Beyin tümörleri nadir gibi gözükse de, çocukluk çağının lösemiden sonra en sık rastlanan kanser çeşididir. Neden oluştuğu tam olarak bilinmeyen beyin tümörleri, tedavi edilmediği takdirde çocuklarda kalıcı hasarlara ve hayati tehlikeye neden olabiliyor.
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ersin Erdoğan, çocuklarda beyin tümörlerinin belirtileri, teşhis ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler verdi.
Baş ağrısı, bulantı, kusma…
Beyin ve omurilik tümörlerine ait belirtiler zamanla ortaya çıkıp gittikçe kötüleşeceği gibi, bir anda nöbet şeklinde de ortaya çıkabilirler.
Beynin herhangi bir bölümündeki tümör kafatası içindeki, kafa içi basıncı olarak bilinen, basıncın yükselmesine sebep olabilir. Bu durum tümörün büyümesi, beyinde şişme ya da beyin omuriliği sıvısının akışındaki bir tıkanıklığa bağlı olarak ortaya çıkmış olabilir. Kafa içi basıncının yükselmesi şu genel belirtilerin ortaya çıkmasına sebep olur:
Baş ağrısı, bulantı, kusma, şaşı ya da bulanık görme, denge problemleri, davranış değişiklikleri, ataklar, uyuşukluk ve hatta komaya girme.
Gittikçe daha da kötüleşen baş ağrıları genelde beyin tümörlerinin varlığında sıkça görülen bir durumdur ama bütün beyin tümörleri baş ağrısına sebep olmaz ve baş ağrılarının çoğunun sebebi tümörler değildir.
Çocuğunuz nöbet geçirdiyse
Bazı çocuklarda, nöbet geçirme beyin tümörünün varlığının ilk belirtisidir. Çocuklardaki nöbetlerin çoğu, beyin tümörleri yüzünden meydana gelmez ama çocuğunuz bir nöbet geçirmişse, çocuğunuzun doktoru, size onu beyin ve sinir sistemi problemleri konusunda uzman bir nöroloğa götürmenizi tavsiye edebilir. Bu sayede nöbetin bir beyin tümöründen mi yoksa başka ciddi bir hastalıktan dolayı mı gerçekleştiğinden emin olabilirsiniz.
Yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan beyin tümörlerinin diğer belirtileri de sinirlilik, iştah kaybı, gelişme geriliği ve zihinsel ve fiziksel becerilerde gerilemedir. Bu belirtilerden duyduğu rahatsızlığı dile getiremeyecek kadar küçük çocuklarda, ebeveynler çocuğun kafa ölçüsünde bir büyüme olduğunu, hatta bazen de kafatasının ön kısmında yumuşak şişkin noktaların olduğunu fark edebilirler.
Bunun ortaya çıkma sebebiyse, kafatasındaki kemiklerin hala birleşmemiş olması ve tümörden kaynaklı basınç artışının bu kemikleri birbirinden ayıracak şekilde ittiriyor olmasıdır.
Okulda başarısızlık, kişilik değişikliği
Okul yaşındaki çocuklarda görülen diğer tümör belirtileri düşük okul başarısı, yorgunluk ve kişilik değişiklikleri olabilir .
Çocuk müsaade ederse bazen doktorlar çocuğun gözlerinin içine bakarak kafa içi basıncının artmış olup olmadığını görme sinirinin şişmesinden anlayabilirler.
Bu rahatsızlıklar kaybolmuyor daha da kötüleşiyorsa…
Beyin ve omurilik tümörleri genelde meydana geldikleri vücut bölümünün ilgili fonksiyonlarıyla ilgili sıkıntılara sebep olurlar. Örneğin:
- Hareketleri ve duyuları kontrol eden ve beynin büyük, dış kısmındaki serebrum denilen bölgedeki tümörler, vücudun bir bölümünde, genellikle de bir tarafta, güçsüzlük ya da uyuşukluğa sebep olabilirler.
- Dil ve konuşma yetisinden sorumlu olan serebrumun içinde ya da yakınında oluşan tümörler konuşmada ve hatta kelimeleri anlamada sıkıntılara sebep olabilir.
- Serebrumun ön kısmındaki tümörler bazen kişinin düşünmesini, kişilik yapısını ve dil becerilerini etkileyebilir.
- Beynin bazal gangliya olarak bilinen bölümünde oluşan tümörler tipik olarak kişide anormal hareketler ve vücut pozisyonlarının oluşmasına sebep olur.
- Vücudun denge ve koordinasyonundan sorumlu organlardan biri olan beyincikte oluşan tümörler, yürümede ve diğer fonksiyonlarda ve hatta yemek yemede dahi sıkıntılara sebep olabilir.
- Serebrumun arka kısmında, hipofiz bezi etrafında, görme sinirleri ya da diğer kafatası sinirlerinin etrafında oluşan sinirler görmeyle ilgili problemlere sebep olabilirler.
- Kafatası sinirlerinin içinde ya da etrafındaki tümörler işitme kaybı, denge problemleri, bazı yüz kaslarında güçsüzlük ve yutkunmada zorlanma gibi sorunlara sebep olabilir.
- Omurilikteki tümörler uyuşma, güçsüzlük ya da kollar ve/ya da bacaklarda (genelde vücudun her iki tarafında da) koordinasyon bozukluğuna ayrıca idrar tutma ve bağırsak problemlerine sebep olabilir.
Bir ya da daha fazla belirtinin çocuğunuzda görülmesinin, onda mutlaka bir beyin ya da omurilik tümörü olduğu anlamına gelmeyeceğini belirten Prof. Dr. Ersin Erdoğan, yine de çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi birisi varsa, özellikle de bu rahatsızlıklar zaman içinde kaybolmuyor ya da daha da kötü hale geliyorsa, bu problemlerin sebebinin bulunması ve tedavisi için çocuğunuzu mutlaka doktoruna göstermeniz gerektiğini sözlerine ekledi.
Beş yaş altı (okul öncesi) çocuklardaki belirtiler
- Devamlı ve dirençli kusmalar
- Anormal denge/yürüme/koordinasyon
- Anormal göz hareketleri
- Kişilik değişmeleri özellikle uykuya meyil
- Bayılma ya da nöbet geçirme (Ateş olmadan havale)
- Eğik boyun, baş titremesi ya da ense sertliği gibi anormal baş pozisyonu
5 – 11 Yaş arası çocuklardaki belirtiler
- Devamlı ve dirençli kusmalar
- Devamlı ve dirençli baş ağrıları
- Anormal denge/yürüme/koordinasyon
- Anormal göz hareketleri
- Kısmi görememe ya da çift görmek
- Kişilik değişmeleri
- Bayılma ya da nöbet geçirme
- Eğik boyun, baş titremesi ya da ense sertliği gibi anormal baş pozisyonu
12 – 18 Yaş arası gençlerdeki belirtiler
- Devamlı ve dirençli kusmalar
- Devamlı ve dirençli baş ağrıları
- Anormal denge/yürüme/koordinasyon
- Anormal göz hareketleri
- Kısmi görememe ya da çift görmek
- Kişilik değişmeleri
- Bayılma yada nöbet geçirme
- Gecikmiş ya da durmuş ergenlik
