Evde çocukları bekleyen tehlikeler neler? Ev kazalarına karşı hangi önlemler alınmalı? Ne zaman ilk yardım gerekli? Ailelerin sorumlulukları neler? Doç. Dr. Serkan Şener özellikle çocuklarda ev kazalarına karşı alınacak önlemler ve ilk yardım önerilerini paylaştı.
Acil servislere sıklıkla yüksekten düşme, en çok da yataktan düşme vakası gelmektedir.
Anne ya da baba bebeği çoğunlukla yatağın üzerinde uyutuyor ve düşmesin diye yanına yastık koyduğunu söylüyor. Bu yanlış bir yöntemdir. Çünkü bebekler gelişim süresince yastığında üzerinden düşebiliyorlar. Bu noktada yatakların bebek yatağı olmasını öneriyoruz ve daha da iyisi paravanlı koruyuculu olmasını öneriyoruz. Anne babaları bebeğin alt değişimi esnasında dikkat edip yükseğe koymamaları ya da mutlaka yanlarından ayırmamaları konusunda uyarmak gerekiyor.
Ocak üzerinde pişen yemeğin yerine dikkat!
Mutfak tabi ki özellikle yanıklar ve sıcak kazaları için önemli bir risk kaynağı. Günümüzde mutfaklardaki evyeler ve ocakların bulundukları yükseklikler belli standartlarda. Yemek yapılırken, herhangi bir şey kaynatılırken, dört gözlü ocakları kullanırken, kenardan uzak kısma koyarak çocukların ulaşmasını engellemek ve yemeğimizi pişirdikten sonra soğuması için ocağın üzerine değil de çocuğun ulaşamayacağı bir yere koymak önem taşımaktadır.
Tuzruhu, çamaşır suyu gibi kimyasalları pet şişe içerisinde saklamak ve erişilebilir yerde bulundurmak sadece çocuklar için değil erişkinler için de tehlikelidir.
Deterjanlar, kimyasal maddeler mutfakta saklanmamalıdır. Çocuklar özellikle yürümeye başladıktan sonra kapakları nasıl açacağını öğreniyor ve bu sıvılar mutfak lavabosu altındaki dolaplarda saklandığı takdirde çok kolay oradan alabiliyorlar. Kimyasalların herhangi bir sık kullanılan içecek kabının içine koyma alışkanlığından kesinlikle vazgeçmek gerekmektedir.
Banyo ve ıslak zeminlerde gerekli tedbirler alınmalıdır.
Banyo malum ıslak zeminler içeriyor, dolayısıyla banyoda bizim için kazaya neden olabilecek noktalar; küvetin içi ve dışında ki ıslak zeminler, seramik ve fayans kısımlardır. Buralardaki kazalardan korumak için kayganlığı engelleyecek plastik paspaslar ya da kuru tutmayı sağlayacak bez ve havlular kullanmak, çocuk ya da erişkinlerin düşmesine bağlı kafa travmalarına önlem olacaktır.
Ameliyata kadar varabilecek sorunlar ile karşılaşabiliyoruz.
Çocukların altıncı aydan itibaren başparmağını fonksiyonel olarak kullanmaya başlaması, kavrama yeteneğini kazanması anlamına gelir. Kavrama yeteneğinin kazanılması ile çocuk oral dönemde yani yeme içmenin daha ön planda olduğu beslenmenin ön planda olduğu dönemde her şeyi ağzına götürmek isteyecektir. Bu noktada yerde serbest ufak cisim bırakmamak gereklidir.
Çocuk veya bebeklerde en sık karşılaşılan ölüm sebebi solunum yolu tıkanmasıdır.
Bebeklerde emzirdikten sonra hemen yatırmamak yerine gazını çıkarmamız kusma veya hava yoluna süt kaçması durumunu engellemiş olur. Çocuklarda ise solunum yolu tıkanmalarına yabancı cisim yutulması neden olur. Örneğin 8 yaşın altındaki çocuklarda ses çıkmıyor, öksürmüyor ve morarma oluyorsa bu tam tıkanıklıktır. Sağlık ekiplerinin müdahalesini beklemeden hastayı hafifçe öne eğip sırtına vurmalıyız. Yabancı cismi ağız içerisinde görüyorsak parmağımızla çıkarmamız gerekiyor. Eğer göremiyorsak çocuğun ağzına parmak sokmak tehlikelidir. Cismi daha içeri ittirmemize sebep olabilir.
Yanık durumlarında ilk yardım nasıl yapılmalı?
Yanıklarda, öncelikle yanığa sebep olan madde cilt üzerinden uzaklaştırılmalı bölge 10 dakika soğuk suyun altında tutulmalı ve oluşacak daha ileri hasarlar azaltılmalıdır. Sonra temiz bir bez ile bölgenin üstü örtülmeli ve sağlık merkezlerine başvurulmalıdır. Sıcak gibi soğuk da yanığa sebep olacağından yanık bölgesine direk cilt üzerine buz uygulanmamalıdır.
Kanamalı kırıklarda deri dışına çıkmış olan kemik çıkıntılarını ilk müdahale de içeri sokmaya yerleştirmeye çalışmayın!
Sık yapılan ilk yardım hatalarından biri olan kırılan kemiği yerine oturtmaya çalışmak veya deri dışındaki kemik çıkıntılarını içeriye sokmaya çalışmaktır. Bu hasta da daha fazla ağrıya sebep olacağı gibi yumuşak dokuda da hasarlara sebebiyet verir. Kırığın bulunduğu uzuv hareket etmeyecek şekilde desteklenmelidir. Kırık eğer deri altında ise kapalı kırık olarak tanımlanır. Bu durumda torbanın içerisine yerleştirdiğimiz buzu temiz beze sararak soğuk müdahale yapabiliriz açık yara bulunan kırıklarda ise yara üzerine temiz bir bez örterek sağlık merkezine ulaştırmalıdır.
Burun kanamalarında baş geriye atılmamalıdır.
Burun kanamalarında baş öne eğilmeli kemiğin bitip kıkırdağın başladığı noktaya baş parmak ve işaret parmağı ile beş dakika bastırmalıyız. Kemiğin başladığı yere soğuk uygulama yapmak faydalıdır. Burun damarları büzüşür kanama miktarı azalır. Hala kanama devam ediyorsa burna basar şekilde bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.