Ev yapımı dondurma nasıl yapılır? Doğru sütü seçmekten kıvam vermeye, meyve seçiminden bekletme sürelerine kadar pek çok önemli ayrıntı var.
Süt seçimi en önemli konu
Kaliteli, gerçek bir dondurmanın başkahramanı süttür. Sütün rengi, kalitesi, günlük ve katkısız oluşu önemlidir. Mümkünse dinlenmiş olmalıdır. Kıvamlı bir dondurma için manda ya da keçi sütü kullanılmayı tercih edebilirsiniz. Laktoz intoleransı olanlar hindistancevizi sütüyle de farklı dondurma tarifleri deneyebilir.
Sütü koyulaştırmak için salep
Sütü koyulaştıran ise içine eklenen saleptir. Kışın nefis içeceği, yazın da dondurmaya can verir. Süt, toz şeker ve salep kısık ateşte kaynatılır, bir yandan tahta kaşıkla sürekli karıştırılır. Toz salep tanecikleri sütün kıvamlanmasını sağlar. Buradaki püf noktası ise, gerçek ve organik salebi bulmaktır. Zor elde edildiğinden gerçeği biraz pahalıdır ve piyasada satılanların çoğu nişasta bazlıdır. Bu yüzden aktarlara başvurmakta fayda var.
Kıvamı artıran yardımcılar yumurta ve krema
Her tarifte bulunmak zorunda olmasa da kıvam ve renk için dondurmaya sıvı krema ve yumurta sarısı da eklenebilir. Yumurta sarıları benmari usulü pişirilir, sonrasında dikkatlice beyazından ayrılır. Hızlı devirde kremayla çırpılır, kremanın yerine yoğurt da kullanılabilir.
Aroması için meyveler, çikolata, fındık, fıstık ve diğerleri…
Dondurmaya lezzetini verecek meyveleri seçerken, taze ve lezzetli olmalarına dikkat etmek gerekir. Evde kalan meyvelerle dondurma yapmak çok iyi sonuç vermeyecektir. Çikolata seçiminde ise, kakao oranı yüksek ve taze olanı tercih edilmeli. Fındık, fıstık gibi yemişler yine taze olmalı, dondurmaya küçük parçalar halinde eklenmelidir.
Derin dondurucuda geçecek sabırsız saatler
Tüm malzemeler, son dönemde sıkça kullanılmaya başlanan profesyonel dondurma makineleri ya da mikserle iyice karıştıktan sonra, sıra dondurmayı kapağı kapalı bir şekilde buzdolabına koymaya geliyor. Kişi sayısı, tarif ve buzdolabının gücüne göre buzdolabında bekleme süresi 3 ile 5 saat arasıdır. Bazı tariflerde, sorbe yapımında olduğu gibi aralarda karıştırmak daha iyi sonuç verir.
Nefis dondurma tarifleri
Üç malzemeli dondurma
Malzemeler: 4 adet olgun muz, 1 yemek kaşığı bal, 7-8 adet ceviz içi
Muzların kabuklarını soyup dilimleyin. Dilimlediğiniz muzları buzdolabı poşetine koyup derin dondurucuda 1 gün, zamanınız azsa en az 4 saat bekletin. Derin dondurucudan donmuş halde çıkardığınız muzları 1-2 dakika oda sıcaklığında bekletin, ardından mutfak robotunun içine alın. Muzları yavaş yavaş ezin ve muzlar krema kıvamına gelince içine balı ekleyip karıştırın. Dilerseniz bu şekilde hafif kremamsı olarak kaselere alabilir, cevizle servis edebilirsiniz. Daha soğuk olmasını isterseniz karışımı bir kaseye aktarıp üzerini cevizlerle süsledikten sonra derin dondurucuda 15 dakika kadar bekleterek tüketebilirsiniz.
