Yeni eğitim öğretim yılı müfredat tartışmalarıyla başladı. Atatürkçülük, laiklik ve evrim teorisi müfredattan çıkartılırken; cihat kavramı ve erkeği öven ataerkil ifadeler tartışma konusu oldu.
2017-2018 eğitim-öğretim yılı bugün başladı. Müfredat tartışmaları, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TEOG’un kaldırılacağına yönelik açıklamaları ve çok sayıda öğrencinin açık-lise ya da imam hatip lisesi arasında kalarak açıkta kalması eğitimin başlıca sorunları arasında yer alıyor.
Yeni eğitim öğretim yılında en çok tartışılan konu müfredat
MEB’in Eğitim Bilişim Ağı (EBA) internet sitesinde paylaştığı program, bir “değerler eğitimi” etrafında şekilleniyor. 1, 5. ve 9’uncu sınıflarda 51 ayrı müfredat yenileniyor. Ancak bazı eğitimciler bu değerleri ‘gerici’, ‘bilim dışı’ ve ‘cinsiyetçi’ bularak tepki gösteriyor.
Atatürkçülük ve laiklik çıkartıldı
Yeni müfredatta Atatürkçülüğün çıkarılması, ve evrim teorisinin kaldırılması ve cihat kavramının girmesi en çok tartışılan başlıklar arasında yer alıyor.
Milli Eğitim Komisyonu Üyesi CHP Bursa Milletvekili Ceyhun İrgil, bugünün en önemli sorununun müfredat olduğunu belirterek, “Körelmiş çocuklara, dogmalarla çevrelenmiş düşünme sistemine ihtiyacımız yok. Bu ülkenin ihtiyacı merak eden, sorgulayan, problem çözebilen, tarihini ve toplumsal değerlerini doğru öğrenen, dersler çıkaran, çağdaşlık bilinci ve ahlakıyla donanmış, özgür düşünceye sahip bireylerdir.
Toplumsal birlikteliği sağlamanın tek koşulu toplumsal özgürlüktür. Bir kişiye, bir düşünceye, bir inanca, bir ideolojiye veya bir zümreye özgürlük değil. Bugün önümüze getirilen müfredatın içeriğindeki detaylara itirazımızın da eğitimin bilimsel olmasındaki ısrarımızın da asıl sebebi budur” dedi.
Müfredat değişikliği eleştirilerine hükümetin cevabı
Müfredat değişikliği ile ilgili olarak BBC Türkçe’ye konuşan MEB Müsteşarı Yusuf Tekin ise yetersiz bilgilerle “kara propaganda” yapıldığı görüşünde.
Dünyadaki revizyon sıklığına istinaden yenilenen müfredatta, eğitimin tamamen sınav odaklı olduğu eleştirisini gidermek için bu değişikliğe gerek duyduklarını söyleyen Tekin, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bakın, yabancı dil sınavlarını geçiyor ama kendilerini ifade edemiyorlar. Teorik bilgilerin yükü daraltılarak, öğrencilerin okulda aldığı kazanımları güncel hayatta da kullanmasını istedik.”
Cihat’ın kavram olarak açıklanması
‘Hz. Muhammed’in hayatı’ isimli kitapta ‘cihat’ın kavram olarak açıklanması, eleştirilerin başında geliyor.
Tekin’in açıklamasına göre, ‘Cihat’ ifadesi bu eğitim yılında sadece İmam Hatip liselerinde açıklanacak, diğer kitaplarda ise eskisi gibi ismen geçecek. 2018-2019 eğitim yılında bu ders ortaokullarda seçmeli ders olarak sunulacak.
EBA’daki bilgilere göre, ‘İbadet Hayatında En Güzel Örnek’ başlığı altındaki kazanım, “Cihadın Peygamberimizin hayatında ve İslam davetindeki önemini kavrar” ifadesiyle açıklanmış.
MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Alpaslan Durmuş geçtiğimiz günlerde yaptığı basın toplantısında “cihad kavramının terör örgütleri ve İslamofobikler tarafından istismar edilmesi” nedeniyle “savaşla sınırlandırılmadan tüm boyutlarıyla” öğretmek istediklerini açıklamıştı.
Eğitim Sen ve ERG’nin endişeleri: Bilinçli ve ideolojik bir yaklaşım
Eğitim Sen ve Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) endişeleri ise sürüyor. Türk Dil Kurumu’na göre cihadın ilk anlamının ‘din uğruna yapılan savaş’ olması, bu kaygıları tetikliyor.
Eğitim Sen Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, ‘Cihat’ kavramının getirilmesinin, “gayet bilinçli ve ideolojik bir yaklaşım” olduğu görüşünü paylaşıyor.
Evrim teorisinin müfredattan çıkarılması
Biyoloji müfredatından ‘evrim‘ kavramının çıkarılması da eğitimcilerin gündeminde. MEB, ‘evrimin’ ortaöğretim ve lise düzeyi için erken olduğunu, bazı eğitim uzmanları ise çok daha karışık konuların bile bu seviyeler için anlaşılabilir olduğunu belirtiyor.
