Dişleri doğru tanıyor muyuz? Bebeklik dönemindeki süt dişlerinden ve yetişkinlerin dişlerinin bakımına kadar doğru bilinen önemli yanlışlar var. Diş sağlığıyla ilgili en çok merak edilen soruları Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu aydınlattı.
Yanlış 1 – Süt dişlerinin kalıcı dişler kadar önemli olmadığı düşüncesi
Halk arasında erken çıkan dişlerin zayıf oldukları ve bu sebeple çabuk çürüdüklerine dair yanlış bir düşünce vardır. Oysa diş bakıma daha fazla özen göstererek çürük yapıcı etkenler önlenebilir. Süt dişlerinin yapıları kalıcı dişlere göre daha farklıdır. Eğer süt dişleri zamanından erken çürür ve çekilirse yan dişler kayacak ve alttan gelen kalıcı dişlere yer olmayacağı için kalıcı dişlerde oluşan çapraşıklık ortodontik tedaviye neden olacaktır. Süt dişlerinin alttan gelen kalıcı dişlere rehberliği söz konusudur. Bu nedenle sağlıklı dişler için erken yaşlarda çocuklara ağız bakımı alışkanlığının kazandırılması gerekir.
Yanlış 2 – Bebeği biberonla uyutmak doğrudur
Bebeğinizi biberon çürüğünden korumak istiyorsanız uyku esnasında bebeğinize sadece emzik verin ya da biberonun içerisine sudan başka bir şey koymayın. Bebeğinize biberonla süt, mama, meyve suyu ya da tatlandırılmış ballı süt, pekmezli su gibi içecekleri vererek uykuya yatırmayın. Sütün besleyici değerini arttırmak adına biberonla verilen ballı ve pekmezli süt, bebeğin dişlerinde hızla çürümeye neden oluyor. Gece uyumadan hemen önce veya uyku sırasında biberonla içilen süt, bebeğin dişlerinde “Biberon Çürüğü” gelişimine neden olabilir.
Yanlış 3 – Bebeklerde parmak emme alışkanlığının dişlere zarar vermez
Her bebekte görülen parmak emme ihtiyacı çocuklarda 3-4 yaşlarına kadar gözlemlenir. Parmak emme davranışını bebekler henüz anne karnındayken öğrenirler. Yeni doğan bebeklerin parmaklarında görülen kabarcıklar bunun bir sonucudur. Parmak emme henüz gelişmekte olan kas ve kemik yapıları üzerine basınç uygulayarak dişlerin yer değiştirmesine yol açabilir. Bebekler dişlerinin çıkarma zamanında dişleri kaşındığı içinde parmak emerler. Bebek çocukluk döneminde de bu alışkanlığı sürdürmeye devam ediyorsa bu durum diş ve çene yapısını bozabilir. Çocuk 4 yaşını doldurmasına rağmen hala parmak emmeye devam ediyorsa mutlaka bir ortodontiste başvurulması gerekir.
Yanlış 4 – Ağız ve diş sağlığı için dişleri sadece fırçalamak yeterlidir
Süt dişleri genellikle değişecekleri düşüncesiyle pek fazla önemsenmezler. Bebekler ilk dişlerini yaklaşık olarak 3-3,5 yaşlarında tamamlarlar. Yetişkinlere göre çocukların dişleri %50 daha incedir. Süt dişleri çıkmaya başladıktan sonra dişler birbirleriyle temas etmeye başlar. Dişlerin ara yüzeylerinde lifli besinlerin ve bakteri plağının diş çürüklerine neden olmaması için diş ipi kullanımına başlanmalıdır. Çünkü diş fırçasının ulaşamadığı yüzeyler diş çürüğünün başladığı yerlerdir.
Yanlış 5 – İlk dişleri çıkmaya başladığında diş macunu kullanılmalıdır
Bebeklerin diş macunu yutma riski olduğu için 3 yaşın altındaki çocukların diş macunu kullanmaması gerekiyor. Bebeğin ilk dişleri ağızda göründüğünde temizleme işlemi başlamalıdır. Temiz bir tülbent ya da gazlı bezi ıslatarak temizlemek yerinde olur.
Yanlış 6 – Bebeklerin temel besin kaynağı olan süt dişlere zarar vermez
Süt içinde doğal bir şeker olan laktoz içerir. Bu nedenle bebeklerin temel besin kaynağı olan sütün doğal içerindeki şeker zamanla dişlerde çürüklere neden olabiliyor. Bu nedenle 1 yaşından itibaren gece boyunca su dışında anne sütü dahil bebeğin ( papatya yada melisa çayı vb) herhangi bir şey tüketmesine izin verilmemelidir.
Yanlış 7 – Çocuğun dişinde sadece sorun oluştuğu zaman dişçiye götürülmelidir
Bebeğinizin ilk dişleri çıkar çıkmaz kontrole götürün. Toplumda yaygın olarak görülen “dentafobi” miniklerde de görülmektir. Beyaz önlük giymiş bir diş hekiminden hemen hemen her çocuk korkar. Bunun bir fobi haline dönüşmemesi için en büyük görev ebeveynlere düşüyor. Çünkü önlemi alınmaz ise çocuklarda başlayan bu fobi, yetişkinlikte de devam ediyor. Bu korkuyu yenmek için çocuğun dişlerinde herhangi bir problem oluşmadan kontrol amacıyla diş hekimiyle tanıştırılmalı.
Yanlış 8 – İlaç kullanımı dişlere zarar vermez
Kullanılan ilaçlar bebeğin dişlerinin gelişimini olumsuz yönde etkiler. İlaç seçiminde mümkünse içeriğinde şeker olmayanları doktorunuzdan isteyin. İlaçları öğün aralarında ya da dişleri fırçaladıktan sonra vermeyin.
Yanlış 9 – Bebeklerde görülen her ateş yükselmesi diş çıkarmaya bağlıdır
Bebeklerin süt dişleri tamamlaması 3-3,5 yaşlarında gerçekleşir. Diş çıkarma döneminde genellikle diş etlerinde kızarıklık meydana gelir. Bebek için hassas olan bu dönemde ateş ve bulantı görülmesi dikkat edilmesi gereken bir konudur. Eğer ateş 37,5 derecenin üzerindeyse bu durumun diş kaynaklı olmadığının bilinmesi gerekir.
Yanlış 10 – Süt dişleri tedavi edilemez
Tıpkı kalıcı dişlerde olduğu gibi süt dişleri de tedavi edilebilir. ” Nasıl olsa değişecek ” düşüncesiyle bu dişlerin çekimi ileride çok büyük problemlere neden olabilir. Süt dişlerinin çürümemesi için her türlü koruyucu önlemi almak gerekiyor. Dişlerin çürümeye başladığını fark ettiyseniz gecikmeden hekiminize başvurun.
İlgili yazılar
Daha sağlıklı dişler için 7 bakım önerisi