Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) – ATLAS Deneyi’nin ulusal proje yürütücülüğünü üstlenen BİLGİ, Türkiye’nin ilk “Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi” kurdu. BİLGİ ayrıca, dünya çapında iki önemli bilim etkinliğine de ev sahipliği yapacak.
BİLGİ, ATLAS Deneyi’nin ulusal proje yürütücüsü
İstanbul Bilgi Üniversitesi‘nin bilim ve teknoloji alanına yaptığı yatırımlar ve yürüttüğü çalışmalar bilim dünyasının kalbinin attığı Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’ne (CERN) uzandı. BİLGİ, dünyanın en büyük parçacık fiziği araştırma laboratuvarı ve bilimsel keşif merkezi olan CERN’deki ATLAS Deneyi‘nin ulusal proje yürütücülüğünü üstlendi ve CERN’de yürütülen bir diğer önemli çalışma olan CAST Deneyi‘ne de Türkiye’den katılan tek üniversite oldu. Aynı zamanda Türkiye’nin ilk “Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi“ni hayata geçiren BİLGİ, gerek CERN’deki işbirliklerini gerekse diğer ulusal faaliyetlerini bu merkez bünyesinde sürdürecek.
BİLGİ, ATLAS Deneyi’nin Türkiye ayağından sorumlu olacak
Ulusal proje yürütücüsü olarak BİLGİ, Atlas Deneyi’nin Türkiye ayağında gerçekleştirilen tüm çalışmaların koordinasyonunu sağlayacak. Türkiye’deki üniversitelerden 30’a yakın araştırmacının katıldığı deney için ulusal düzeyde oluşturulan şemsiye proje, İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin öncülüğünde geliştirilecek. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü ve CERN – ATLAS Deneyi Ulusal Koordinatörü Prof. Dr. Serkant Ali Çetin, Türkiye’deki şemsiye proje altında yürütülen çalışmalarla CERN arasındaki eş güdümü yürütecek. Ayrıca, proje bünyesindeki çalışmalar, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) tarafından desteklenecek.
Türkiye’de yürütülen çalışmaların ATLAS Deneyi için önemli rol oynadığını belirten Prof. Dr. Serkant Ali Çetin, konuyla ilgili yaptığı açıklamada “ATLAS Deneyi için ülkemizde yürütülen şemsiye projenin geliştirilmesi amacıyla titizlikle ilerleyecek bir süreci başlattık. BİLGİ’nin yürütücüsü olduğu TAEK destek projesi ile ATLAS deneyinde hayata geçirilen tüm çalışmalar, hem BİLGİ’nin hem de Türkiye’nin bilimsel kazanımı olacaktır. Artarak devam etmesini umduğum bu işbirliğinin, Türkiye’nin bilim ve teknoloji vizyonunda köklü bir değişim yaratacağına inanıyorum. Türkiye’nin geçen yıl Mayıs ayında CERN asosiye üyesi olmasının ardından teknoloji transferi ve endüstri ile işbirliğine yönelik yürütülen çalışmalara da büyük katkı vermeye başladık. Bu sayede temel araştırmaların tetiklediği yenilik ve teknolojik gelişmelerden endüstrimizin ve dolayısıyla ekonomimizin azami seviyede faydalanmasını hedefliyoruz” dedi.
Türkiye’nin Yüksek Enerji Fiziği çalışmalarına önemli katkı
Türkiye’nin ilk Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi’ni açan BİLGİ, yeni merkezinde bu alanla ilgili kapsamlı araştırmalara ev sahipliği yapacak. Öncelikli hedefi yüksek enerji fiziği alanında bilimsel araştırmalar yapmak olan Merkez’de, uzman insan gücü yetiştirilmesi ve güçlü bir araştırma ekibi ile ülkemizde yüksek enerji fiziği alanında altyapı oluşumuna katkı sağlanması amaçlanıyor.
