Sağlık sektöründen cam ve demir çelik sektörüne, deterjandan askeri malzemelerin üretimine kadar geniş bir yelpazeyi kapsayan bor madeni, Türkiye için çok önemli bir ulusal kaynak niteliğinde. Dünya bor rezervinin yüzde 73’ü Türkiye’de bulunuyor.
Bor rezervinin kullanım alanları temalı MÜSİAD 99. Genel İdare Kurulu Toplantısı (GİK) Uşak Şubesi ev sahipliğinde düzenlendi. BOREN Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Başkanı Doç. Dr. Abdülkerim Yörükoğlu ve ETİ Maden İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serkan Keleşer’in katılımlarıyla gerçekleşen kurulda; Türkiye’deki Bor rezervleri, Bor ürünlerinin ileri teknoloji ürünlerindeki kullanımı, Bor üretiminde yeni inovasyon anlayışı ve bora dayalı sektörlerde iş birliği çalışmaları konuları detaylı bir şekilde ele alındı.
Bor madeninin kullanıldığı sektörler
Borun kullanıldığı sektörlere ilişkin bilgi veren BOREN Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Başkanı Doç.Dr. Abdülkerim Yörükoğlu şu bilgileri paylaştı:
Dünyada borun en fazla kullanıldığı sektör cam sektörü. Borcam adında Şişecam’ın ürettiği bir ürünümüz de var. Bor, camın ısıya dayanıklı hale getirilmesinde kullanılıyor. Bor madeni şu an için özellikle sağlık sektöründe yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
MR cihazlarının yapımında Bor madeni kullanılıyor. Sağlık sektöründe özellikle beyin tümörlerinin tedavisinde radyoterapi tedavilerinde Bor kullanılıyor. Son günlerde kırıkların tedavisinde protez yapımında kullanılıyor.
Demir-Çelik sektöründe bir malzemenin yüzeyinin sertleştirilmesinde kullanılıyor. Borun en çok kullanıldığı üretim malzemelerinden biri de cam elyaf. Ayrıca askeri malzemelerde de Bordan yararlanılıyor.
“Boru Etkin Bir Şekilde Kullanmalıyız”
Kurulun açılış konuşmasını gerçekleştiren Genel Başkan Abdurrahman Kaan, Borun Türkiye’nin geleceği adına çok önemli bir konumda yer aldığını vurguladı.
Borun kullanımı konusunda atılması gereken çok fazla adım olduğunu belirten Kaan, MÜSİAD olarak ülkemizin potansiyelinin açığa çıkarılması adına çalışmalarını sürdürdüklerini vurguladı. Kaan; “Bor, kullanım alanı ve üreteceği katma değer düşünüldüğünde, son derece kıymetlidir. Dünyadaki kaynaklar hızla tükenirken ve alternatif kaynaklara ilgi artıyorken Türkiye, önemli bir ham madde olan Bordan değerini teslim edecek şekilde istifade edilmelidir.
Türkiye bugün, dünyadaki Bor rezervinin yüzde 73’ünü barındırıyor.
Dünyadaki pazar payımıza baktığımızda ise, 2017 yılında yüzde 57 olduğunu görüyoruz. Diğer yandan örneğin Amerika, toplam rezervin yaklaşık yüzde 5’ine sahipken, pazarın yüzde 27’sini elinde bulunduruyor. Mevcut potansiyelimizi kullanma oranımızı ifade eden bir veridir bu. Elimizde Bor madeni gibi bir kıymet varken, bunu en etkin şekilde kullanarak, yerli ve milli üretim kapasitemizi artırmalıyız.” dedi.
