Okulda bulaşıcı hastalıklar: Grip, nezle, faranjit, bronşit, zatürre, kızamık, su çiçeği, kızamıkçık, kızıl, kabakulak, uyuz, bit, bağırsak solucanları… Okula yeni başlayan çocukların bu süreci sağlıklı bir şekilde geçirebilmeleri ve ders başarısı için hangi sağlık unsurlarına dikkat etmek gerekiyor?
Sağlık taraması sayesinde ailelerin fark edemeyeceği hastalıklar saptanabiliyor. Erişkin dönemde karşılaşılabilecek pek çok hastalık da bu dönemde yaptırılan sağlık kontrolleri sayesinde önlenebiliyor. 9-10 yaşına kadar tedavi edilmeyen, kırma kusurları ve şaşılık sonucu gelişen göz tembelliği, ileri yaşlarda geri dönüşü olmayan sorunlara yol açabilir.
Okulda bulaşıcı hastalıklar
Grip, nezle, faranjit, bronşit, zatürre gibi önde gelen bulaşıcı hastalıklar okul çağında en dikkat çekici grup olarak öne çıkmaktadır.
Aslında basit bazı önlemlerle bu hastalıkların önünü almak mümkün.
Ellerin çok iyi yıkanması, kağıt havlu kulanılması, bardakların paylaşılmaması, göz burun ve ağıza ellerin temas ettirilmemesi, başka yöne doğru hapşırılması, öğrencilerimizin şahsi eşyalarını paylaşmamaları, açıktan gıda alınmayıp meyvelerin bol suyla yıkanması, yere düşen gıdanın alınmaması korunma yolunda çok önemli.
Bu arada grip, tetanoz, hepatit A ve B aşılarının eksiksiz yapılması da koruyuculuk anlamında önemlidir.
Kızamık, su çiçeği, kızamıkçık, kızıl
Okul çağı çocuklarında görülen döküntülü hastalıklardan kabakulak, kızamık, suçiçeği, kızamıkçık, aşı ile önlenebilir. Kızıl ise boğaz ağrısı, ateş, döküntü ile seyreden bir hastalıktır. Aşısı yoktur ve antibiyotik tedavisi ile düzelir. Boğaz kültürleri ile taşıyıcı çocuklar saptanıp tedavi edilebilir.
Kabakulak
Çocukluk çağı hastalığı olan kabakulak da aşılama ile önlenebilir. Bir veya her iki kulak arkasında şişlik ve ateş ile kendini gösterir. Bu hastalıkları geçiren çocukların okula gönderilmemesi gerekir. Çünkü bu hastalıklar damlacık yolu ile bulaşır. Şişlikten 2 gün önce ve şiş-likten 4-5 gün sonra bulaşıcıdır.
Uyuz ve bit
Uyuz, bitlenme gibi hastalıklar da okul çocuklarının karşılaştığı önemli sorunlardandır. Bu hastalıkları önlemek için çocukların kişisel hijyen koşullarını yerine getirmelerinin sağlanması, hastaların sapta-narak tedavi edilmeleri gerekir.
Bağırsak solucanları
Çocuklarda, tuvalet ve el temizliğine yeterince dikkat edilmediği durumlarda bağırsak solucanları (parazitler) da görülebilmektedir. Açık-ta uygun olmayan gıdaların satışı da bağırsak solucanlarının ( parazit) bulaşmasına neden olur.
Bağırsak solucanı olan çocuklarda burun kaşıntısı, ağızdan yastığa su akması, makatta kaşıntı, zaman zaman karın ağrısı, kilo alamama, iştahsızlık gibi belirtiler görülür. Tespit edilirse tedavisi mümkündür. Korunmada tuvaletten sonra sabunla el yıkanması, açıkta satılan gıdaların yenilmemesi, sebze ve meyvelerin çok iyi yıkanması önemlidir.
Bulaşıcı hastalıklar için ne yapılmalı?
- Bulaşıcı hastalık tanısı konan çocuklar doktorun önerdiği süre kadar okula gönderilmemeli
- Okul bu hastalıklardan haberdar edilmelidir.
- Hastaya yakın olan çocuklar bu hastalıklar açısından takip edilmelidir.
