Bahar aylarında polenlerin artması, özellikle alerjik yapıdaki pek çok kişiyi etkiliyor. “Saman nezlesi” olarak da bilinen “bahar alerjisi”, toplumda her 3 kişiden birinde görülüyor.
Polenler atmosfere yayılarak, ağız, burun, göz ve hatta ciğerlere kadar ulaşarak alerjik tepkimelere yol açıyor. Polenlere karşı alınacak bazı önlemler ile alerjiye yol açabilecek şikayetler de azaltılabiliyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Güngör Ateş, bahar alerjilerinden korunmak için 10 öneride bulundu.
Dış etkenler bahar alerjilerini tetikliyor
Alerjik hastalıkların görülme sıklığı, özellikle bahar aylarında artar. Bu durum, bitkilerin erkek üreme yapıları olan polenlerin miktarındaki artış ile ilişkilidir. Polenler, tozlaşarak havaya karışır ve rüzgarla taşınma sırasında; saç, cilt, ağız, burun, göz ve alt solunum yolları aracılığıyla alerjik bünyeli kişileri etkiler. Sıklıkla; çimen polenleri, ağaç polenleri, hububat ve yabancı ot polenleri kişide alerjiye neden olur. Rüzgarlı havalarda polenler havaya daha çok dağıldığı için şikayetler de artar. Alerjik reaksiyonlar mevsimsel olabileceği gibi yıl boyu da sürebilir.
Ev içi alerjenlerine dikkat!
Polenlerin yanı sıra, küf, ev tozu akarları ve hayvan tüyü gibi alerjenler de bazı kişilerde burun, göz ve akciğerlerde, seyrek olarak da ciltte alerjik reaksiyonlara neden olur. Polen alerjileri genellikle bahar aylarında alerjinin esas nedenlerini oluştururken; ev tozu, küf ve hayvan tüyüne bağlı alerjiler yıl boyu süren şikayetlere yol açabilir. Eğer alerjik reaksiyon gözlerde meydana gelirse buna alerjik konjonktivit, burunda meydana gelirse saman nezlesi (bahar nezlesi ya da alerjik rinit), akciğerde meydana gelirse buna da mevsimsel astım adı verilir. Hangi organ etkilendiyse şikayetler de ona göre değişir. Mevsimsel bu hastalıklar bir arada olabileceği gibi bazen de mevsimsel olarak başlayıp yıl boyu sürebilir.
Bahar alerjisi belirtileri
- Hapşırma
- Burun tıkanıklığı
- Burunda su gibi akıntı
- Gözlerde kaşıntı, sulanma (konjonktivit)
- Burunda, damakta ve boğazda kaşıntı
- Öksürük
- Hırıltı
- Nefes darlığı
- Göğüste tıkanma ve baskı hissi
Hasta öyküsü, tanı ve tedavi için önemli
Polen alerjisi mevsimsel özellik gösterir. İklim ısısına ve coğrafi bölgeye göre değişken bir yapısı vardır. Genellikle nisan-mayıs aylarında şikayetler belirgin olup, hava ısısı arttıkça polen miktarındaki azalmaya bağlı olarak belirtiler de geriler. Çim ve ağaç polenleri ilkbahar ve erken yaz döneminde ortaya çıkarken, yabani otlara bağlı alerjiler ise sonbaharda görülür. Mevsimsel alerjinin tanısı, tutulan organa ait şikayetlerin ayrıntılı olarak sorgulanması, muayene, gerekli tetkikler ve alerji testleri (kan ve cilt testleri) ile konulmaktadır. Ailede alerjik hastalık öyküsü olması da tanı koymada yardımcıdır. Tedavi de kişiye özel şekilde planlanmaktadır.
Bu önerileri dikkate alın bahar alerjilerinden korunun
Bahar alerjilerinden korunmada en önemli faktör polenlerle olan teması en aza indirecek kişisel önlemlerin alınmasıdır. Tüm temas önlemleri alınmasına rağmen yakınması olanların uygun tıbbi tedaviyi almaları çok önemlidir. Polen alerjisi olan kişilerin, özellikle bahar aylarında aşağıdaki önlemlere dikkat etmeleri şikayetleri azaltacaktır
1.Sabahın erken saatleri polenlerin havada en fazla bulunduğu saatlerdir. Bu saatlerde, duyarlı kişilerin dışarı çıkmaması önerilir. Eğer çıkacaklarsa da maske takmaları gerekir.
2.Dışarıda gözlük, şapka ve gerekli ise maske kullanılmalıdır. Eve gelindiğinde saçlar yıkanmalıdır.
3.Dışardan eve gelindiğinde giysiler değiştirilmelidir.
4.Bahar aylarında araba kullanırken camların kapalı olmasına özen gösterilmeli, hava değişiminin sağlanması için polen filtreli klima kullanılmalıdır.
5.Ev içerisinde bitkiler varsa dışarı çıkarılmalıdır.
6.Rüzgarlı havalarda ve sabah erken saatlerde evde camlar açılmamalıdır.
7.Polenlerin yoğun olduğu zamanlarda açık havada egzersiz ve spordan kaçınılmalıdır.
8.Evde ve ofiste polen tutan klimalar kullanılmalı, filtresi sık sık değiştirilmeli veya temizlenmelidir.
9.Çim biçmekten kaçınılmalı ya da işlem sırasında maske kullanılmalıdır.
10.Bir doktora danışarak bahar nezlesi, astım ve oluşabilecek diğer hastalıklar hakkında bilgi alınmalıdır. Doktor gerekli gördüyse verilen ilaçlar kullanılmalıdır.