Avokadolu çubuk dondurma tarifi
Malzemeler: 3 adet orta boy olgun avokado, 2 yemek kaşığı bal, 200 ml. süt, 1/2 su bardağı sıvı krema, 1/4 adet taze sıkılmış lime suyu (yeşil limon)
Olgun avokadoları ikiye ayırıp içlerindeki çekirdekleri çıkarın. Yumuşak kısımlarını kabuk kısımlarından bir kaşık yardımıyla ayırıp mutfak robotuna alın. Üzerine süt, bal, taze sıkılmış lime suyu ve sıvı kremayı ekleyip tüm malzemelerin karışmasını ve püre haline gelmesini sağlayın. Hazırladığını bu püreyi dondurma kalıplarına pay edin. Üst kısmını alüminyum folyo ile kapatıp ortalarına tahta dondurma çubuklarını geçirin. Minimum 4 saat derin dondurucuda beklettikten yiyebilirsiniz.
Şekersiz Dondurma Tarifi
Malzemeler: 500 ml. krema, 300 gram çilek, 180 gram beyaz çikolata, 30 gram süt tozu
Beyaz çikolatayı küçük parçalara ayırıp cam bir kaseye alın ve benmari usulü eritin. Bir sos tenceresi çıkarın ve içine kremayla süt tozunu ekleyip karıştırarak pişirin. Karışım kaynama noktasına gelince ocaktan alın ve benmari usulü erittiğiniz beyaz çikolatanın bir kısmını karışıma ilave edip hızlı hızlı karıştırın. Azar azar tüm çikolatayı karışıma ekleyip homojen bir kıvam alana kadar tüm malzemeleri harmanlayın. Yıkayıp kuruladığınız çiçekleri küçük parçalara ayırın. ve mutfak robotu yardımıyla püre haline getirin. Cam kabınızı derin dondurucuda ya da soğuk su dolu bir başka kapta soğutun. Soğuttuğunuz bu cam kabın içine oda sıcaklığındaki çilek püresini ve kremalı karışımı ekleyip mikseri yüksek devirde çalıştırarak tüm malzemeleri çırpın. 10-15 dakika bu şekilde çırptıktan sonra karışımın ağzını kapatıp derin dondurucuda 10-12 saat kadar bekleterek kıvam almasını sağlayın.
Dondurmanın faydaları neler?
Çilekli, limonlu, kavunlu, vanilyalı, çikolatalı… Birbirinden lezzetli dondurmalar yaz mevsiminin vazgeçilmezleri arasında yerini korumaya devam ediyor. Sıcak yaz günlerinin sevilen yiyeceklerinden biri olan dondurma doğru seçildiğinde sağlıklı tatlı alternatiflerinin başında geliyor. Üstelik kalsiyum, fosfor, A vitamini, B vitamini gibi vitamin ve minerallerden zengin olmasının yanı sıra sütten üretildiği için sağlığımıza da önemli katkılar sağlıyor. Dondurmayı doğru tüketmenin yolu ise gerçek sütten yapılan, şeker ve yağ içeriği yüksek olmayanları tercih etmek ve porsiyon kontrolü yapmaktan geçiyor. Peki ama dondurmanın faydaları neler?
Acıbadem Fulya Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Melike Şeyma Deniz dondurmanın toplumdaki yaygın inanışın aksine sadece yaz aylarında değil yılın her mevsiminde rahatlıkla tüketilebileceğini belirterek, “Herhangi bir sağlık problemi olmayan, normal kilolu yetişkinler ve çocuklar haftada 2-3 kez 2 veya 3 top dondurma yiyebilirler. Zayıflama diyeti uygulayan kişiler veya diyabeti olanlar da beslenme programlarını ayarlayarak haftada bir kez 2-3 top dondurma tüketebilirler” diyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Melike Şeyma Deniz dondurmanın faydalarını anlattı, önemli önerilerde bulundu.
