Rusya ile Kasım ayında yaşanan uçak krizi sonrası iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin bozulması başta turizm olmak üzere birçok sektörü olumsuz etkiliyor. Antalya’ya Şubat ayında 8 bin 307 turistin geldiği Rusya’dan bu Şubat ayında sadece 55 turistin gelmesi, sektörde bu yaz yaşanabilecek kaybın ve bunun ekonomiye etkisinin ne olacağı sorusunu gündeme getirdi.
Destek Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör “Turizm Sektörü ve Makroekonomik Görünüm Raporu’nda bu soruların cevaplarını verdi.
Turizm Sektörü ve Makroekonomik Görünüm Raporu
Turizm kalemi cari açığın finanse edilmesinde önemli bir görev üstleniyor. Türkiye 2015 yılı sonunda 32 milyar dolar cari açık verirken, net turizm gelirleri 25 milyar dolar oldu. Başka bir ifadeyle turizm kalemi cari açığın yaklaşık % 78’ni finanse edebiliyor. Ancak, Rusya ve Almanya’dan gelen turist sayısının son zamanlarda önemli ölçüde azalmış olması cari açığın finansmanını bir miktar olumsuz etkileyebilir.
Rus turistlerden elde edilen turizm geliri 1,6 Milyar Dolar azalabilir
Türkiye’ye gelen turist sayısı 2010 yılından 2015 yılına kadar yaklaşık % 26 yükseldi. Ülkemizi en çok ziyaret eden ülke vatandaşlarının başında Almanya, Rusya, İngiltere ve Gürcistan geliyor. Ancak Rusya ile yaşanan uçak krizi sonrası bu ülkeden gelen turist sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık % 20 azalış gösterdi. Miktar olarak baktığımızda ise, 2014 yılında 4.479.049 milyon Rus turist gelirken, 2015 yılının sonunda bu sayının 3.649.003 milyon kişiye gerilediğini görüyoruz. Kültür Turizm Bakanlığının verilerine göre bir Rus turisti ortalama 800 Dolar harcıyor.
Yaklaşık 830.000 kişi azalan turist sayısı sonrası elde edilen gelirin yaklaşık 700 milyon Dolar azaldığını söyleyebiliriz. Öte yandan, Yeni yılın ilk aylarında da Rusya’dan gelen turist sayısının düştüğünü görüyoruz. Turizm acentaları ve otel sahipleri Rusya’dan gelen turist sayısının 2 milyon azalmasını bekliyor. Böyle bir senaryo olması halinde turizm gelirinin tahminen 1,6 milyar dolar azalması anlamına gelebilecektir. Bu da cari açığın finansmanını olumsuz etkileyebilecektir. Rusya’nın yanı sıra Almanya’dan gelen turist sayısının da azalış göstermesi bekleniliyor. Dünyanın en büyük turizm şirketi olan Tui Grup yayımladığı raporda Türkiye’ye yapılan yaz ayı rezervasyonlarının % 40 oranında düşüş kaydettiğini ifade etti.
Rusya’ya yapılan ihracat % 53 geriledi
Rusya ile yaşanan gerginlikler turizm sektörünü olumsuz etkilemesinin yanı sıra Rusya’nın uyguladığı ambargo sonrası bu ülkeye yapılan ihracatın sert düşüş kaydettiğini ifade edebiliriz. 2016 yılının Şubat ayında Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Rusya’ya gerçekleştirilen ihracat % 53 gerileyerek 139 milyon Dolar oldu.2015 yılında Rusya’ya ortalama 300 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. 2016 yılında bu ülkeye gerçekleştirecek ihracatın ortalama 140 milyon dolara gerilemesine bekleyebiliriz. Bu da ihracatın 1,680 milyar dolar azalması anlamına gelecektir.
Rusya ile ticari ilişkililerimize baktığımızda özellikle bu ülkeye sebze -meyve , beyaz et, gayrimenkul ve tekstil geliyor. Rusya’nın yaşanan kriz sonrası başta portakal, domates olmak üzere birçok meyve ve sebzeye, tavuk ürünlerine ambargo uygulamıştı. Rusya’ya gerçekleştirilen sebze ve meyve ihracatının Ziraat Odalar Birliği verisine göre % 86,8 azalış gösterdi. Rusya ile yaşanan gerginlikler sonrası Türkiye’nin yeni Pazarlar arayışı içine gireceğini ifade edebiliriz. Bu pazarların başında Şili, Peru Ekvator gibi Güney Amerika ülkeleri olabilir. Benzer şekilde Kuzey Afrika ülkelerinin de potansiyel yeni pazarlar adayı olduğunu söyleyebiliriz. Turizm cephesinde ise, son zamanlarda acentalarının pazarlamalarını Arabistan, Katar gibi ülkelere çevirdiğini görüyoruz. Bu ülkelere yönelim Rusya’da yaşanan kayıplarının azalmasında faydalı olabilecektir.
İlgili yazılar
Rusya krizinin maliyeti yılda 11 milyar doları geçecek
Oteller Rusya krizinden çıkış yolunu teknolojide buldu