Aytekin, “Olumsuz bir algısı ve karşılığı olan böyle bir kavramın ikinci üçüncü anlamlarını anlatmanın nasıl bir açıklaması olabilir?” diye sorarken, Eğitim Reformu Girişimi’nden Aysel Madra, “İlla müfredata girecekse, cihat kavramı eleştirel bir bakış açısıyla ele alınmalı” diyor.
Eğitimciler Birliği Sendikası (Eğitim-Bir-Sen) Başkanvekili Latif Selvi’ye göre, müfredat “din karşıtlığı” üzerinden eleştiriliyor.
“Evrimden bahseden ülke var, bahsetmeyen ülke var, bu müfredat eskisinden daha iyi”
“Din Kültürü dersinde kamuoyunda yoğun olarak tartışılan konular kültür olarak verilir. Şiddet örgütleri cihadı suistimal ettiği için, konuyu pedagojisini bilen uzmanlar hazırlayacak” diyen Selvi, ‘evrim teorisiyle ilgili değişikliği’ şöyle değerlendirdi:
“Evrimci hocaların katkılarıyla bu, müfredata geçti. Evrimci hocalar ‘bu müfredat eskisinden daha iyi’ diyor.”
Erkeği öven ifadeler eklendi
Yine ‘Hz Muhammed’in Hayatı’ kitabında, ‘ataerkil aile yapısını övdüğü’ iddia edilen ifadeler ise şunlar:
“Erkekler güç ve kuvvet yönünden daha ileri olduğundan, ailenin sorumluluğunu birinci derecede onlara yüklemiştir… İslam, erkeğin üstlendiği mesuliyetlere karşılık kadının da kocasına itaat etmesini istemiş ve bu itaati ibadet saymıştır.”
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Durmuş ise, Kuran’daki ayetlere dayanan bu ifadelerin, İslam’ın anlatıldığı kitapta yer almasının anlaşılır olduğunu söylemişti:
“Eşler birbirlerine karşı itaat ve sadakat borcundadır. Onun dışında pek çok şey söyleniyor. ‘Kız çocuklarınızı zorla evlendirmeyiniz’ de deniliyor. Ama sadece ‘itaat’ kelimesi cımbızlanıyor.”
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Alpaslan Durmuş, evrimsel biyolojinin “kavram setindeki antibiyotik canlıların çeşitliliği ve sınıflandırılması, genetik varyasyon” gibi başlıklarla kitaba alındığını belirterek, evrimin kalktığını söyleyenleri “zır cahillikle” suçlamıştı.
ERG’den Aysel Madra ise evrim teorisine ilişkin bazı kavramlar dururken, isminin geçmemesi durumunda ‘çocukların kafasının karışacağını’ dile getiriyor.
MEB Müsteşarı’nın yanıtı, “Bu görüş çok yanlış. Dünyada bir teori olarak evrimden bahseden ülke var, bahsetmeyen ülke var” oldu.
TEOG kaldırılacak tartışması
2017-2018 eğitim-öğretim yılının başlamasına bir gün kala Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TEOG’un kaldırılması gerektiğini söylemesi gelecek yıl ortaöğretime başlayacak öğrenciler için büyük endişe uyandırırken sınav sistemi belirsizliği de yaşanıyor.
Muhalefet ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Genel Başkanlığı’nı yaptığı AK Parti döneminde sınav sisteminin defalarca değiştirildiğini hatırlatarak tepki gösterdi.
CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, Orta okul öğrencilerinin sınava sokulması zaten yanlıştı. Erdoğan, eğitimdeki başarısızlığın üstünü örtmek için TEOG’u kaldırtıyor, yerine başka bir sınav koydurtuyor” dedi.
Eğitimciler, TEOG’un anında kaldırılamayacağını, bununla birlikte kaldırılması halinde ortaöğretime geçiş için mülakat sistemi olabileceğini, bunun da yine torpil anlamına geldiğini ifade etti.
Çocuklar okulsuz mu kaldı?
Yeni müfredat tartışmaları, TEOG’un kaldırılacağı açıklamaları ve liseye yerleşemeyen ve imam hatip ya da açık lise arasında kalan öğrencilerin sorunlarıyla 2017-2018 eğitim öğretim yılı bugün başladı.
Bu yılki eğitimin sorunlarının en önemli başlıklarından biri de herhangi bir ortaöğretim kuruma yerleştirilemeyen öğrencilerin ya açık lise ya da imam hatip liseleri arasında tercih yapmaya zorlanması. Bunun nedeni de başta İstanbul olmak üzere birçok ilde stratejik okullarda öğrenci kontenjanının düşürülmesi, birçok teknik lisenin tematik liseye çevrilmesi olarak gösteriliyor.
Ayrıca çok sayıda öğrenci de evlerinden uzak yerlere yerleştirildi. Tüm bu sıkıntılar nedeniyle veliler il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri önünde uzun kuyruklar oluşturdu.
Diğer yandan, öğretmen açığı hala sürerken, okul harcamalarının yüksek olması, kayıt sırasında velilerden bağış adı altında kayıt parası istenmesi, okul masraflarının talep edilmesi her yıl yaşanan sıkıntılar arasında yer aldı. (Kaynak: BBC Türkçe)
