Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Trump önderliğinde artan politik risk piyasaları derinden etkiledi. Korku endeksi nedir?
Nişantaşı Üniversitesi Öğretim Görevlisi Öğretim Görevlisi Murat Tufan, Trump’ın ilerleyen süreçte gelişmelerden ötürü istifa etmesi halinde piyasalarda panik havasının yaşanabileceğini ifade etti.
Tufan, kısa vadede politik belirsizliğin azalması halinde yeniden riskli varlıklara yönelim sağlanabileceğini sözlerine ekledi.
2008 krizi sonrası sıklıkla duyduğumuz korku yani VIX endeksi piyasalardaki korkunun ne aşamada olduğunu gösterir. Korku endeksi gerilediği zamanlarda piyasalarda fırtına öncesi sessizlik mi? şeklinde tartışmalar yaşanıyor ve endeksin tam tersi yükseliş kaydettiği zamanlarda ise yatırımcılar “güvenli liman” lara kaçıyor yorumları manşetlerde yerini alıyor.
Trump’ın göreve gelmesi sonrası özellikle endekslerde mali ve vergisel politikalara yönelik pozitif beklentiler yükselişleri hızlandırdı. Diğer yandan Hollanda ve Fransa seçimlerinin politik belirsizlik ortamı yaratmaması endeksin tarihi dip seviyesi olan %10’lar da dengelenmesine yol açtı. Dün yoğun olarak tartışılan Trump’ın gizli bilgileri Rusya’ya sızdırdığı ve FBI haberleri yine aynı ürünlere talebi yükseltti.
Ancak şunu belirtmekte fayda var ilerleyen zamanlarda Trump ola ki bu gelişmeler sonrasında görevinden istifa ederse bu endeks aşırı korku ve panik havası seviyeleri olan %25 -30 bölgesine çıkabilir. Bu yüzden ABD tarafından kısa vadede politik belirsizlik azalırsa güvenli limanlara yönelik olan talepler yerini yeniden riskli varlıklara yönelimi sağlayabilir. Ancak son gelişmeler endekslerde ve dolar endeksinde geri çekilmesine neden oluyor.
Piyasaların tepkisi sert oldu
Trump belirsizliğinin piyasada yükselmesi sonrası ABD 10 yıllık tahvil faiz oranları % 2,19 seviyelerine geriledi. Böyle bir durumda ön plana çıkabilecek ürünlerin başında ise altın fiyatları geliyor.
Güvenli varlıklara olan talebin yükselmesiyle birlikte ONS altın fiyatlarında yeniden 1300 dolar seviyeleri yeniden gündeme gelebilir. Başta ABD borsaları olmak üzere küresel anlamda endekslerde satış baskının hız kazandığını söylemek mümkün.
Riskli varlık olarak adlandırabileceğimiz gelişmekte olan ülke para birimlerinde de satış baskısı hızlandı. TL Dolar karşısında yaklaşık % 1,77 değer kaybederken, Güney Afrika Randı’nın Dolara karşı % 2,38 değer kaybettiğini söyleyebiliriz. Bist 100 endeksinde de satış baskısı hız kazandı ve kayıpları % 1’İ aştı.
Trump gündemde kalmaya devam edebilir
Trump’ın ABD’ de güven kaybı yaşaması bir takım temel riskleri de beraberinde getirebilir. Örneğin daha önce yaptığı gibi kamuoyu desteğini yeniden yükseltebilmek adına ABD’nin askeri bir operasyona başlama ihtimali.
Son dönemde gündemde daha fazla yerini alan Kuzey Kore haberleri yeni gelişmelere gebe gibi görünüyor. Böyle bir senaryo kısa vadeli korkuyu artırabilir ama belki de piyasalar yeniden Trump’ın uygulamak istediği politikalara güvenmek isteyebilir. Bekleyip göreceğiz…