Gazeteci, şair, yazar. Unutulmayacak bir halk ve devlet adamı. Bülent Ecevit (d. 25 Mayıs 1925 – ö. 5 Kasım 2006). Namıdiğer Karaoğlan.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Devlet Bakanı, başbakan yardımcısı ve eski Türkiye başbakanı.
- 1974–2002 yılları arasında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlendi.
- 1972–1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanlığı görevini yürüttü.
- 1987–2004 yılları arasında Demokratik Sol Parti (DSP) Genel Başkanlığını yaptı.
- 1961–1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükümetlerde Çalışma Bakanı olarak yer almış olan Bülent Ecevit, düşünceleri ve uygulamalarıyla, 20. yüzyıl Türk siyasal yaşamının en önemli isimlerden biri oldu.
İsmet İnönü yerine CHP Genel Başkanı oldu
Siyasi kariyerine CHP’de başlayan Bülent Ecevit, ilk kez 1961 genel seçimleri’nde CHP Ankara milletvekili olarak meclise girdi. 1972 yılında istifa eden İsmet İnönü’nün yerine genel başkanlığa seçilmiştir. Genel başkanlığı sırasında partisi 1973 Türkiye genel seçimleri’nde %33,3 oy aldı.
1974 yılında Başbakan oldu
1974 yılında genel başkanlığını Necmettin Erbakan’ın yaptığı Milli Selamet Partisi (MSP) ile kurduğu koalisyon hükümetinde ilk defa Başbakanlık görevini aldı. Başbakanlık dönemine 1974 yılında Kıbrıs Harekatı yapıldı. 10 ay süren bu koalisyon hükümeti Ecevit’in istifasıyla dağıldı.
Çok partili dönemde CHP’ye en yüksek oyu kazandırdı
1977 Türkiye yerel seçimlerinde parti oy oranını %41.4’e çıkardı. Bu oy oranı sol görüşlü bir partinin çok partili siyasal yaşamda kazandığı en yüksek oy oranı olarak tarihe geçmiştir. 1978 yılında yeni bir hükûmet kurarak tekrar başbakan oldu. 1979 yılında ara seçimlerde başarısızlığa uğrayınca görevden çekilmeyi bildi.
1980 darbesi
Bülent Ecevit, 12 Eylül Darbesi sonrası diğer bütün partilerin ileri gelenleriyle birlikte 10 yıl siyaset yasaklıları kapsamına alınmıştır. Siyasal yasağı devam ederken eşi Rahşan Ecevit’in başkanlığında Demokratik Sol Parti kuruldu. 1987 yılında yapılan referandumla siyasal yasağı kaldırılınca DSP’nin başına geçti.
1987 Genel Seçimleri’nde partisinin milletvekili çıkaramaması üzerine aktif siyasetten ve genel başkanlıktan ayrılacağını açıkladı. Ancak 1989’da aktif siyasete geri döndü. 1999 yılında kurulan DSP-MHP-ANAP koalisyonunda yeniden Başbakan oldu.
Cumhurbaşkanı olmayı reddetti
2000 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üniversite mezunu olmaması nedeniyle Cumhurbaşkanlığı’na aday olamadı. Koalisyon partilerinin bu hükmü değiştirme teklifini ve kendisine cumhurbaşkanlığı teklifi getirmesini ise teşekkür ederek reddetti.
2004 yılında yapılan 6. Olağan Kurultay ile aktif siyaseti bıraktı. 5 Kasım 2006 pazar günü dolaşım ve solunum yetmezliği sonucu hayata gözlerini yumdu.
Bülent Ecevit ile ilgili tarihe kazınanlar
1973 seçimlerinde CHP’nin seçim kampanyasında, yaşlı bir kadının “Karaoğlan nirede ha evlatlar, Karaoğlan’ı görmek istiyom” şeklindeki sorusundan sonra Karaoğlan adı CHP’liler tarafından benimsenmiş ve ilerleyen yıllarda da Türkiye’de Bülent Ecevit için kullanılmaya başlanmıştır.
Seçim propagandalarında “Umudumuz Karaoğlan” sloganı söylenmeye başlamıştır. Süleyman Demirel, en büyük rakibi olan Bülent Ecevit’i, darbeyle devrilen Şilili sosyalist devlet adamı Salvador Allende’ye benzetip atıfta bulunmak için “Allende-Büllende” tabirini kullanmıştır.
Ecevit, başbakanlık dönemlerinde yapılan Kıbrıs Harekâtı sonrasında “Kıbrıs Fatihi”, Abdullah Öcalan’ın yakalanışı sonrasında da “Kenya Fatihi” olarak anılmıştır. Kamuoyunda mütevazı kişiliğiyle de tanınmaktadır.
Mavi gömleği ve kasketi ile marka haline gelen liderlerden biri olmuştu. Bitlis sigarası, Meclis sigarası içer, eniştesi İsmail Hakkı Okday’ın hediyesi Erika marka daktilosuyla yazardı. Bu 70 yıllık daktiloyu, ODTÜ Bilim ve Teknoloji Müzesi’ne armağan etmiştir.
Bülent Ecevit, siyasi yaşamının yanı sıra yazarlık ve şairliği de birlikte yürütmüş ender siyasetçilerden birisidir. Sanskrit, Bengal ve İngilizce dillerinde çalışmalar yapmış olan Ecevit, Rabindranath Tagore, Ezra Pound, T. S. Eliot, ve Bernard Lewis’in yapıtlarını Türkçeye çevirmiş, kendi şiirlerini de kitap halinde yayımlamıştır.
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi’nin ismi 2012 yılında “Bülent Ecevit Üniversitesi” olarak değiştirilmiştir. Kartal Bülent Ecevit Kültür Merkezi 2005 yılında hizmete girmiştir.
Şiir kitapları
- Bir Şeyler Olacak Yarın (Tüm şiirleri), Doğan Kitapçılık (2005)
- El Ele Büyüttük Sevgiyi, Tekin Yayınevi (1997)
- Işığı Taştan Oydum (1978)
- Şiirler (1976)
Siyasi kitapları
- Ortanın Solu (1966)
- Bu Düzen Değişmelidir (1968)
- Atatürk ve Devrimcilik (1970)
- Kurultaylar ve Sonrası (1972)
- Demokratik Sol ve Hükümet Bunalımı (1974)
- Demokratik Solda Temel Kavramlar ve Sorunlar (1975)
- Dış Politika (1975)
- Dünya-Türkiye-Milliyetçilik (1975)
- Toplum-Siyaset-Yönetim (1975)
- İşçi-Köylü Elele (1976)
- Türkiye / 1965-1975 (1976)
- Umut Yılı: 1977 (1977)
Hakkında yazılan kitaplar
- Faruk Bildirici, Kuzum Bülent (2000)
- Cüneyt Arcayürek, Bir Özgürlük Tutkunu Bülent Ecevit (2006)
- Aras Erdoğan, Umut Adam Ecevit (2006)
- Can Dündar ve Rıdvan Akar, Ecevit ve Gizli Arşivi (2008)
- Fikret Bila, Phoenix- Ecevit’in Yeniden Doğuşu (2001)
- Aytekin Gezici, Bülent Ecevit, Bir Karaoğlan Masalı (2006)
- Emrah Konuralp, Ecevit ve Milliyetçilik (2013)
