AK Parti, Partili Cumhurbaşkanlığı sistemi için dar kapsamlı 4-5 maddelik anayasa değişikliği teklifi getirmeye hazırlanıyor.
AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, yeni Anayasa çalışmalarında toplumsal mutabakatın ortaya çıkmayacağının anlaşıldığını belirterek, “Partili Cumhurbaşkanlığı sistemi için daha dar kapsamlı 4-5 maddelik anayasa değişikliği teklifi getirmeyi düşünüyoruz” dedi. “Bu bizim B planımızdı” diyen Canikli, “Teklif muhtemelen haziran ayının ilk yarısına kadar tamamlanmış ve Meclis’e sunulmuş olur” şeklinde konuştu.
“Başkanlık Sistemi’nden vazgeçmedik”
Karar gazetesi AK Parti, yeni Anayasa çalışmalarını beklemeye aldı. Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, “Partili Cumhurbaşkanlığı” formülünü açıkladı. Canikli, “Bu Başkanlık sisteminden vazgeçildiği anlamına gelmiyor. Bizim ajandamızda vardı. Kapsamlı anayasa değişikliği yapılamaz ya da yeni bir Anayasa hayata geçirilemez ise, bizim zaten düşüncemizde olan değişiklik bu idi” şeklinde konuştu.
“Bu bizim B planımızdı”
1 Kasım seçimleriyle oluşan yapıda, yeni bir Anayasa değişikliği, yeniden bir anayasa yapmanın ya da kapsamlı bir Anayasa değişikliği gerçekleştirmenin mümkün olmadığını belirten Canikli, “Mevcut yapı ile Cumhurbaşkanı ile Başbakanın ilişkilerini düzenleyen 1982 Anayasasındaki kural net olmadığı için ciddi olarak çatışma risklerini barındırıyor. Bu, isimlerden bağımsız olarak değerlendirilen bir kural. Bu sorunun mutlaka giderilmesi gerekiyor. Bu yapı içerisinde Türkiye çok uzun süre istikrarlı yapı oluşturamaz” dedi.
“Şu an aynı siyasi hareketten gelmiş bir Cumhurbaşkanı ve Başbakanın bile bu özellik nedeniyle zaman zaman fikir ayrılığına düştüklerini görüyoruz, yaşıyoruz” diyen Nurettin Canikli, “Yeni bir anayasa değişikliği ile kapsamlı olarak bütün kurum ve kurullarıyla Başkanlık modelinin monte edileceği Anayasa değişikliği yapamayacağımıza göre, o zaman bu ciddi kriz riski taşıyan bu sistemi değiştirelim düşüncesi gündeme geldi. Bizim B planımız. Muhtemelen yeni hükümetimizin güvenoyu almasından sonraki, haziran ayında, haziran ayının ilk yarısına kadar tamamlanmış ve Meclis’e sunulmuş olur” diye konuştu.
Canikli, “Nasıl bir değişiklik getirileceğine” ilişkin soruya, Anayasanın ilgili maddesinde ‘Cumhurbaşkanının partisiyle ilişkisinin kesileceği’ öngörüldüğünü hatırlattı. Canikli, “Birkaç madde daha gündeme gelebilir. Mümkün olduğu kadar dar kapsamlı olması gerekiyor” şeklinde konuştu.
“Erken seçim yok”
Canikli, erken seçimle ilgili soru üzerine, “Erken seçim yok. Erken seçim gündemimizde hiç olmadı. Bugün de yok, yarın da olmayacak” ifadelerini kullandı.
Muhalefet ile görüşmelerine ilişkin olarak Canikli, şunları söyledi:
“Biz önemli değişiklikler öncesi bu görüşmeleri gerçekleştiriyoruz. Bir alınmış karar olarak ifade etmiyorum, bir siyasi nezaket çerçevesinde Meclis’e sunulmadan önce veya Meclis’te görüşmelere başlamadan önce diğer siyasi partilerle görüşülebilir. Herhangi bir engel söz konusu değil.”
“MHP’nin dışında da destek görür”
Bahçeli’nin destek açıklamalarına ilişkin olarak ise Canikli, şunları söyledi:
“Partili Cumhurbaşkanlığı’na ilişkin teklife sadece Milliyetçi Hareket Partisinden değil, diğer siyasi partilerden destek geleceğini tahmin ediyoruz, umuyoruz. Çünkü bu siyasi bir düzenlemeyi içermiyor. AK Parti meselesi değil. Bu sadece Türkiye’nin yönetim yapısının netleştirilmesi ve ileride çıkması muhtemel çatışma risklerini ortadan kaldırmak amacıyla yapılacak bir düzenleme. Bütün siyasi partilerden bu amaç için yapılacak bir düzenlemeye destek geleceğini bekliyoruz.”
Nurettin Canikli: Sıkıntımız mevcut sistem
Yeni ve sivil bir anayasanın hazırlık çalışmalarını sürdürdüklerini, yazımı tamamlandıktan sonra kamuoyu ile paylaşacaklarını belirten Canikli, şunları kaydetti:
“Bizim sıkıntımız, mevcut uygulanan sistemle. Cumhurbaşkanlarıyla başbakanlar arasında sürekli çatışma potansiyeli var. Bir yetki hem Başbakan hem Cumhurbaşkanlığı tarafından kullanılıyor. Bunun örneklerini gördük, geçmişte de yaşadık. Bu sistem böyle gitmez. Çatışmayı körükleyen bir anayasayla gitmez. Sistem bu kilidi açamıyor. Hele ileride sonraki dönemlerde farklı siyasi partilerden başbakan ve cumhurbaşkanı geldiğini düşündüğünüzde tam anlamıyla sistem krizine dönüşür. Bunu netleştirmemiz gerekir.”
MHP Partili Cumhurbaşkanı formülüne destek mi verecek?
Bahçeli’nin “Hükümete verdiğimiz fiili destek, hukuki bir boyut alabilecek” açıklaması, Ak Parti’nin üzerinde çalıştığı anayasa değişikliğinde “Partili Cumhurbaşkanlığı” formülüne MHP destek mi olacak sorusunu gündeme getirmişti.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, önceki günkü “Türkiye’nin, düşük profilli bir Başbakan’la kaybedeceği bir saniyesi bile yoktur. Güçlü bir iktidarın varlığını milli bir ödev olarak değerlendiriyoruz. Gerek duyulursa, Türkiye’nin milli ve tarihi çıkarlarını savunmak için düne kadar hükümete verdiğimiz fiili destek hukuki bir boyut alabilecektir” sözleri, farklı yorumlara neden oldu. Kulislerde, bu sözlerin partili Cumhurbaşkanlığı veya yarı başkanlık sistemine destek ifadeleri olup olmadığı tartışılıyor. MHP kaynakları ise henüz bu konuda renk vermiyor, ancak “Tartışılsın bakalım” diyerek kapıyı aralık bırakmayı tercih ediyor.
330 oya ulaşılması halinde mini paket referanduma götürülecek ve “Cumhurbaşkanı’nın kurucusu olduğu parti içindeki Başbakan ile bile uyum sağlanamadı. Başka parti hükümete gelirse ne olacak? Meclis tıkandı çalışmıyor” denilerek halk desteği aranacak.
