Spor öncesi yapılan genetik testlerin ani ölümlerin önüne geçebileceğini belirten uzmanlar, bu alandaki çalışmaların önemine işaret ediyor.
Spor genetiği uzmanları, özellikle profesyonel sporcuların hayatlarında sadece bir kez yaptırabilecekleri genetik testler ile herhangi bir hastalığa yatkın olup olmadıklarını öğrenebileceğine dikkat çekiyor.
Spor öncesi genetik testler, ani ölümlerin önüne geçebilir
St. George Üniversitesi profesörlerinden Sanjay Sharma’nın son yayını dünyanın sayılı dergilerinden New England Journal of Medicine dergisinde yayınlandı. Aynı zamanda İngiliz Futbol Birliği Üyesi olan Dr. Sharma’nın yayını yeni başlayan futbol sezonunda tehlikenin büyüklüğünü gündeme getirdi.
Her 200 bin sporcuda 1 ani ölüm görülüyor
Spor genetiği uzmanı ve Üsküdar Üniversitesi Tıbbi Genetik ve Moleküler Tanı Laboratuvarı Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Korkut Ulucan, konunun çok önemli olduğunu vurgulayarak şu değerlendirmelerde bulundu:
“Dr. Sanjay Sharma’nın yayınında araştırmanın profesyonel sporcularda değil, alt yapı sporcularında yürütülmesi tehlikenin boyutunu daha da önemli kılıyor. Özellikle spor akademilerinde çok ağır antrenman programları uygulanıyor ve sporcular çoğu zaman fazlaca zorlanmış oluyor.
Ailesinde herhangi bir kalp- damar problemi olan bireyler çoğu zaman bu bilgiyi saklıyor. Yayındaki veriler incelendiğinde her 200 bin sporcuda 1 rastlanması tahmin edilen ani ölüm riskinin 14 bin 700’de 1 gibi ürkütücü boyutlara yükseldiğini gösteriyor.”
Tüm branşlarda uygulanmalı
Doç. Dr. Korkut Ulucan, araştırmanın diğer boyutunun bu bireylere ait fizyolojik testlerde herhangi bir belirti ortaya çıkmaması olduğuna dikkat çekerek bu tür testlerin sporun tüm branşlarında uygulanması gerektiğini söyledi.
Doç. Dr. Korkut Ulucan, “Sporcu, test sonuçları normal görünmesine rağmen ansızın ummadık olaylar ile karşılaşabiliyor. Olay sadece futboldan ibaret değil. Sporcuya yönelik genetik testler, diğer tüm spor branşlarını da kapsamalı” uyarısında bulundu.
Bir kez yaptırılacak genetik testle riskler azaltılabilir
Genetik testler sayesinde genç yaştaki sporcu ölümlerinin önüne geçebileceğini belirten Doç. Dr. Korkut Ulucan, şunları söyledi:
“Ailesel formları olan kalp-damar hastalıkları önceden tahmin edilebilir, önlemleri daha belirtiler başlamadan alınabilir. Özellikle profesyonel sporcular hayatlarında sadece bir kez yaptırabilecekleri genetik testler ile herhangi bir hastalığa yatkın olup olmadıklarını öğrenebilirler.
Şüpheli vakalarda önlem alınabilir
Hatırlarsanız 2003 yılında Kamerunlu futbolcu Vivien Foe, 2012 yılında Bolton Wanderers’li Muamba veya geçen yıl Londra Maratonu’nda hayatını kaybeden Matt Campell bu konuda verebileceğimiz trajik örneklerden.
Daha fazlası var, özellikle ülkemizde kayıt altına alınamayan birçok ani ölüm vakası maalesef genç sporcuları yakalıyor. Bizler bu noktada profesyonel sporcularda bu analizleri gerçekleştirip en azından şüpheli vakalarda önlem alabiliriz.
Gerek üniversitelerimizle gerekse tanı merkezleri ile yapılacak iş birliği projeleri ile genetik testler gerçekleştirilebilir ve daha fazla yaşanması muhtemel olayların önüne geçebiliriz.”
