Ameliyat en son çaredir. Büyük guatrda, kanser şüphesi olan nodüllerde ve biyopside kanser çıkan nodüllerde ameliyat yapılır. Biyopside kanser yoksa özellikle “küçük nodüller için (çapı 2,5 cm den küçük) ameliyat gereksizdir”.
Endokrin ve Tiroid Uzmanı Prof. Dr. Metin Özata ile röportajımıza devam ediyoruz. Röportajımızın bu bölümünde hangi tiroid hastaları ameliyat olmalı, biyopside kanser araştırması, cerrah seçimi gibi konulara değindik. Endokrin ve Tiroid Uzmanı Prof. Dr. Metin Özata’ya bize ayırdığı değerli vaktinden ve verdiği değerli bilgilerden dolayı için çok teşekkür ederiz.
Tiroid ameliyatları: Biyopside kanser yoksa
Röportaj: Prof. Dr. Metin Özata
Gülşen: Ameliyat hangi durumlarda yapılır? Ameliyatla tedaviden bahseder misiniz?
Prof. Özata: Nodüler guatrı olan her hastanın ameliyat edilmesi şart değildir. “Ameliyat sonrası birkaç yıl içinde %20 – 30 hastada tekrar nodül gelişmektedir”. Bu nedenle ameliyat edilmesi gereken nodüller kanser şüphesi olan nodüllerdir. Bir nodülde kanser olup olmadığı ancak nodüle iğne batırılarak yapılan biyopsi ile anlaşılır. Biyopside kanser yoksa özellikle “küçük nodüller için (çapı 2,5 cm den küçük) ameliyat gereksizdir”. Ameliyat, ancak biyopside kanser çıkarsa veya kanser yönünden şüphe varsa veya nodül çok büyükse (3 cm ve üzeri) o zaman düşünülür. İğne biyopsisinin devreye girmesiyle artık lüzumsuz yere ameliyat olma dönemi kapanmıştır.
Bu nedenle bütün nodüllerde (sıcak veya soğuk olması fark etmez) biyopsi yapılması gerekir. Nodül küçükse biyopsi ultrason altında yapılır. İyi huylu çıkan bir nodülde böylece lüzumsuz yere yapılacak ameliyattan kurtulunmuş olur. Nodül iyi huylu çıktığı halde gittikçe büyüyorsa veya etrafındaki dokulara baskı belirtileri varsa bu nodüllerde ameliyat gerekebilir.
Nodül saptanan hastaların ilk önce Endokrinoloji uzmanına başvurmaları ve bu uzmanların önerisi doğrultusunda tedavilerini yaptırmaları gerekir.
Ameliyatı sık tiroid ameliyatı yapan bir cerraha yaptırmak gerekir. Ameliyat en son çaredir. Büyük guatrda, kanser şüphesi olan nodüllerde ve biyopside kanser çıkan nodüllerde ameliyat yapılır.
Hangi nodüller ameliyat edilmelidir?
Tiroid iğne biyopsisi sayesinde ameliyata verilecek hasta sayısında büyük azalma olmuştur…
Ameliyat edilmesi gereken nodüller şunlardır:
• Yapılan biyopside kanser çıkan veya kanser yönünden şüpheli nodüller.
• Biyopside folliküler tümör olduğu saptanan nodüller.
• Biyopside Hurthle hücreli tümör olduğu saptanan nodüller
• Levotiroksin ilacı kullandığı halde büyümeye devam eden nodüller ile bu ilaçlar kullanırken yeniden ortaya çıkan nodüller.
• 4 cm’den büyük kistik nodüller.
• İğneyle içindeki sıvı boşaltılmasına rağmen tekrar içine sıvı biriken kistik nodüller.
