Kramp neden olur? Kramplara hangi yiyecekler iyi gelir? Genellikle fiziksel bir aktivite veya gece uyurken gerçekleşen kramplar çeşitli hastalıkların habercisi olabilir. Krampların çoğunlukla belirgin bir nedeni olmuyor.
Kramp neden olur? Kramplara hangi yiyecekler iyi gelir?
Krampların en çok bacak arka bölümündeki kaslarda oluştuğunu belirten Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu; “Yetersiz sıvı alımı, kalsiyum veya magnezyum eksikliği, gebelik ve alınan bazı ilaçlar geceleri uykudan uyandıran kramplara neden olabiliyor. Ancak kramp tekrarlaması veya uzun sürmesi halinde mutlaka doktora başvurulmalı” açıklamasında bulundu.
Kramp, bir veya daha fazla kasın şiddetli ağrı ile beraber ani ve istemsiz şekilde kasılması olarak tanımlanabilir. Krampların gerçek kramplar, tetani, distoni ve kontraktürler olmak üzere dört ana gruba ayrıldığını söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Günlük hayatta ‘kramp’ denildiğinde hemen her zaman iskelet kaslarında oluşan gerçek kramplar kastediliyor” dedi.
Yetersiz sıvı alımı kramp sebebi
Bazı durumların kramp gelişimini kolaylaştırdığını vurgulayan İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “50 yaşın üstündeki kişilerin yüzde 40’ında ve gebeliğin son aylarında kramp daha sık oluşuyor” açıklamasında bulundu.
Doç. Dr. Atasoyu ayrıca kalsiyum veya magnezyum eksikliğinin, kolesterol düşürücü ve idrar söktürücü gibi ilaçların, karaciğer sirozunda ve diyaliz tedavisi esnasında hızlı sıvı çekilmesinin de kramp gelişimine sebep olabildiğini vurguladı.
Kramp anında bacak kuvvetli bir şekilde gerilmeli
Bacağın arka bölümündeki kaslara kramplar girdiği anda bacağı uzatmak, kuvvetli bir şekilde germek ve beraberinde ayağı ters yönde kendine doğru çekmenin bir süre sonra rahatlamayı sağladığını söyleyen Doç. Dr. Atasoyu, “Ayrıca yürümeye çalışmak, ayağı sallamak veya 5 dakika süre ile kramp giren bölgeye cildi yakmayacak ısıda sıcak su tutmak yararlı olabilir” şeklinde konuştu.
Yorganların ucu yatağa sıkıştırılmamalı
Yorgan veya pikenin uçlarının yatağın ayak ucu kısmına sıkıştırmamanın ve böylece uyku esnasında ayakların serbest kalmasının yararlı olabildiğini belirten İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Yeterli sıvı almak, kafeinli içecekleri sınırlı tüketmek, aşırı sıcak ortamda egzersiz yapmamak da kramp oluşumunu önlemeye yardımcı olur” dedi.
Krampı önlemek için egzersiz
Krampları önlemek için çoğu kez ilaçsız önlemlerin yeterli olabildiğini söyleyen İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, “Bunların başında uyumadan önce yapılacak olan germe egzersizleri gelir. Örneğin kişinin yüzü duvara dönük iken duvardan 60 cm uzakta durup, elleri duvara yaslayıp, topuklar yerde iken uzanabilecek en üst noktaya uzanıp 10-30 saniye kadar bu pozisyonda kalmak. Günde en az iki kez bu egzersiz yapılabilir” önerisinde bulundu.
Kramplara hangi yiyecekler iyi gelir?
Potasyumu artırın. Kasılma ile kramplardan şikâyetçi iseniz diyetinizde bazı değişiklikler yapmanız bu sorunu çözmeye yardımcı olabilir. Bunun için potasyumu yüksek besinlerden bol bol yemeniz gerekir. Örneğin biraz kurutulmuş meyve, bir bardak domates suyu, narenciye suyu veya süt, bir dilim kavun, bir portakal veya bir muz potasyum için iyi kaynaktır. Potasyum desteği bacak kramplarını tedavi için faydalıdır ve tekrarını önleyebilir.
Kafein ve nikotini azaltın. Beslenmenize potasyum eklerken bazı besinleri ise azaltmaya özen göstermeniz gerekir. Örneğin kafein ve nikotin kan damarlarını daraltır ve kaslarda olan dolaşımı azaltarak kramplara katkıda bulunur. Eğer kramplar bir sorunsa ve sigara içiyorsanız bırakmak için elinizden geleni yapın; ayrıca kafeinsiz içeceklere geçin.
Uzun süreli krampları ihmal etmeyin!
Birkaç dakika süren ve arada sırada meydana gelen kramplar bir endişe nedeni değildir. Başka belirtilere eşlik eden sık meydana gelen ve uzun süren kramplar veya kasılmalar, özellikle yaşı ileri yetişkinlerde bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.
Bazı kişiler geceleri bacağındaki kasların titremesi/seğirmesi ile uyanırlar, bazıları ise bir ağrı hissederek endişelenirler. Tıp bu rahatsızlığa “huzursuz bacak sendromu” diyor. Sinir sistemini etkileyen bazı ilaç tedavileri buna sebep olsa da genelde hiçbir görünür neden olmadan da meydana gelebiliyor. Bu durumda bireyin beslenmesinin gözden geçirilmesinde fayda var.
Demir, folik asit veya magnezyum eksikliği bu durumu tetikleyebilir. Diyete bu besinler açısından zengin yiyecekler eklebilir veya dışardan tablet olarak alınımı düşünülebilir. Şikayet anında yataktan kalkmak ve yürümek veya sıklıkla pozisyon değiştirmek de biraz rahatlama sağlayabilir.
Kasılmaları engellemek için bunları bol tüketin:
- Dolaşımı idame ettirmek ve laktik asidin ve diğer atıkların kaslardan atılmasına yardımcı olmak için su
- Kalsiyumun kas çekilmelerini düzenlemesi için az yağlı süt ürünleri
- Muz, narenciye, kurutulmuş meyve, domates suyu, kavun, kabak, patates, süt ve avokado gibi potasyum açısından zengin yiyecekler
- Enerji için pirinç, kuru baklagil ve hamur işleri gibi karbonhidratlar
- Enerji dönüşümü için gerekli olan demir için güçlendirilmiş tam tahıllı gevrekler ve kompleks B vitaminleri için tam tahıllı ekmekler
Şunları kısıtlayın:
- Kaslara olan dolaşımı azaltacak olan kahve, çay ve koladaki kafein
- Sıvı toplanmasına neden olabilecek çok tuzlu yiyecekler
- Kaslarda kan kısmını engelleyen sigara
Aklınızda bulunsun
Alkoliklerin yüzde 60’ında folik asit yetersizliği görülür. Bu nedenle, bu kişilerde folik asit ihtiyacı artar. Pişirme ile sebzelerdeki folik asit miktarında önemli kayıplar olmaktadır. En çok kayıp, bol suda pişirilen sebzenin suyu atılınca gerçekleşir. Bu gibi pişirme yöntemlerinde kayıp oranı yüzde 90-95’e yükselir.
Bu yöntemde, sebzelerdeki C vitamini de kaybolduğu için folik asidin kullanılma oranı daha da düşer. Kısa sürede, az suda, suyunu atmadan pişirme sürecinde, folik asit kaybı azdır. Mayalandırma, besinin folik asit değerini artırır. Örneğin, yoğurtta süttekinin üç katı folik asit olduğu bildirilmiştir.
