Gebelikten korunma için kullanılan, östrojen ve progesteron isimli vücutta üretilen hormonlara benzer yapıda iki farklı hormon ya da sadece progesteron içeren ilaçlara doğum kontrol hapları ya da tıbbi adıyla oral kontraseptifler denir.
Doğum kontrol yöntemleri arasında kullanımının kolay olması ve ek faydalarının da bulunması nedeniyle oldukça popüler olan bu haplar yüksek düzeyde koruma sağlar. Korunma yöntemleri içerisinden doğum kontrol haplarını kullanmaya karar verdiyseniz, bu konu ile ilgili aşağıda daha ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
Doğum kontrol hapı çeşitleri
Doğum kontrol haplarının başlıca iki türü vardır. Bunlardan ilki ve daha sıklıkla tercih edileni kombine oral kontraseptifler olarak isimlendirilen ve hem östrojen hem de progesteron olmak üzere iki farklı hormon içeren doğum kontrol haplarıdır. Diğeri ise sadece progesteron içeren ve mini pill olarak adlandırılan doğum kontrol haplarıdır. Bu haplar sadece progesteron içerdiğinden kombine oral kontraseptiflere göre koruyuculuğu daha düşüktür. Her iki çeşit hap da rahim ağzının yapısını değiştirerek spermlerin rahme girişini ve dolayısıyla yumurta hücresi ile karşılaşmasını engeller. Ayrıca her iki grup ilaç, rahim iç yüzeyinin yapısını yumurtanın tutunmasına elverişsiz hale getirir. Buna ek olarak kombine oral kontraseptifler, yumurtalıklardan yumurta atılımını da durdurur.
Kombine doğum kontrol hapları ise monofazik ve multifazik olmak üzere 2 gruba ayrılır. Monofazik haplarda bir kutuda bulunan bütün haplar tamamen aynıdır ve hapların üzerinde kullanımı kolaylaştırmak için üstlerinde günler yazılıdır. Multifazik haplarda ise durum biraz daha farklıdır. Kutuda bulunan 21 haptan ilk 7 tanesi farklı, ikinci 7 tanesi farklı ve yine son 7 tanesi farklı miktarlarda hormon içeriğine sahiptir. Hapların üzerinde 1’den 21’e kadar rakamlar yazılıdır ve mutlaka bu sıraya göre alınması gerekir.
Doğum kontrol hapları nasıl kullanılır?
Kombine doğum kontrol haplarından monofazik olanlar üzerinde yazılı güne göre, multifazik olanlar ise 1. haptan başlanarak sırasıyla kullanılır. Adet kanamasının başladığı ilk gün ilk hap alınır ve ara vermeden 21 gün boyunca kullanmaya devam edilir. Kutu bittikten sonra 7 gün ara verilir ve 8. günde yeni kutuya başlanır. Doğum kontrol hapı kullanılmadığı dönemde adet kanaması başlar. 2. ve sonraki kutulara devam ederken adet kanamasının kaçıncı gününde olduğu ya da devam edip etmediğinin herhangi bir önemi yoktur.
Sadece progesteron içeren haplar ise her kutuda 28 hap içerir ve iki gruptur. Üç saatlik progestojen içeren haplar her gün aynı üç saat içinde alınmalıdır. 12 saatlik progestojen içeren haplar ise her gün aynı 12 saat içerisinde alınmalıdır.
