Çin’de HIV’e bağışıklığı olduğu iddia edilen genetiği değiştirilmiş ilk ikiz bebeklerin doğduğu açıklandı. Tasarım bebek konusu tekrar gündeme geldi.
Elde edilen embriyoların HIV hastalığına direnç kazandırdığının ifade edildiği çalışmayı, Üsküdar Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Korkut Ulucan değerlendirdi.
Çin’de bir bilim insanı tarafından ortaya atılan genetiği değiştirilmiş ilk ikiz bebeklerin doğduğu iddiası, tasarım bebekleri yeniden gündeme getirdi.
Tasarım bebekler dönemi mi başlıyor?
Üsküdar Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Korkut Ulucan, elde edilen embriyoların HIV hastalığına direnç kazandırıldığı ve herhangi klinik bir sorunun çözümüne yönelik olmadığının bildirildiği çalışma hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu.
“Bu uygulamanın diğer genlere de yapılabilmesi, sevindirici”
Konu ile ilgili Üsküdar Üniversitesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Korkut Ulucan, “Bu konu zaten zaman zaman gündeme geliyordu ve gelmeye de devam edecek. Yapılan açıklamada HIV’i hücrelere sokan proteinin genleri oynanarak virüsün hücre içine girmesi engellenmiş. Bekleyip göreceğiz, yani bu doğduğu iddia edilen ikizler bakalım nelerle karşılaşacaklar ve tabii inşallah hastalığa hiç yakalanmazlar. Ancak bu uygulamanın başarılı olup olmadığı, yani hayatın devamında nasıl bir etkide bulunacağı tartışma konusu. Bu uygulama bu gen ile yapıldı ise diğer klinik açıdan sorun oluşturma ihtimali olangenlere de yapılabilir, bu sevindirici” şeklinde konuştu.
“Bizleri en heyecanlandıran, uygulamanın “digger genetic” gölgeler ile ilişkisi”
Uygulamanın, herhangi bir klinik dışı uygulamaya yatkınlık sağlamasının asıl etik sorun olduğunu belirten Ulucan, bu durumun tartışılır olduğunu belirterek, “Kaldı ki bu bireyler, hayatları boyunca virus ile karşılaşmazlarsa zaten hasta olmayacaklar, yani yapılan bu uygulamanın başarılı olup olmadığı tartışılır. Burada bizleri en heyecanlandıran gelişme uygulanan bilimsel yaklaşımın digger genetic gölgelere de uygulanıp uygulanmayacağı” dedi.
Çin’den tasarım bebekler açıklaması: Şok edici!
Çin Bilim ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Şü Nanping, Çinli bilim adamı Hı Cienkui tarafından “bebeklerin genetiklerinin değiştirildiği” iddiasının “şok edici” olduğunu söyledi.
Çin Devlet Konseyi tarafından düzenlenen bir etkinlikte konuşan Şü, genetiği değiştirilen bebek iddiasının “şok edici” olduğunu belirterek, konuya ilişkin soruşturmada ilgili kurumlarla ortak hareket ettiklerini dile getirdi.
Acil toplantı gerçekleştirildi
Ülkede 2003’te çıkarılan bir düzenlemeyle insan embriyosunda genetik değişikliğin yasaklandığını hatırlatan Şü, “Dün akşam acil bir toplantı gerçekleştirdik. Şu an önemli olan bu alandaki somut durumun ne olduğunu anlamak. Bu durumu soruşturup netleştirdikten sonra vakayı kanun ve düzenlemelere uygun şekilde ele alacağız.” ifadelerini kullandı.
Şü, iddia edilen bebekler doğmuş ise bu durumun kesinlikle yasağı delmek anlamına geldiğini ifade etti.
Bilim insanının iddiaları ortalığı karıştırdı
Çin hükümetinin 2003’te çıkardığı söz konusu düzenleme, insan embriyosu üzerinde sadece araştırma amaçlı deney yapılabileceğini ancak embriyonun büyüme süresinin 14 günü geçemeyeceğini belirtiyor.
Çin’in Guangdong eyaletine bağlı Şıncın kentindeki Güney Bilim ve Teknoloji Üniversitesinde (SUST) görevli bilim insanı Hı, dün, bastırılmış düşük seviyede HIV enfeksiyonu taşıyan babalardan alınan spermlerin HIV olasılığından temizlendiğini ve bu spermlerin laboratuvar ortamında yumurtayla bir araya getirilerek embriyo oluşturulduğunu iddia etmişti. Embriyolarda AIDS’e yol açan HIV virüsünün bulaşmasını engellemek için genetik oynama yaptıklarını ifade eden Hı, embriyolardan ilk ikiz bebeğin bu ay içinde dünyaya geldiğini öne sürmüştü.
Bilim insanları ‘delilik’ dedi
Olayın arından Çin Ulusal Sağlık Komisyonu, Guangdong Eyalet Sağlık Komisyonuna söz konusu iddialara yönelik soruşturma başlatması talebinde bulunmuş ve sonuçların gecikmeksizin kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini bildirmişti. Hı’nın bu iddialarını, 122 Çinli bilim insanı, ortak açıklamayla “delilik” olarak değerlendirmiş, SUST’tan yapılan açıklamada da söz konusu çalışma “şoke edici” diye nitelendirilerek akademik etik ve normları ciddi şekilde ihlal ettiği vurgulanmıştı.
İddiaların odağındaki Lulu ve Nana isimleri verilen genetiği değiştirilmiş bebeklerin ailelerinin kim olduğu ve nerede oldukları bilinmiyor.
