Soğuk havaya maruz kalındığı zamanlarda ortaya çıkan Reyno Fenomeni (Reynaud), el ve ayak parmaklarının özellikle uç kısımlarında mavi, mor renk değişikliğine yol açıyor.
Reyno (reynaud) Fenomeni, esas olarak atardamar sistemi ile ilgili bir hastalık olarak öne çıkıyor. Hastalıkta organik bir sorun olmamakla birlikte fonksiyonel sorunlar mevcutken fizyolojik tepkilerin aşırı halde görülmesi söz konusu.
Normalde soğuk havalarda el ve ayak parmak uçlarındaki damarlar, düşük ısının etkisi ile büzüşüyor ve bu durum fizyolojik olarak damarlardaki kan akımını azaltıyor. Kişiler bu durumu, ellerde ve ayaklarda üşüme olarak hissediyor.
Reyno belirtileri neler?
Acıbadem Fulya Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Cem Arıtürk hastalığın belirtisi ile ilgili şunların altını çiziyor:
Reynaud Fenomeninde görülen el ve ayak üşümesi normalden uzun ve şiddetlidir. Bu da el ve ayak parmaklarına oksijenlenmiş kanın uzun süre ulaşmamasına ve parmak uçlarında üşüme ile birlikte morarma meydana gelmesine neden olur. Hastalık, el ve ayak parmak uçları haricinde de kendini belli edebilir ve kulak kepçesi, burun, yüz, diz, meme uçları da etkilenebilir. Nadiren tüm kol ve bacakta da bulgular görülebilir.
Parmaklarda renk değişiminin yanı sıra iğnelenme, uyuşma, ağrı olabilir. Eğer damarların daralma dönemi uzun sürerse dokular için tehlikeli bir süreç ortaya çıkabilir. Stres durumlarında da tetiklenebilen bu hastalığın en belirgin nedeni soğuk hava olduğu için hastaların şikayetleri ve doktora başvuruları kış aylarında belirginleşmektedir.
Nedenleri neler?
Başka bir hastalığa bağlı olmadan görülebilmekle birlikte (Primer Reynaud) diğer hastalıklara ikincil olarak da ortaya çıkabilmektedir (Sekonder Reynaud). Primer Reyno fenomeninde genetik geçiş ve ailesel faktörler önemlidir. En sık kadınlarda görülür.
Sekonder Reyno Fenomeninde ise pek çok hastalık altta yatan faktör olarak karşımıza çıkabilmektedir. Reyno Fenomeni bazı romatolojik hastalıklara eşlik etme potansiyeli çok olan bir hastalık olduğu için mutlaka Sjogren Sendromu, skleroderme, SLE, antifosfolipid sendromu gibi sistemik romatolojik hastalıklar açısından uyanık olmak ve gerekli muayene ve tetkik yöntemleri ile tarama yapmak gerekmektedir.
