24 Haziran seçimleri öncesinden beri süregelen af tartışmaları hız kesmeden devam ediyor. MHP’nin af önerisi nasıl? Hangi suçları kapsayacak? Hangi suçlar kapsam dışı? Ceza indirimi kaç yıl olacak? AK Parti, CHP ve HDP nasıl bakıyor?
İlk olarak MHP’nin Mayıs ayında dile getirdiği af meselesinde kulislerde AK Parti ve MHP’nin anlaştığı da ifade ediliyor. Nitekim AK Parti Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki de CNN Türk’e verdiği özel röportajda da MHP’nin af önerisinin değerlendirileceğini ifade ederek “İçeriğini gördükten sonra parti olarak tartışırız. Sayın Cumhurbaşkanımızın da tavrıyla birlikte o konuyu hep birlikte savunuruz” şeklinde görüşünü belirtti.
MHP’nin af önerisi neydi?
MHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Yıldız’ın affın kapsamına alınmasını ve alınmamasını önerdikleri hükümlüler şöyleydi:
– 5237 Sayılı ceza kanununun 302. maddesi ile 316. maddesi arasında düzenlenen ‘Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar’ başta olmak üzere;
– TCK’nun 188. maddesinde düzenlenen uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti suçları af kapsamı dışındadır.
– TCK’nun 103.Maddesinde düzenlenen çocukların cinsel istismarı af kapsamı dışındadır.
– TCK’nun 82. Maddesinde düzenlenen adam öldürmenin nitelikli halleri düzenleyen af kapsamı dışındadır.
– Anayasanın 169. maddesinde düzenlenen ormana karşı suçlar hariç olmak üzere, 5237 sayılı ceza kanunun ile özel kanunlardaki suçlar için af kanunu çıkarılması toplumsal bir talep, hukuki bir zorunluluktur.
Peki hangi suçlar af kapsamında değerlendirilecek?
Detaylı olarak ilgili hükümleri incelediğimizde af tasarısı kapsamında;
Zimmet, rüşvet, ihaleye fesat, irtikap, suç delillerini yok etme, tehlikeli maddeleri izinsiz bulundurma, inşaat ve yıkımla ilgili emniyet kurallarına uymama, trafik güvenliğini tehlikeye sokma, çevrenin kirletilmesi, içecek-yiyeceklere zehir katma, bozulmuş gıda-ilaç ticareti, sağlığı tehlikeye sokacak ilaç yapma-satma, parada sahtecilik, kıymetli damgada sahtecilik, resmi belgede sahtecilik, suç işlemeye tahrik, halkı kin ve düşmanlığa tahrik, din hizmetlerini kötüye kullanma, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, ulaşım araçlarına karşı suçlar, kumar, müstehcenlik, hileli evlenme, kötü muamele, çocuğun soybağını değiştirme, iftira, suç uydurma, görevi kötüye kullanma, göçmen kaçakçılığı, insan ticareti, kasten öldürme, intihara yönlendirme, taksirle öldürme, kasten yaralama, insan üzerinde deney, organ veya doku ticareti, işkence, çocuk düşürtme, cinsel saldırı, reşit olmayanla cinsel ilişki, tehdit, şantaj, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, siyasi hakların kullanılmasının engellenmesi, inanç-düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engelleme, konut dokunulmazlığını ihlal, iş ve çalışma hürriyetinin engellenmesi, sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi, ayrımcılık, kişilerin huzur ve sükununu bozma, haberleşmenin engellenmesi, hakaret, kişinin hatırasına hakaret, haberleşmenin gizliliğini ihlal, kişiler arasındaki konuşmanın dinlenmesi, özel hayatın gizliliğini ihlal, hırsızlık, gasp, mala zarar verme, ibadethane ve mezarlara zarar verme, hakkı olmayan yere tecavüz, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, genel güvenliğin tehlikeye sokulması, radyasyon yayma, ses ve görüntüleri kayda alma, genital muayene gibi suçlar değerlendirilecek.
Bu öneriler MHP tarafından 1 Ekim itibariyle ivedilikle Meclise sunulacak
İki lider birlikte çalışma kararı mı aldı?
Son zamanlarda gözlemlenen haberlere göre iki lider, Ceza İnfaz Kanunu değişikliği ile kısmi af ve idam konusunda ortak bir çalışma kararı aldı. Bazı suçlara ceza indirimi uygulanması; terör ile kadın ve çocuk cinayetleri için idam getirilmesi öngörülüyor. Yapılan çalışmalara göre şartlar olgunlaşırsa infaz yasası değişiklik teklifinin AK Parti MHP’li grup başkanvekilleri, anayasa değişikliğinin ise iki parti ve BBP’li toplam 341 vekilin imzası ile TBMM’ye sunulması öngörülüyor.
