Oy kullanırken nelere dikkat etmek gerekiyor? Hangi tür kimlik belgeleriyle oyunuzu kullanabilirsiniz? Halk oylaması saat kaçta sona eriyor? Seçmen bilgi kağıdı yanımda olmalı mı? Cep telefonu ile kabine girebilir miyim? İşte tüm soruların yanıtları…
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini içeren 18 maddelik anayasa değişikliği referandumu için bugün sandık başına gidecek seçmenlerin oylarını kullanırken, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan kimlik kartlarından herhangi bir resmi nitelikteki belgeyi yanında bulundurması gerekecek.
Resmi üniforma giyenler sandık alanına giremeyecek
Seçim günü, sandık alanında alınacak tedbirler, seçmenlerin sandık başı işlemlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamayacak. Sandık kurulu başkanının çağırdığı zabıta kuvvetleri dışında zabıta amir ve memurları ile resmi üniforma giymiş kimseler ve silah taşıyanlar sandık alanına giremeyecek. Oy verme işlemi sırasında gebeler, hastalar, engelliler ve yaşlılara öncelik tanınacak.
Kimse müdahale ve telkinde bulunamayacak
Sandık başında seçmene, vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamayacak. Seçmenler oylarını kullandıktan sonra sandık başından ayrılacak.
Ne tür kimlik belgeleri kabul ediliyor? Ehliyet veya pasaport geçerli mi?
Seçmenler oyunu kullanmaya giderken, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan, Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, nüfus cüzdanı, geçici kimlik belgesi, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgeyi yanında bulunduracak. Seçmen bilgi kağıdı gelmeyen kayıtlı seçmenler, bu belgelerden birisiyle oylarını kullanabilecek.
Üzerinde Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası olmayan resimli ve resmi bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için, bu belgelerin yanında ayrıca seçmen bilgi kağıdını veya nüfus müdürlüklerince verilmiş nüfus kayıt örneğini ibraz etmesi şart olacak.
Oyunuzu kullanırken dikkat!
Sandık kurulu görevlisi, seçmenin kimliğini alarak seçmen listesinde ismini bulacak ve kontrollerini yaptıktan sonra birleşik oy pusulası, zarf ve tercih mührünü seçmene vererek kabinde oyunu kullanmasını isteyecek.
Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kabine girilmesi yasak olacak. Bu tür cihazlar, oyunuzu kullandıktan sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılacak.
Mührün kuruması beklenmeli!
Oy pusulasında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilecek. Oy pusulasına basılacak mühür, tercih edilen alanın dışına taşırılmayacak. Birleşik oy pusulasında tercih edilen alana “TERCİH” mührü basılacak ve mührün kuruması beklenecek. Mühürlenen yer dışta kalacak şekilde oy pusulası katlanıp zarfa konulacak.
Seçmenler, zarfı sandığa attıktan sonra, sandık seçmen listesinde adının bulunduğu yerin karşısına imzasını atacak.
Engelli seçmenler oyunu nasıl kullanacak?
Görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedensel engeli açıkça belli olanlar, o seçim çevresi seçmeni olan ve o sırada sandık alanında bulunan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla oylarını kullanabilecek.
Bir seçmen birden fazla engelli seçmene yardım edemeyecek. Sandık kurulu başkan veya üyeleri, engelli seçmenlere yardım amacıyla kabine giremeyecek, tercih sırasında yardım edemeyecek.
İsteyen görme engelli seçmen, yanlarında getirdikleri “Oy Pusulası Şablonu” aracılığıyla oylarını kullanabilecek.
Seçmen bilgi kağıdı gelmeyen vatandaşlar da oyunu kullanabilecek. Kağıdı bulunmayıp kütüğe kayıtlı olanlar, ibraz edecekleri kimlik belgeleriyle (nüfus kağıdı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, ehliyet, evlenme cüzdanı) oy kullanabilecek.
Üzerinde T.C. kimlik numarası olmayan bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy verebilmesi için bu belgelerin yanında seçmen bilgi kağıdı veya T.C. kimliğini ispata elverişli bir belgeyi de ibrazı şart olacak.
18 yaşını dolduran 1.2 milyon yeni seçmen
Halk oylamasında yurt içinde 55 milyon 319 bin 222 seçmen, 167 bin 140 sandıkta oy kullanacak. Bu rakamın 1 milyon 269 bin 282’sini referanduma kadar 18 yaşını dolduran yeni seçmenler oluşturacak. Halk oylaması için cezaevlerine de 461 sandık kuruldu.
Halk oylaması hangi ilde saat kaçta sona eriyor?
Türkiye’nin doğusunda yer alan bazı illerde oy kullanma işlemi 16.00 itibariye sona erecek. Seçmenler, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis’te 07.00-16.00, diğer illerde ise 08.00-17.00 saatlerinde sandık başına gidecek.
