Sağlıklı yaşamanın en önemli kazanımlardan biri de ‘sağlıklı yaşlanmak’. Hiç şüphesiz yaşlanma hepimiz için kaçınılmaz bir süreç. Fakat egzersiz yaparak sağlıklı bir ömür sürebiliriz. En uygun aktivite neden yürüyüş?
Ancak, düzenli sağlık kontrollerini yaparak, sağlıklı beslenerek, zihinsel aktivitelere ağırlık vererek, kronik hastalıkları kontrol altında tutarak ve elbette düzenli egzersiz yaparak sağlıklı yaşlanmak elimizde.
Aktif bir yaşam tarzı sürdürmenin yaşla birlikte daha da önem kazandığını söyleyen Acıbadem Ankara Hastanesi Uzman Fizyoterapist Elif Özkaleli Vardar, ‘Ulusal Yaşlılar Haftası’nedeniyle bazı açıklamalarda bulundu.
Yaşam süresinin uzaması, hastalıklara karşı yeni korunma ve tedavi olanaklarıyla birlikte tüm dünyada yaşlı nüfusunun artmasını sağlıyor. Bu durumda toplumsal sağlık açısından ‘sağlıklı yaşlanma’ kavramının önemi gittikçe artıyor. Zira, yaşlanmaya bağlı olarak organ sistemlerinde problemler ve kronik hastalıklar birçok kişi için kaçınılmaz oluyor.
Elif Özkaleli Vardar, yaşlılığa bağlı olarak meydana gelen fizyolojik değişiklikler ve hastalıkların düzenli fiziksel aktivite ile önlenebilir veya düzeltilebilir olduğunu söylüyor.
Egzersizle birlikte insanın güç ve canlılık kazandığını söyleyen Uzm. Fizyoterapist Elif Özkaleli Vardar, başlamak için hangi yaşta olursa olsun hiç kimse için geç olmadığını söylüyor.
Düzenli yapılacak egzersizin, hem beden, hem de zihin sağlığı açısından önemli olduğunu söyleyen Uzm. Fizyoterapist Elif Özkaleli Vardar, sözlerine şöyle devam ediyor: “Egzersiz her yaşta başta koroner arter ve damar hastalıkları olmak üzere birçok kronik ve metabolik hastalıklar açısından koruyucudur. Yapılan araştırmalar, düzenli egzersizin enfaktüs geçirme riskini yüzde 300 azalttığını gösteriyor. Egzersizin kısa ve uzun dönem kazanımları arasında yüksek tansiyon ve kolesterol düzeylerini dengelemesi, kalp ve akciğerlerin kapasitesini geliştirmesi, kemik dokuyu güçlendirmesi, kas kuvvetini ve esnekliğini arttırması, vücudun savunma mekanizmasını da güçlenmesini sayabiliriz. Egzersiz sırasında salgılanan endorfin sayesinde insan kendini çok daha iyi hissediyor, güveni geliyor ve stres, ağrı ve yorgunluk hissi de azalıyor.”
Egzersizi alışkanlık haline getirin
Yapılması gereken egzersizler kendi arasında 4 gruba ayrılıyor. Uzm. Fzt. Elif Özkaleli Vardar bu aktiviteleri şöyle sıralıyor:
1-Dayanıklılık aktiviteleri; yüzme, yürüme, bisiklet, bahçe işleri gibi aktiviteleri içerir. Haftada en az 3 gün olmalıdır.
2-Kuvvetlendirme aktiviteleri; nefes tutmadan kollar, bacaklar, karın ve sırt kaslarının ayrı ayrı kuvvetlendirilmesini içeren ağırlık kaldırma egzersizleri, mekik egzersizlerini içerir.
3-Esneklik aktiviteleri; tekrarlı ve sık aralıklarla ağrı sınırında yapılan germe egzersizleri, yoga ve pilates gibi aktiviteleri içerir.
4- Denge aktiviteleri; düşme riskinin azaltılması için güçlü bir dengeye sahip olmak gerekir.
Yapılacak egzersizlerin kişilerin medikal ihtiyaçları, kronik hastalıkları göz önünde bulundurularak belirlenmesi gerektiğini söyleyen Uzm. Fizyoterapist Elif Özkaleli Vardar, bu nedenle düzenli bir fiziksel aktivite yapmaya karar verildiğinde öncelikle bir uzmana başvurulması gerektiğini söylüyor.
Egzersizin yararlı olabilmesi için mutlaka sürdürülebilir olması ve alışkanlık haline gelmesi gerektiğini söyleyen Uzm. Fizyoterapist Elif Özkaleli Vardar, “Eğer bir spor merkezinde ya da evde bir program uygulanacaksa, ısınma, eğitim ve soğuma olarak üç bölümden oluşmalı, kişiye özel olmalı ve en az haftada 3 gün 30’ar dakikalık seanslarla başlayıp 45-60 dakikalara geçilmelidir” diyor.
En uygun aktivite neden yürüyüş?
Yaşlılarda önerilen en uygun aktivitenin yürüyüş olduğunun da altını çizen Uzm. Fzt. Elif Özkaleli Vardar, “Özellikle egzersiz yapmaya karar vermiş ve yeni başlayacak kişiler için oldukça güzel bir başlangıçtır. Yürüyüş, toprak zemin ya da tartan pistte, yokuş yukarı ya da yokuş aşağı olmayan düz bir zeminde uygun yürüyüş ayakkabısı ile yapılmalı. Hedef kalp hızına ulaşacak şekilde düzenlenmeli, konuşabilecek hızda olmalı. Suyun kaldırma kuvvetiyle vücut ağırlığını eklemler üzerinden alarak kasları güçlendiren yüzme de ileri yaşlar için önerilebilecek önemli bir aktivitedir.”
Uzm. Fzt. Elif Özkaleli Vardar, daha aktif bir yaşam için egzersizi hayatın her anına yaymak gerektiğini belirterek, “Yaşı kaç olursa olsun herkes gün içindeki hareketini artıracak fırsatlar yaratmalı ve uygulamalı” diyor.
