Terör örgütü IŞİD (DAEŞ) tarafından Kuzey Irak’taki Başika Kampı’na saldırı girişiminde bulunuldu. Türk Silahlı Kuvvetleri saldırı girişimini Fırtına Obüsleri ile engelledi. Hedefler obüsler tarafından vuruldu.
Daha önce de Başika’daki Türk askerlerine yönelik olarak saldırı girişiminde bulunulmuş ve yine aynı şekilde karşılık verilmişti. Ankara’nın Kuzey Irak’taki Mesud Barzani yönetimiyle uzlaşma çerçevesinde IŞİD’in kontrolündeki Musul yakınlarındaki Başika kampı üsse tankçılar dahil 600 asker sevk etmesi dünya gündeminde yer bulmuştu. Türk askerleri Başika’da yerel güçleri eğitmek amacıyla bulunuyor. Bağdat yönetimi, Türk askerinin geri çekilmesini istemişti.
Başika Kampı nerede ve neden önemli?
Başika, Irak’ın Musul kentinde yer alan bir bölge. Musul’un 25 kilometre yakınlarında bulunan Başika Bölgesi’nde Türk ordusunun peşmergeyi eğittiği bir kamp bulunuyor. Musul’un 20 km kuzeydoğusunda bulunan ve tarihi bir Asur yerleşimi olan Başika’nın ismi, Aramice’de “Bet” (Ev) ve “Aşika” (Aşıklar) sözcüklerinden türetilmiş ve “Aşıklar Evi” anlamına geliyor. Zeytin ağaçlarıyla ünlü yerleşimde, Yezidilerin ve Şabakların yanısıra Süryaniler ve Müslüman Araplar da yaşıyor.
IŞİD bu yerleşimi Haziran 2014’te ele geçirdikten sonra ismini “Dua” olarak değiştirmişti. Dua Halil Esvad, 2007’de Başika’nın kasaba meydanında, bir iddiaya göre İslam’a geçtiği için kalabalıkça recmedilerek öldürülen bir Yezidi genç kızın adıydı. Recmi gösteren video internette yayılmış ve uluslararası kamuoyunun da tepkisini çekmişti.
Türkiye Musul’a neden üs kuruyor? Musul’un Türkiye için önemi nedir? Musul’un tarihteki yeri nedir? Başika ya da Besika neresidir?
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK), iki yılı aşkın süredir Musul’un 32 kilometre kuzeyindeki Başika Kampı’nda peşmerge güçleri ve diğer IŞİD karşıtı grupları eğiten komando birliği ve tank gücünde nöbet değişimi, Kuzey Irak yönetimi ile varılan bir mutabakatı ortaya çıkardı. Başika’ya Siirt 3. Komando Tugayı’ndan 400 komando gönderildi. Kampta daha önce 90 kadar komando bulunuyordu.
25 tanktan oluşan zırhlı birlikte de nöbet değişimi yapıldı. Tanklar, Trakya’daki zırhlı birliklerden sevk edildi. Başika Kampı’na yerleşen toplam asker sayısı 600’ü buldu. Bölgedeki askeri kaynaklardan edinilen bilgiye göre Başika’daki görev değişimi 2 gün önce yapıldı. Takviyeli görev değişimine ilişkin mutabakata, geçici hükümet döneminde dışişleri bakanı olan Feridun Sinirlioğlu’nun Kuzey Irak’a 4 Kasım’da yaptığı ziyaret sırasında Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Barzani ile görüşmesinde varıldı.
Başika Kampı’ndaki Türk askeri gücü
Bugün, 1 milyon nüfusu ile Irak’ın en önemli şehirlerinden biri olan Musul, Türk şehri karakterini yitirmemiştir. Hızla gelişen modern şehircilik akımına rağmen, sağlam malzemeli yapı dokusu ile Dicle boyunca tarihi canlılığını korumaktadır. Bölgede bulunan mermer cinsi taş sayesinde bütün yapıların cepheleri sütun ve kemerlerle donatılmıştır.
Başika’daki Türk askeri gücü Dohuk’un Bamerni kentindeki Türk üssü gibi kalıcı olacak. Başika Kampı’nın, terör örgütü IŞİD’in kontrolünde olan bölgeye 10 kilometre uzaklıkta olduğu biliniyor.
Başika’daki görev değişiminin takviye yapılarak gerçekleşmesi, “Musul’da IŞİD’e yönelik bir kara operasyonunun ön hazırlığı” olarak da değerlendiren yorumlar yapılıyor. Başika Kampı’nda asker sayısının artırılmasıyla birlikte eğitilen peşmerge ve IŞİD’e karşı savaşan güçlerin sayısının da artması bekleniyor.
Suriye ve Irak’ta IŞİD’e yönelik hava operasyonları yapan koalisyon güçleri görev değişimiyle ilgili bilgilendirildi. Reuters ajansına konuşan ABD Savunma Bakanlığı yetkilisi, bu faaliyetlerin ABD liderliğindeki IŞİD’e karşı uluslararası koalisyonun faaliyetlerinin bir parçası olmadığını açıklamıştı.
Irak Dışişleri, “Bağdat yönetimi ile koordineli olmadan bir askeri operasyon kesinlikle kabul edilemez” diyerek Türkiye’nin Musul’a asker göndermesini kınamıştı.
Musul’un Türkiye için stratejik önemi ne?
IŞİD’in 2014 yılının Haziran ayında Musul’u kontrolü altına almasıyla dünya ve Türkiye için Musul oldukça önemli hale geldi.
IŞİD terörü Suriye’ye sıçramadan önce Irak’ta, El Kaide’nin bir uzantısı olarak doğmuştu. Irak’ın kuzeyindeki Musul, bu ülkenin Suriye bağlantısı için stratejik bir öneme sahip. Musul’un IŞİD’den temizlenmesi halinde hem terör örgütünün imajına, hem de Suriye ve Irak’ı bağlayan lojistik ağına darbe vurulacak.
Bu yüzden aralarında Türkiye’nin de olduğu Uluslararası Koalisyon güçleri Musul’u IŞİD’den temizleme planını şekillendirmeye başladılar. Plan kapsamında Irak Ordusu ve peşmerge ABD desteğiyle eğitiliyordu. Bölgede 2 yılı aşkın süredir peşmergenin eğitimi için de bir Türk birliği bulunuyordu.
