Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Yeni Ekonomi Programı (YEP) reform paketini açıkladı: Yüksek gelir gruplarının daha adil vergilendirilmesi sağlanacak. Kurumlar vergisini kademeli olarak düşürüp daha rekabetçi bir ortama taşıyacağız. Beyannameyi yaygınlaştırarak dolaylı vergileri azaltıp dolaysız vergileri arttırarak verginin daha da tabana yayılmasını sağlayacağız.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıklamalarından öne çıkanlar:
• Ekonomi politikalarımız açısından önemli bir gündem için bugün buradayız. Sözlerimin hemen başında birazdan açıklayacağımız paketin milletimiz, ülkemiz, iş dünyamız için hayırlı olmasını diliyorum.
• Göreve geldiğimiz ilk günden beri ortaya koyacağımız ekonomik vizyonu, izleyeceğimiz politikaları, şeffaf bir şekilde açıklayacağımızı söyledik. Ağustos ayında yeni ekonomik paketimizi açıkladık.
• Tüm ekonomi, politikalarımızda prensiplerimizin, yapısal reformların önceliklendirilmesi, serbest piyasa ilkeleriyle uyumluluk, ihracat ve ithalat odaklı para ve maliye politikaları arasında koordinasyon olduğunu sizlerle paylaştık.
• Eylül ayında orta vadeli programı, yeni ekonomik programı ile kamuoyu ile paylaştık. Dengelenme, disiplin ve değişim başlıklarında yeni ekonomi programımızı 3 yıllık bir program haline getirdik.
• 2019 yılı düzenleme ve adımları sizlerle paylaşacağız. 2020 yılında yine o yılı ilgilendiren seneye buluşup o zaman tanıtımını yapacağız.
• Ayrıca 2018 yılında ortaya koyduğumuz bütçe disiplini, türbülans sürecine rağmen, yakaladığımız başarılı dengelenme süreci bu adımları hayata geçireceğinin en güçlü teminatıdır.
Türkiye’nin önünde 4,5 yıl seçimsiz dönem var.
• Türkiye’nin gündemi ekonomide reform. İşte bugün başlatacağımız bu süreç 2019 yılında tamamlayacağımız bir dizi reformu sizinle paylaşacağız. Yılmadan kararlılıkla devam edecektir. Bu zamana kadar teknik detay ve içeriği ile ilgili önemli çalışmalar yapıldı ve hayata geçirilmeye hazır hale getirildi.
• Bu nedenle 2019 yılı sonuna kadar diyerek çok net bir tarih veriyoruz. Reformların başında finansal sektör geliyor, onun altındaki de ilk başlık bankacılık sektörü olacak.
• Bankacılık sektörümüzün güçlü yapısını sürdürmesini ve reel sektörümüzü finanse etmesini temin etmek bu programın en önemli önceliklerinden bir tanesi demiştik. Bankacılık sektörünün kredi hacmi, tahsili geçmiş alacaklar hariç 2 trilyon 513 milyar TL’dir. Tahsili gecikmiş alacakların bankacılık için bir risk olduğunu düşünmüyoruz
• Kamu bankalarına 28 milyar liralık devlet iç borçlanma senedi (dibs) verilecek. Özel bankaların ihtiyaç halinde hazır tuttukları yeniden sermayelendirme planları çerçevesinde sermayeleri artırılacak. Kamu bankalarını bilançoları çok daha dirençli hale getirilecek.
• Dengelenme süreci boyunca temettü dağıtmanın ve yöneticilere yapılan nakdi prim ödemeleri sonlandırılacak. Ulusal veri merkezi kurulacak.
• Mali sistemin gözetimi ve denetimininin güçlendirilmesi ve geriye dayalı iktisadi politikalar geliştimesi amacıyla ulusal veri merkezini kuracağız. Risk ve potansiyellerin çok daha erken analiz edşilmesi sağlanacak.
• Borç yeniden yapılandırmalarını ve icra-iflas işlemlerini daha hızlı ve etkin hale getirmek için yeni bir yasal ve kurumsal çerçeve oluşturulacak. Sorunlu kredilerin bir kısmı ulusal ve uluslararası yatırım fonlarına transfer edilecek.
• Bazı sorunlu kredilerin, bankaların ve ulusal-uluslararası yatırımcıların iştiraki olan bilanço dışı fonlara devredilecek. Bu fonlar enerji girişim sermaye fonu ve gayrimenkul fonu.