• Yemek borusu veya soluk borusuna baskı yapan büyük nodüler guatrda
• Graves hastalığı ile birlikte nodül varsa
• Sıcak nodüllerden çapı 2.5 cm’den büyük olanlar
• Çapı 3 cm’den büyük olan iyi huylu sert nodüller
• Nodülün göğüs kafesi içine girmesi durumunda (Dalan guatr)
Peki ameliyattan kaç gün sonra hasta taburcu ediliyor?
Ameliyattan sonra 2-3 gün içinde taburcu edilebilir.
Hastanın ameliyattan sonra yapması ya da yapmaması gerekenler nelerdir?
Ameliyattan sonra kontrollere gidilmesi gerekir. Tiroid hormonları ve kan kalsiyumu ölçülmelidir. Ameliyat sonrası belirli aralıklarla Endokrin Uzmanına kontrole gidilmesi gerekir.
Ameliyat geçiren kişilerin % 30’unda 3 yıl sonra tekrar nodül gelişebildiğinden tekrar nodül gelişimini önlemek için “Levotiroksin” ilaç tedavisi almaları uygun olur.
Son yapılan bir çalışmada ameliyat olan nodüler guatrlı hastalardan günde bir tablet Levotiroksin ilacı kullananlarda % 5 oranında tekrar nodül geliştiği saptanmışken ilaç almayanların % 42’sinde tekrar nodül ortaya çıkmıştır. Bu nedenle biz ameliyat olan hastalara ilaç tedavisi yapıyoruz.
Ameliyat olan kişilerde ellerde uyuşma ve kasılma oluyorsa mutlaka kalsiyum ölçümü yapılmalıdır. Bu belirtiler kanda kalsiyumun düştüğünü düşündürür.
Ameliyat olan kişiler belirli aralıklarla tiroid hormon tetkikleri ve kalsiyum ölçümleri yaptırmalılardır. Tiroid hormonlarında düşme varsa buna uygun olarak doktorunuz ilaçlarınızı ayarlayacaktır.
Ameliyat sonrası belirli aralıklarla (6 ayda bir veya yılda bir) tiroid ultrasonu yapılması da faydalıdır. Ameliyat olsanız bile bazen tekrar nodül oluşabilir.
Diğer önemli bir nokta ameliyat olduktan sonra kontroller için endokrinoloji uzmanına gitmeniz gerektiğidir. Sizin hormonlarınızı ve ilacınızı ameliyat sonrası Endokrinoloji uzmanı ayarlayacaktır.
Ameliyattan sonraki tedavilerden bahseder misiniz?
Ameliyatta kanser çıkarsa radyoaktif iyot tedavisi yapılır. Kanser çıkmaz ise ilaç tedavisi yapılır. Buna Endokrin uzmanları karar verir.
Hormon tedavisi hangi durumlarda uygulanıyor ve ne kadar süre ile devam etmesi gerekir?
Hormon tedavisi tiroid yetmezliği olan hastalarda yapılır. Tiroid yetmezliği tedavisi ömür boyu sürer. İlacın dozunu Endokrin uzmanları ayarlar.
Tiroid kanseri tam olarak tedavi edilemezse ne olur?
Tiroid kanseri tedavisiyle çoğu hastada tam iyileşme olabilmektedir. Bazı kanser tipleri hızlı seyredebilir. Tiroid kanseri Tiroid bezindeki hücrelerin kansere dönüşmesi nedeniyle oluşan bir kanser türüdür. Tiroid kanserleri genellikle boynumuzda bir kitle veya tiroid bezi içinde bir nodül şeklinde oluşur. Tiroid kanserlerinin çoğu tedaviyle yok olan kanserlerdir. Diğer kanserler gibi kötü seyretmez. Yapılan ameliyat ve radyoaktif iyot tedavisiyle çoğu yok olur ve hastanın yaşam süresini kısaltmaz. Bu nedenle çok fazla korkmanıza gerek yoktur. Ancak, tedaviyle kanser yok olsa bile ömür boyu kontrollere gitmeniz gerektiğini de unutmayınız.
