Pek çok migren hastası hava değişimine karşı duyarlıdır. Aşırı soğuk ya da sıcak hava, yüksek nem oranı, fazla kuru hava, parlak güneş ışığı, rüzgar ve fırtına, hava basıncı değişiklik migreni olanlarda duyarlılık yaratabiliyor. Yeni çıkan migren aşısı etkili mi?
Tetikleyen faktörü bilmek önemli
Hava durumu değişikliklerinin tam olarak hangi mekanizmayla migren tipi ağrılarını tetikledikleri tam olarak bilinmiyor. Ancak, beyindeki kimyasal dengeyi etkilediği düşünülüyor. Özellikle soğuk havayla tetiklenen baş ağrıları sinüs problemleri olarak yorumlanabiliyor.
Bazen de diğer kolaylaştırıcı faktörler bilinmediği için soğuk ya da sıcak hava sorumlu tutulabiliyor. Bu nedenle migren teşhisinin netleştirilmiş olması ve diğer ağrı kolaylaştırıcı faktörlerin de bilinmesi ağrıdan korunmada büyük önem taşıyor.
Saçlar ıslak dışarı çıkmayın
Migren hastaları mutlaka baş ağrısı günlüğü tutmalı. Bu günlükte her ağrı atağının ne zaman olduğunun ve ne kadar sürdüğünün, varsa iklimle ilgili bir tetikleyici olup olmadığının da belirtilmesi gerekiyor.
Buna göre, örneğin soğuk ve rüzgarlı havalarda migreni tetiklenen kişilere evde kalmaları, saçlarını ıslak bırakmamaları, böyle günlerde daha erken dönemde ilaç almaları, beslenme, bol sıvı alımı ve stres kontrolü açısından daha dikkatli olmaları tavsiye ediliyor. Bu önlemlerle migren krizlerinin şiddeti azaltılabiliyor.
Migren aşısı çıktı!
Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA) migren hastalığının tedavisinde, atakları önleyici olarak kullanılan migren aşısına onay verdi. 2012 yılından beri çalışmaları devam eden aşı, ABD’de onay aldıktan kısa bir süre sonra satışa sunuldu. Dünyada 3 bin hasta üzerinde denenen aşının klinik çalışmalarına Türkiye’den de 12 hasta katıldı.
Türkiye de migren aşısı çalışmasında yer aldı
Prof. Uludüz, aşının tüm etkilerini uzun vadede göreceklerini ancak bugüne kadar yapılan çalışma sonuçlarının umut verici olduğunu söyledi.
Şu ana kadar migren için üretilmiş özel bir tedavi olmadığını belirten Prof. Dr. Uludüz, “Hep başka hastalıklar için üretilmiş ilaçları migrende deniyorduk. Kalp hastalıklarında kullanılan, sara hastalığında kullanılan ilaçlar gibi ilaçları migrende deneyerek tedavi etmeye çalışıyorduk. Ancak çok güzel bir haber geldi.
Migren aşısı dediğimiz, migrene özel, henüz ataklar ortaya çıkmadan, atağı durdurabilen bir tedavi geliştirildi. Bu tedavinin geliştirilme aşamasında, Türkiye de bu çalışmada yer aldı. Eylül 2017 itibariyle çalışmalar sonuçlandırıldı. Dünya Baş Ağrısı Derneği’nde toplantı yapıldı ve çalışmalar inanılmaz olumlu sonuç verdi. Hemen FDA’ye başvuruldu. 1 hafta önce de FDA onayı aldı ve ABD’de piyasaya sürüldü.”
3 bin kişi migren aşısı ilacını denedi
İlacın 3 bin kişi üzerinde denendiğini söyleyen Prof. Dr. Uludüz, ilacın bugüne kadar bulunan tek yan etkisinin aşının yapıldığı yerde kısa süre hafif bir kızarıklık yaratması ve yine kısa bir süre nezle benzeri etki olduğunu söyledi.
Deneysel tedavi sürecinde Türkiye’nin de çalışmalara katıldığını belirten Prof. Dr. Uludüz, Türkiye’den 12 hastanın da aşıyı kullandığını ve aşının düzenli kullanıldıkça ağrı ataklarını azalttığını söyledi.
İlaç nasıl etki ediyor?
Migren aşısı uygulamasının nasıl etki ettiğini de açıklayan Uludüz, “Migrende birkaç tane mekanizma var. Bu mekanizmaların en önemlisi enflamasyon dediğimiz bir iltihabi durumun ortaya çıkması. Atak ortaya çıkacağı anda bir takım iltihap maddeleri salınıyor ve o iltihap maddeleri damarlara gidiyor, damarları genişleterek ağrı atağını başlatıyor.
İlk ortaya çıkan şey iltihap maddeleri. İşte bu aşının tedavi ettiği yer de burası. Aşı iltihap maddelerinin salınmasını engelliyor. Böylece olayın yayılarak ağrı atağı çıkmasını ortadan kaldırıyor. Daha önceki tedavilerde ise genişleyen damarları tekrardan daraltmaya yönelik tedavi veriyorduk. Bu tedavide ilk etapta durdurmuş oluyoruz.
Yüzde 70’in üzerinde başarı
Aşının yüzde 70’in üzerinde başarı şansı olduğunu da sözlerine ekleyen Prof. Dr. Uludüz, “Özellikle sık migren atakları olan hastalarda iyi yanıtlar aldık. Ayda 20 gün ağrısı olan bir hastada bunu sıfırlıyor ya da maksimum 1-2 güne düşürüyor.