“Ar-Ge Çalışmaları Hızlandırılmalı”
Ar-Ge çalışmalarına yönelik faaliyetler yürütülmesinin elzem olduğunun altını çizen Kaan, “2003 yılında, başbakanlığı döneminde Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın kurulmasına öncülük ettiği Bor Araştırma Enstitüsü’nü, daha etkin şekilde kullanmamız gerekiyor. Tarım, cam sanayii, seramik sanayii, metalürji, yalıtım, sağlık ve enerji, bilhassa yenilenebilir enerji gibi çok geniş bir kullanım alanı olan Boru, tüm dünyaya satabilmek ve pazar payını rezerv seviyesine yükseltmek için önümüzde hatırı sayılır hiçbir engel yoktur. Bu hedefe, peyderpey ulaşacağımıza inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Öncelik: Bora Dayalı Sanayinin Geliştirilmesi
Dünya Bor rezervinin %73’ünün Türkiye’de bulunduğunu ifade eden Yörükoğlu, BOREN olarak bilgi ve teknik alt yapı konusunda yatırımcılara önemli destekler sunduklarını vurguladı.İş dünyası ile birlikte iş birliği çalışmalarına önem verdiklerini belirten Yörükoğlu, potansiyeli olan ürünlerinin ticarileşmesinin sağlanması adına yatırımcılara yardımcı olduklarını kaydetti. Borun etkin bir şekilde kullanımının hükümet programına da girdiğini ifade eden Yörükoğlu, Bora dayalı sanayinin gelişmesi adına çalışmaların devam ettiğini vurguladı.
854 Milyon Dolarlık Bir İhracat Getirisi
ETİ Maden İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serkan Keleşer, dünyadaki ve Türkiye’deki Bor rezervleri ve bölgesel bazda Bor rezervinin tüketimine ilişkin bilgilendirmelerde bulundu. Dünyadaki Bor rezervinin 4,5 milyar ton olduğuna dikkat çeken Keleşer, bunun 3,3 milyon tonunun Türkiye’de bulunduğunu vurguladı. ETİ Maden’in dünya üzerindeki pazar payının %57 oranında olduğunu kaydeden Keleşer, 2017 yılı sonu itibariyle Borun Türkiye ekonomisine 854 milyon dolarlık bir ihracat getirisi sağladığını belirtti.
İnovasyon ve Ar-Ge çalışmalarına ilişkin yoğun bir çalışma yürüttüklerini belirten Keleşer, bu bağlamda üniversiteler, BOREN ve özel sektör temsilcileri ile iş birliği çalışmaları yürüttüklerini vurguladı. Patent ile ilgili olarak da bilgi veren Keleşer 9’u ulusal 3’ü uluslararası olmak üzere 12 patent aldıklarını ve 2 adet ulusal patent başvuru sürecinin de devam ettiğini kaydetti.
Bor ürünlerinin kullanım alanlarına ilişkin olarak konuşan Keleşer, “Bor ürünleri; temel olarak cam, seramik ve tarım sektörlerinde kullanılıyor. Bor, ana bileşen olarak kullanılmıyor. %20 ile %0,01 arasında değişen oranlarda nihai ürünlerin bünyesinde katkı maddesi olarak yer alıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Konuşmasında potansiyel iş birliği ve gelişim alanlarına ilişkin olarak da bilgi veren Keleşer, seramik, cam, tarım, demir-çelik, enerji, nükleer sektörler ve savunma sanayine yönelik yatırım çağrısında bulundu.
Programa Genel Başkan Abdurrahman Kaan, Uşak Valisi Salim Demir, Uşak Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Ekrem Savaş. BOREN Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Başkanı Doç.Dr. Abdülkerim Yörükoğlu, ETİ Maden İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serkan Keleşer, Uşak Şube Başkanı Nuri Arslan, MÜSİAD Genel Başkan Yardımcısı Ali Reis Topçu ve Ali Gür, Yönetim Kurulu Üyeleri Gökhan Yetkin, Soner Meşe, İbrahim Uyar, Hikmet Köse, Zeki Güvercin, Faruk Akbal, İzzet Alagöz, Muhammet Ali Özeken ile MÜSİAD üyesi iş adamları katıldı.
