Uzun bir aradan sonra yayımladıkları “Haykırmadan Anlatamam” albümü ile geri dönen Neyse grubu sorularımızı yanıtladı.
Röportaj: Neyse (Deniz Ünlü & Selim Kırılmaz)
Grubun geçmişi çok eskiye dayanıyor, anladığım kadarıyla çok farklı dönemler atlattınız. Uzun bir süre dinleyicilerinize bir çalışma sunmadınız, nasıl süreçlerden geçti Neyse?
Deniz: On yıl kadar süren, ağırlıkla batılı Rock gruplarının ait sevdiğimiz şarkılarını çaldığımız, uzun sayılabilecek bir ‘cover’ dönemimiz oldu. Enstrümanları ve müziği bu şekilde öğrendik diyebiliriz. İlk albümü takiben konserlerin yanı sıra akustik düzenlemeler, Türkçe cover düzenlemeler yayınladık. Son bir iki yılda da giderek konserler yerini yeni albüm çalışmalarına bıraktı.
2000 yılından beri berabersiniz, sizce geride bırakılan 17 yılda sizin ve hatta ülkedeki müzik sizin açınızdan nasıl değişti?
Selim: Başka bir çok alanda olduğu gibi müziğin de ticari baskıların altında kalışı, hatta bunun giderek yoğunlaşması sır değil. Fakat bir yandan da bu yapı orada öylece bizden bağımsız durmuyor. Onu hep beraber oluşturuyoruz ve hepimiz bunun bir parçasıyız dinleyiciler ve müzisyenler olarak. Bu anlamda grubun kurulduğu 2000 yılından bu yana geçen 17 yılda sadece içimizden gelen, kalbimizin telini titreten şarkıları dinledik, çaldık, söyledik kendi adımıza. Başka türlü nasıl ve ne yapacağımızı ne biliyoruz ne de bilmekle ilgileniyoruz açıkçası.
Haykırmadan Anlatamam
İkinci albümünüz “Haykırmadan Anlatamam” dinleyiciyle buluştu. Sizin için nasıl bir anlam taşıyor bu albüm? Nasıl bir yere koyuyorsunuz?
Selim: Her albümümüz şarkıların yazıldığı süre zarfındaki hislerimize dair seslerin kayıt alındığı birer günlük gibi bir bakıma. Bu albüm de şarkıların ağırlıkla yazıldığı son 5 yıla dair bir sesli almanak gibi bizim için. Dolayısıyla ülkemizde ve dünyada son yıllarda tırmanışa geçen şiddetin doğurduğu hüzün, öfke, yas ve isyan gibi duyguların izlerini albüm yoğun bir biçimde taşıyor.
Albümün adı Turgut Uyar’dan “Haykırmadan Anlatamam”
Albümün adı üstad Turgut Uyar’dan “Haykırmadan Anlatamam”; bu albümde sözler Selim Kırılmaz’a ait? Nasıl bir üretim süreci bu sizin için?
Selim: Bir şarkı yazarını besleyebilecek en önemli kaynaklardan birisi şiir. Etkilendiğiniz kaynaklar üslubunuza yansıyor. Söz yazım sürecinde en yakın dostum Turgut Uyar oldu belki de. Albümün isim babasının Turgut Uyar olması bu açıdan da anlamlı oldu.
Ara Dinkjian ve Deniz Tekin düeti dikkat çekiyor, bu isimlerle nasıl bir birliktelik oldu, uyum nasıldı? Ve bu albümde vermeye çalıştığınız bir mesaj var mı?
Selim: Müziğin paylaşımı çoğaltıcı, birleştirici, iyileştirici, mucizevi bir gücü var. Müzik etrafındaki birliktelikler çok önemli bizim için. Müziklerinden etkilendiğimiz, severek dinlediğimiz müzisyenlerle beraber müzik yapabilmek bizim için büyük şanstı ve çok keyifliydi en önemlisi.
İkinci sorunuzla ilgili olarak aslen metinsel ifadenin yetersiz kaldığı bir yerden itibaren müzikli ifadeye başvuruyoruz. Bu anlamda albümü üreten bizlerin albümün mesajını özetlemesi pek mümkün veya anlamlı değil bizim açımızdan. Öte yandan dinleyicinin albümdeki şarkılarda kendi anlam evrenini oluşturmasına, şarkıların öznesi olmasına engel olabileceği kaygısıyla ürettiğimiz şeyin anlamını tekelimize almak anlamına gelebilecek bu gibi otoriter anlatılara mesafeliyiz genellikle.
“Önce müzik, sonra sözler geliyor”
Albüm isminden de anlayabileceğimiz gibi edebiyata çok yakınsınız, peki parçalarınız yazdığınız şiirler, sözler ve üzerine eklenmiş enstrümanlar mı yoksa önce müzik ortaya çıkıyor üzerine mi sözleri ekliyorsunuz?
Selim: Genellikle önce müzik, sonra sözler geliyor.
Türkiye’de genelde vokal müziği dinliyoruz ama sizin albümüzde müziğiniz vokale göre daha çok ön plana çıkıyor, bu sizin için bir tarz mı?
Deniz: Dinlediğimiz, etkilendiğimiz, müziği icra etmeyi öğrendiğimiz müzikler ağırlıkla batılı alternatif rock gruplarının müzikleriydi. Bu grupların soundlarına baktığımızda genellikle dengenin vokal lehine olduğu pop müzikten farklı olarak müzikal altyapı ve vokali birarada dengeli bir şekilde duymak mümkündür çoğunlukla.
Kendi ürettiğimiz müzikte de kulak alışkanlıklarımız ister istemez bizi uluslararası alternatif rock miksi standartlarına yaklaştırmış oldu.
Sanat kaygınız var mı? Varsa nedir?
Deniz: Ülkemizde genel olarak sanat yapabilecek koşulların giderek batılı muadillerinin gerisine düşüyor oluşu için kaygılanıyoruz.
Grup üyelerinin size ait favori parçaları hangisi?
Deniz: Genellikle favorilerimiz pek sabit kalmıyor ve zaman içinde değişiyor.
Neyse kimleri dinliyor?
Deniz: Dinlediğimiz müzikler de zaman içinde farklılık gösteriyor elbette ama geçmişte ilham aldığımız, yoğun bir şekilde etkilendiğimiz müzisyenlerden bazılarını saymak gerekirse:
Radiohead, Tool, Pearl Jam, Soundgarden, Erkan Oğur, Alaa Wardi, Muse, Rage Against the Machine, System of a Down.