Çok aşina olduğumuz en meşhur Antik Mısır sembolü olan Horus’un Gözü’nün aslında erken dönem matematik problemlerinden biri olduğunu biliyor muydunuz?
İyileştirici ve koruyucu gücünün etkisinin olduğuna inanıldığı için altın, gümüş, lapis, ahşap, porselenden yapılmış mücevherlerde, dövme olarak, yada aksesuar olarak görmüş olduğumuz bu sembol düşündüğümüzden belki de çok daha derin anlamlar taşıyor…
Horus’un Gözü nedir?
Horus’un gözü, Antik Mısır tasvirlerinde ilâh Horusun “Ay gözü” de denilen sol gözüne verilen addır. Firavunlar kendilerini Horusun yeryüzündeki cisimleşmiş halleri olarak gördükleri için Horus, Antik Mısır’ın en önemli tanrılarından biridir. Bu karmaşık göz; tılsımlardan korunmayı, botlara yol göstermekten tutun da ölümden sonraki hayatı göstermeye kadar birçok önemli güce sahipti. Horusun gözü, vicdanın gözü olarak da anılır çünkü her daim süre gelen taht kavgalarının kökleri Antik Mısır’a kadar dayanmıştır.
Efsane nasıl?
Bazı kaynaklarda Mısır’ı yönetmek konusunda hırsları olan Seth, kardeşi Osiris’i hain planı ile parçalara ayırarak öldürür. Karısı İsis tarafından bulunan parçalar tamamlanarak Osiris tekrar hayata dönmüş ve eksik olan gözü Horus bağışlamıştır. Fakat tamamlanma kısmı Thoth’un da desteği ile olsa da göz eskisi gibi çalışmayacağı için bu eksikliği Tanrısal özellikleri gereği büyü gücü ile tamamlar.
Başka kaynaklarda kötülüğü temsil eden Seth ve Horusun savaşı esnasında gözün parçalanması ve Toht’un parmaklarıyla parçaları bir araya getirmesi ve büyülü bir iyileştirmeyle bu gözü eski haline getirmesi olmuştur.
Horus’un Gözü’nün matematiksel sırrı ne?
Gay Robins ve Charles Shute The Rhind Mathematical Papyrus adlı kitabında şöyle bahsetmiş; “Mısırda yaygın olarak un veya tahıl miktarını ölçmek için kullanılmış ve adına hekat (yaklaşık 4.8 litre) denilmiştir. Daha küçük miktarlar için 1/2, 1/4, 1/8, 1/16, 1/32, 1/64…şeklinde sürekli bir bütünün 2 ye bölünmesi şeklinde giden bu kesir dizisine wadjet gözü olarak da bilinen Şahin başlı Horus’un gözünün bir parçası olarak tanımlanır.”
Rhind Papyrus’unda açıkça ifade edilen bu durum Horusun Gözü de yukarıda resimde görüldüğü gibi, “glif” diye isimlendirilen parçalardan oluşur. Bu 6 parça da sırasıyla ½ lik kısım duyma, ¼ lük kısım görme, 1/8 lik kısım düşünme, 1/16 kısım koklama ve 1/32 lik kısım tatmayı,1/64 lük kısım ise gözyaşını(merhamet) temsil eder. Ve toplamları 63/64’tür. Anlaşıldığı üzere beş duyu ve düşünce sistemi rasyonel şekilde Horusun gözünde anlam bulmuştur.
Eğer Horus – Seth – Thoth hikâyesinin matematiksel bir çağrışımı varsa o da 1 ile 1/64 arasında olup toplamlarının 1 yani tam olmayışıdır. Bir bütün, sürekli olarak ikiye bölünmeye devam edilirse, toplam değerde, sonsuzluk hariç, hiçbir zaman bire veya birliğe ulaşılamaz.
Horus’un Gözü bu kadar anlam taşırken ülkemizde kullanılan bir başka göz olan nazar boncuğu da Horus’un Gözünden evrilmiş midir acaba?
Çeviri ve düzenleme: Nurgül Kendirlioğlu (Kaynak: Matematiksel.org)
Nazar’a Kuantum Bakışı