Bununla beraber affın, hükümlü cezalarında indirim yapılarak getirilmesi sayesinde AY m.87’deki nitelikli çoğunluk şartı olan 360 oya gerek kalmayacağı, cezai indirimdee ise terör suçları ile kadına ve çocuklara yönelik cinsel ve şiddet suçları ile uyuşturucu kaçakçılığı ve imalinin kapsam dışı tutulması ancak göçmen kaçakçılığının da bu kapsama alınabileceği vurgulanıyor.
5 ila 10 yıl arasında ceza indirimi
Değişiklik ile hükümlülerin cezalarından 5-10 yıl arasında indirim, savcılık soruşturması veya yargılaması süren tutukluların ise haklarında istenen ceza üst sınırından aynı miktar indirilerek, şartlı salıverme kurumlarının işleme sokulacağı öngörülüyor.
Affın hangi tarihten önce işlenen suçları kapsayacağı ise henüz netlik kazanmazken; böylece denetimli serbestlik uygulamasının devreye girmesiyle binlerce kişi cezaevlerinden çıkabilecek.
“Kime kader mahkumu denir?”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise konuya ilişkin olarak “Kader mahkumları meselesini anlamış değilim. Kime kader mahkumu denir çok çok önemli. Burada milletin, ülkenin, devletin menfaati önemli. Cezaevlerinde ciddi manada bir doluluk var, kabul ediyoruz. Tüm bunlara rağmen bir şey yapalım derken, öbür tarafta mağdur, mazlum meydana getirmeyelim. İlke şu, devlete karşı işlenenlerde devlet bu yetkiyi kullanabilir ama şahıslara karşı işlenen olduğunda orada devletin böyle bir af yetkisi kesinlikle yoktur” şeklinde bir açıklama yaparak devlete karşı işlenen suçlar noktasında bir af talebinin kabul edilebileceğine dair yeşil ışık yaktı.
Peki idam?
Terör suçları ile kadın ve çocuklara yönelik cinayet ve canavarca hisle cinayet suçlarında ise idamın geri getirilmesi konusuna pek çok kez vurgu yapıldı. Ancak idamın geri getirilmesi için için referandumlu anayasa değişikliğinde 360, referandumsuz anayasa değişikliğinde ise meclis içinden çıkacak 400 oya ihtiyaç duyulmaktadır.
AK Parti – MHP ve BBP’nin ise TBMM’de 341 sandalyesi ve Medis Başkanı hariç 340 oyu bulunmaktadır. Bununla beraber 43 milletvekiline sahip olan İYİ Parti ve DP’nin destek vermesi halinde referandumlu değişiklik yapılabilmekle beraber referandumsuz değişiklik için ise 17 oy eksik kalmaktadır. Bu noktada idamın gelmesi sayısal oranda pek de mümkün görünmüyor.
CHP af konusunda hangi görüşte?
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkanvekili Özgür Özel, af tartışmaları ile ilgili olarak, “Bir toplumsal mutabakat arayalım ve kim kimi af ediyor görelim. Bu açıdan CHP olarak kategorik olarak hiçbir zaman affa karşı olmadık. Affa ilkesel bir şekilde bakıyoruz ve toplumsal mutabakat arıyoruz. evrensel ölçütler içinde kimsenin vicdanını rahatsız etmeyecek, en az mağdur, en yüksek memnuniyet yaratacak şekilde tartışılması, toplum tarafından sindirilmesi, topluma rağmen bir karar verilmemesi gerekmektedir. Yaklaşımımız budur” dedi.
HDP af çıkartılmasına nasıl bakıyor?
HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, bazı yüz kızartıcı suçların kenarda tutularak genel af getirilmesinin Türkiye’yi rahatlatacağını ifade ederek “Meclis’in açılmasıyla bir genel affın gündeme gelmesi gerekir diye düşünüyorum. Bazı yüz kızartıcı suçlar kenarda tutularak genel af getirilmesi Türkiye’yi rahatlatacaktır. Benim şahsi fikrim bu. Af konuşulacaksa alanı genişletilmeli, çok zor durumdaki insanlara bir umut ışığı yakılmalı. 500 bine yakın kişi denetimli serbestlik içinde. 70 bin tutuklu var geri kalanı mahkum 246 bin cezaevlerinde insan var ve her geçen gün artıyor. İnsanlar patlama noktasında ve buna devletin çözüm bulması gerekir. Af, cezaevlerinin ve cezaevlerinde yakınları olanların en önemli konusu” dedi.