• Konkordato ve kredi yapılandırma meselesinin çok daha iyi ve herkesin çıkarına olan yeni bir yasa çerçevesiyle ele alacağız. Özellikle borç ödeme kabiliyeti yitirmiş şirketlerin hızlı şekilde tasviyesini sağlayack bir çerçeve oluşturacağız.
• Kamunun olmadığı bir yapıda önem teşkil eden iki sektörde sorunlu varlıkları borç hisse takasıyla dışarı çıkaracak ve bankalarımızın bilançolarını daha iyi bir hale getireceğiz. Bunun için enerji girişim sermaye fonu ve gayri menkul fonunu gündemimize aldık.
Emeklilik sistemi
• Bireysel emeklilik sistemi (BES) yeniden yapılandırılacak.
• Etkin bir tasarruf sistemi oluşturulacak tüm paydaşların katılımı ile kıdem tazminatı reformu gerçekleştirilecek. Kıdem tazminatı fonu ile BES’in entegrasyonu sağlanacak.
• Emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli yapısal reformlardan birini oluşturmaktadır. YEP kapsamında emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli konulardan birini oluşturacak. Emeklilik sistemindeki reformla toplanan fonlar milli gelirin yüzde 10’unu bulacak.
• Vatandaşlar emekli olunca “Nasıl geçinirim” diye düşünmeyecekler.
• Sistemde biriken fonlar reel sektöre ve ülkemizin büyümesi üzerinde kanalize edilmesini sağlayacağız. Şirketlerimiz böylece daha ucuz finansmanla yatırımlarını yapabilecekler. Ek kaynak da oluşturacağız.
• Tasarrufları artırarak dış finansman bağımlılığımızı azaltacağız reel sektörde riski 100 milyon lira ve üzeri olan grupların bağımsız denetim raporlarını bankalara sunmaları zorunlu hale getirilecek.
Kıdem tazminatı reformu
• Mali şeffaflık artırılacak. Vatandaşların kazançlarına göre bireysel, tamamlayıcı bir emeklilik sistemini yeniden ele alacağız, bununla birlikte kıdem tazminatı reformunu hayata geçireceğiz.
• Kurumsal yönetim standartları yükseltilecek. Finansal yönetim kalitesi artırılacak hedefimiz her iki reformu hayata geçirmek ve 2020 yılından itibaren fiilen bu reformları gerçekleştirmek. Reel sektör, kredi için mali denetim raporu sunmak zorunda olacak. Ulusal kredi derecelendirme kuruluşu işlemlerini bu yıl tamamlayacağız.
• Tarımda milli birlik projesi mayıs ayında paylaşılacak. Kooperatif yapısının merkezde olduğu kurumsal bir altyapı olacak. Tarım Kredi Kooperatifi ortaklığı ile taze meyve sebze pazarında, enflasyonla mücadele kapsamında dengeleyici unsur olma amacıyla Sera A.Ş. kurulacak. 47 milyon olan küçükbaş hayvan varlığı 100 milyona yükseltilecek.
• YEP’te 76 milyarlık tasarrufu devreye alacağımızı ifade etmiştik 44 milyarlık kısmını devreye aldık. Bundan sonra da bu adımlar devam edecek. Tasarruf adımlarımız devam edecek. Seçimden sonnra da mali disiplinden vazgeçmeyeceğiz. Yüksek gelir gruplarının daha adil vergilendirilmesini sağlayacak, enflasyona etkisi minimumda olacak bazı adımlar önümüzdeki süreçte hayata geçecek.
Vergi dönüşümü
• Kurumlar vergisini kademeli olarak düşürüp daha rekabetçi bir ortama taşıyacağız. Beyannameyi yaygınlaştırarak dolaylı vergileri azaltıp dolaysız vergileri arttırarak verginin daha da tabana yayılmasını sağlayacağız.
• Gönüllü uyum adı verilen yeni bir sistemle mükelleflerin beyanlarının esas olduğu ve ilk inceleme sonucunda sorun görülmediği takdirde sadeleşmiş bir süreci hayata geçireceğiz. Etkin yaptırım, teknik çözüm, e-fatura, benzersiz kodlu mal hareketi takip sistemiyle etkin bir yapıyı hayata geçirmiş olacağız.
• Mükellef hakları icra kurulu kuracağız. Mükelleflerin vergi süreçlerindeki beyanları ile ilgili yazılı süreçleri devreye alacağız.
