Çölyak hastalığı ince bağırsağın, gluten adlı proteine karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi, hassasiyetidir.
Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıllar gluten içerir. Medicana Konya Hastanesi Beslenme ve Diyetetik. Dyt. Merve Sena Nazlı Çölyak ile ilgili detaylı bilgiler verdi.
Fırının önünden geçerken ekmeğin o güzel kokusunu aldığınızda, çok aç olup markete girip yiyebileceğiniz hiçbir şey bulamadığınızda, arkadaşlarınızla buluştuğunuzda onlar pizza, lahmacun, waffle, makarna, simit, gofret yerken, siz sadece su içebildiğinizde, etrafınıza çölyağı anlatıp ‘ekmeksiz hiç yaşanır mı ?’ deyip kahkahalar attıklarında, sıcak yaz aylarında serinlemek için dondurma yemek istediğinizde kendinize uygun dondurma bulamadığınızda neler hissedersiniz ?
Başta Türk toplumunun olmazsa olmazı ekmek, pide, simit, poaça, börek, pizza, hamburger, iskender, yaş pasta, şerbetli tatlı, ekler, profiterol, kurabiye, waffle, çikolata, çiğ köfte ve daha birçok yiyecek hayatınızda olmayacak, bunlarla kalmayıp diş macunları, rujlar, kremler, şampuanlar, ilaçlar ve karton bardaklarda dahil olmak üzere artık kullandığınız her ürünü detaylı bir şekilde araştırmanız gerekecek ve emin olmadığınız hiçbir ürünü alamayacaksınız.
Örneğin bulunduğunuz ortamda çikolata ikram edildi durumunuzu anlatarak ikramı geri çevirmek zorunda kaldınız, çevrenizin size karşı anlayışlı olmalarını beklerken ‘ bir lokmadan bir şey olmaz, tadına bak hatırım için’ diye bir tepkiyle karşı karşıya gelirsiniz. Oysaki sizin tüketeceğiniz o bir lokma yıllardır hiçbir kaçamak yapmadan uyguladığınız glutensiz diyetinizi tamamen bozup sindirim sisteminizde büyük sorunlara yol açacaktır. Bağırsak floranız bozulduğu için çok şiddetli karın ağrısı, şişkinlik, ishal, kabızlık, vitamin eksiklikleri, yorgunluk, halsizlik, deri hastalıkları gibi birçok sorun yaşayacaksınız. Eğer bu kaçamağı gelişme çağında bir çocuk yaptıysa tüm bu rahatsızlıkların dışında gelişme geriliği yaşamasına sebep olacaktır.
Çölyaklılar için 1 ton yemekte 1 kaşık gluten bile çok zararlıdır.
Yemek hazırlığı sırasında glutenli gıdalara değmiş, bulaşmış çatal, kaşık, tava, tencere, süzgeç, tabak gibi gereçler kesinlikle çölyaklı kişilerin gıdalarına dokundurulmamalıdır.
Tahta kaşıklar, teflon tencereler, kesme tahtaları yeterince yıkansa dahi gluteni absorbe ederek çölyaklılar için tehlikeli olmaktadır. bu gereçler sadece çölyaklı kişilere ait olmalı, glutensiz yiyecekler dışında kullanılmamalıdır.
Çölyak Hastalığın Belirtileri Nelerdir?
Çölyak belirtileri geniş bir yelpazeye yayılır. Genellikle ishal, karın ağrısı gibi tipik yakınmalara sebep olur ancak bağırsaklara yönelik herhangi bir bulgu olmaksızın da başka sistemlere ait yakınmalarla da kendini belli edebilir. Bu yüzden çölyak zor tanı alan hastalık olarak bilinir. Atipik belirtiler nedeniyle çölyak akla gelmeyebilir ve sadece semptoma yönelik tedavi alır ve tanı gecikir. Çölyak hastalığı çocukluk döneminde ortaya çıkabileceği gibi 80 li yaşlarda da görülebilmektedir. Bu yüzden belirtileri olan her yaş grubunda çölyak akla gelmelidir.
- Karın Bölgesinde Öne Doğru Şişkinlik
- Yaşa Göre Kilo Azlığı
- Kas Zayıflığı (Potasyum, Magnezyum Yetersizliği
- Kansızlık (Demir Ve B12 Vitamin Eksikliği, İlaç Tedavisine Rağmen Geçmeyen Ve Tekrarlayan)
- Dışkıda Anormallik, Büyük Tuvalet İhtiyacı Artması
- Kusma
- Bezginlik
- İştahsızlık
- Büyüme Geriliği
- Açık Renkli, Kötü Kokulu Dışkı
- Gaz
- Ağız İçinde Oluşan Aftlar
- İştahsızlık, Gaz Şikayetleri
- Sinir Hasarı (B12 Ve B1 Vitamin Eksikliği)
- Eklem ve Kemik Ağrıları
- Kemik Erimesi (Osteoporoz)
- Saç Dökülmesi
- Sinirlilik
- Ciltte Kaşıntılı Döküntüler
- Kısırlık (Adet Bozukluğu, Düşükler)
- Nedeni Bilinmeyen Karaciğer Hastalıkları Ve Enzim Yüksekliği
- Çeşitli Tiroid Bezi Hastalıkları
- Migren Tipi Baş Ağrıları
- Şeker Hastalığı
- Geçmeyen, Kaşıntılı Cilt Yaraları
- Deride Renk Açılması (Vitiligo)
- Ağrılı Deri Hastalığı (Dermatitis Herpetiformis)