Misyonu çerçevesinde gerek endüstriye gerekse öğrencilere ve topluma açık bilgilendirme konferansları düzenlemeye başlayan Merkez, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun (TAEK), “CERN – ATLAS Deneyinde 2016 Veri Alımı, Veri Analizi, TRT ve TDAQ Sistemleri Bakım ve İşletilmesi” başlıklı projesi üzerinde ilk çalışmalarına başladı. Merkez ayrıca gerek ulusal gerekse CERN ile işbirliği içinde uluslararası çeşitli bilimsel toplantı ve etkinlikler düzenleyecek.
“CERN Hızlandırıcı Okulu” ve “CERN Bilimi Hızlandırma Sergisi” Türkiye’ye gelecek
CERN ile yürüttüğü ortak projeler kapsamında BİLGİ, önümüzdeki dönemde iki önemli etkinliğe de ev sahipliği yapacak. 30 yılı aşkın süredir çeşitli ülkelerde gerçekleştirilen ve parçacık fiziği konusunda eğitimler veren CERN Hızlandırıcı Okulu, bu yıl Eylül ayında Türkiye’de ilk kez İstanbul Bilgi Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenecek. Yıl boyunca eğitim verilecek okulun eğitim programlarına, bu alan çalışmalar yürüten fizikçiler ve mühendislerin yanı sıra lisansüstü öğrenciler de katılabilecek.
Bununla birlikte, 2017 yılında tamamı CERN tarafından hazırlanan “CERN Bilimi Hızlandırma Sergisi” (CERN Accelerating Science) adlı interaktif sergi ilk kez İstanbul’a getirilecek. Evrenin yapısı ile ilgili merak ve ilham oluşturmak amacıyla hayata geçirilen sergi, Mart – Haziran 2017 tarihleri arasında santralistanbul Kampüsü’nde düzenlenecek. Ziyaretçileri Büyük Patlama zaman tünelinde ilginç bir yolculuğa çıkartacak sergi parçacıkların gizemli dünyasına bir kapı açarak CERN’de yürütülen çalışmalar ve evrenin sırları hakkında merak edilen soruların cevaplarını içerecek.
İstanbul Yüksek Enerji Fiziği Çalıştayı (YEFİST) BİLGİ’de gerçekleşecek
16-17 Nisan 2016 tarihlerinde Bilgi Üniversitesi Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi evsahipliğinde santralistanbul Kampüsü’nde yapılacak olan çalıştayda yüksek enerji ve parçacık fiziğinde güncel araştırmalar yapan araştırmacıların katılımıyla deneysel ve kuramsal parçacık fiziğindeki güncel gelişmeler ele alınacak.
BİLGİ Teknoloji Transfer Ofisleri Zirvesi’ne ev sahipliği yapacak
Yüksek Enerji Fiziği Uygulama ve Araştırma Merkezi ile TOBB-CERN Sanayi İrtibat Ofisi’nin işbirliği ile 30 Mayıs 2016 tarihinde santralistanbul kampüsünde yapılacak olan zirveye CERN Bilgi Transfer Ofisi direktörü katılarak CERN’de edinilen bilgi ve geliştirilen teknolojilerin endüstriye transferi hakkında detaylı bilgi verecek. Zirve Türkiye genelindeki Teknoloji Transfer Ofisleri ile İstanbul’daki firmaların katılımına açık olacak.
CERN – CAST Deneyi’nde Türkiye’den Sadece BİLGİ var
İstanbul Bilgi Üniversitesi, ATLAS Deneyi’nin yanı sıra CERN’ün bir diğer önemli çalışması CAST Deneyi’ne de dahil oldu. BİLGİ’nin, Türkiye’den katılan tek üniversite olarak yer aldığı CAST, karanlık madde ve karanlık enerji adayı parçacıkları bulmaya yönelik olarak yürütülen ve ATLAS’a kıyasla daha küçük ölçekli bir uluslararası deneysel işbirliği.
CERN ve Tanrı Parçacığı Deneyi
Interview with James Gillies – CERN Spokesman
