmektedir. Özellikle son yıllarda, Türkiye’de doğal taş üretim yöntemleri ve tesislerine yapılan büyük yatırımlar sayesinde işlenmiş mermer üretim oranlarında büyük artışlar olduğu gözlenmiştir. Yapılan yatırımlara paralel olarak ülkenin ihracat potansiyeli de giderek artmaktadır.
Son yıllarda, doğal taş malzemelerinin mimar ve dekoratörler tarafından daha fazla tercih edilir olması dünyadaki tüketici sayısını artırmıştır. Ayrıca, ekolojik ve estetik avantajlara sahip olmasının yanı sıra piyasa fiyatlarının da düşmesi taşın daha fazla tüketiciye kavuşmasını sağlamıştır.