1- Kalsiyumdan zengin
Kemik ve diş sağlığının korunmasında, kas kasılmasında, kanın pıhtılaşmasında önemli bir role sahip olan kalsiyum vücudumuzda en çok bulunan minerallerden. 19-50 yaş arası kişilerin günde ortalama 1000 mg kalsiyum almaları gerekiyor. Günlük kalsiyum ihtiyacı; çocuklarda, yaşlılarda ve hamilelerde artıyor. Dondurmadan 2 top tüketmek, yaklaşık 150 mg kalsiyum almamızı sağlayarak günlük kalsiyum ihtiyacımızı karşılamaya destek oluyor.
2- Hafif bir ara öğün alternatifi
100 gram kadar meyveli dondurma yaklaşık 140 kalori iken aynı miktarda baklava yaklaşık 500 kalori, çikolata ise 600 kalori civarında oluyor. Dolayısıyla diyet yapıyorsanız şeker ve yağ içeriği yüksek olmayan dondurmalar sağlıklı bir tatlı alternatifi olacaktır. Özellikle tatlı isteğinin en çok görüldüğü ikindi saatlerinde 2-3 top sade veya meyveli dondurmayı ara öğün olarak tüketebilirsiniz. Ancak dikkat etmeniz gereken şey, 3 top dondurma yediğinizde, gün içerisinde 1 dilim ekmek + 1 su bardağı süt + 1 porsiyon meyvenizi azaltmak gerektiği.
3- Kaliteli protein kaynağı
Sütten üretilen dondurma içerdiği protein sayesinde özellikle yutma güçlüğü yaşadığı için yeterli beslenemeyen ileri yaştaki kişiler ve süt, yoğurt, ayran gibi protein ile kalsiyum kaynağı olarak sayılan besin gruplarını yetersiz tüketenler için iyi bir alternatif olarak değerlendirilebilir. Çocukların büyüme ve gelişmesinde protein önemli bir besin öğesi ve dondurma da bu noktada önemli bir destek haline dönüşebiliyor. Bunların yanı sıra zayıflama diyeti uygulayanlar için dondurma protein içeriği sayesinde verdiği toklukla iyi bir ara öğün haline gelebiliyor.
4- Stres düzeyini azaltmaya yardımcı
Mutluluk hormonu olarak bildiğimiz serotonin ruh halimizi belirliyor ve serotonin proteinin yapı taşlarından biri olan triptofandan yapılıyor. Bu nedenle; triptofan içeren besinler ruh halini düzelten, sakinleştiren besinler olarak belirtiliyor. Dondurma da hem vücutta stres düzeyini azaltan hormonları uyarması hem de triptofan içermesi sayesinde sakinleştirici olarak kabul edilen besinlerden birini oluşturuyor. Ayrıca yine bu etkileri sayesinde uykuya geçişi de kolaylaştırıyor.
5- A ve B vitaminlerinden zengin
A vitamini görme fonksiyonları ve bağışıklığın güçlenmesi, B vitaminleri ise konsantrasyon, hafıza, doku onarımı gibi vücutta birçok sistemdeki görevleriyle öne çıkıyor.
Dondurma yerken dikkatli olun!
Dondurmanın kalori bombası haline gelmemesi için sade veya meyveli dondurmalar ilk tercihiniz olmalı.
Külah yerine kapta dondurma almalı, sos ile fıstık gibi eklemeler yapmaktan kaçınmalısınız. Aldığınız dondurmanın hijyenik koşullarda üretilmesi çok önemli. Bu nedenle güvendiğiniz yerleri tercih edin.
Mikropların üremeye başlamaması için dondurmada soğuk zincirin bozulmaması gerekiyor. Dondurmanın tüketeceğiniz miktarını servis kabına aldıktan sonra geriye kalan bölümünü hızlıca derin dondurucuya koyun.
- Çözülmüş dondurmayı tekrar dondurmayın.
- Üzerinde buz ve kristal parçaları oluşan dondurmaları tüketmeyin.
- Son kullanma tarihini mutlaka kontrol edin.
- Yırtık ambalajlı dondurmaları almayın.
- Seçtiğiniz dondurmanın süt tozu ve glikoz şurubu gibi katkılar içermemesine dikkat edin.