Çocukların sağlıklı bir okul dönemi için 8 öneri
1- Check up yaptırın
Genel sağlık kontrolünde kilo ve boy ölçümü yapılarak çocuğun büyümesi değerlendirilir. Ayrıntılı muayene ve tansiyon ölçümü yapılır. Tam kan sayımı, demir, B12, D vitamini, çinko düzeyi, tam idrar tahlili, kan kolesterol-lipid oranı, dışkıda parazit incelemesine bakılabilir.
Ayrıca ailesel hikayeye göre açlık kan şekeri ve tiroit fonksiyon testleri değerlendirilebilir. Eksik aşılar varsa okul öncesi dönemde mutlaka yaptırılmalıdır. Çocuklardaki işitme kaybının çoğu okul çağından önce gelişir ve hem konuşma hem de dil gelişiminde aksaklıklara neden olur. Bu nedenle 4-5 yaşlarında ve okul çağında işitme fonksiyonunun değerlendirilmesi gerekir.
2- Sınıflar havalandırılmalı
Kalabalık ve havasız ortamlarda ki solunum yolu hastalıklarının artış göstereceğide düşünülüp, sınıfların havalandırılmasına dikkat etmek uygun olacaktır.Sınıflarımızın sıcaklığını mümkünse 24-26 derecede tutmak idealdir.
Teneffüslerde ki aşırı efor ve terleme sonrasındaki vücudun soğuması gribal enfeksiyonlara kapı aralamaktadır.
3- Mevsime uygun giydirin
Mevsimine uygun, ne fazla kalın nede ince giysi kullanılması da ailelere düşen görev olmalıdır.
Saçların, tırnakların temizliği, bitlenme, uyuz gibi yaygın görülen hastalıkların önlenmesi de göz önünde bulundurulmalıdır.
4- Görme kusurlarına karşı önlem alın
Okula başlamadan önce yapılacak göz taramaları ile çocukta görme tembelliği, şaşılık ya da yüksek derece kırma kusurları olup olmadığı saptanmalıdır. Kırma kusuru veya kayma sorunu olan çocuklarda gözlük veya ameliyatla müdahale gerekebilir.
9-10 yaşına kadar tedavi edilmeyen, kırma kusurları ve şaşılık sonucu gelişen göz tembelliği, ileri yaşlarda geri dönüşü olmayan sorunlara yol açabilir. Görme problemleri olan çocukların huzursuz, hırçın ve derslerinde başarısız olduğu da unutulmamalıdır.
5- Okula başlamada önce hijyen kurallarını öğretin
İlkokula ya da anaokuluna yeni başlayan çocuklar, el ve tuvalet temizliği konusunda zorluk yaşamaktadır. Bu nedenle idrar yolu enfeksiyonları başta olmak üzere üst solunum yoluna bağlı enfeksiyonları çok sık ortaya çıkmaktadır. Okula başlamadan önce el hijyeni ve tuvalet sonrası temizliğin çocuklara öğretilmesi önem kazanmaktadır.
6- Ağız ve diş bakımını yaptırın
Ağız ve diş bakımı, çocukların büyüme ve gelişimlerinde önemli rol oynamaktadır. Okul dönemindeki çocuklarda bu kontrollerin okullar açılmadan önce yapılması gerekir. Böylece okul sırasında dişlerle ilgili çıkabilecek problemlerin önüne geçilebilir ve diş hekiminin uygulaması gereken koruyucu işlemler için çocukların okuldan uzaklaşması gerekmez.
7- Evden çıkmadan kahvaltı etmesini sağlayın
Çocukların büyüme ve gelişmesinin hızlandığı, öğrenmenin daha kolay olduğu okul çağı döneminde beslenmenin önemi artmaktadır. Okul çağındaki çocuklara okula gitmeden önce mutlaka evde kahvaltı yaptırılmalıdır.
Okul kantinlerinde satılan yiyeceklerin seçimi konusunda da aileler çocuklarını uyarmalı, çocuklar asitli içecek ve hazır meyve suları yerine, süt, ayran ve taze sıkılmış meyve sularını tercih etmelidir. Ayrıca evden çıkmadan beslenme çantaları hazırlanarak; ceviz, fıstık ve kuru meyve gibi besleyici gıdalarla ara öğün yapmaları sağlanmalıdır.
8- İyi bir uykunun okul başarısını artırdığını unutmayın
İyi uyku, çocukların derslerde başarılı olmasında sağlıklı beslenme kadar önemlidir. Birçok bilimsel çalışma uyku apnesinin, okul başarısında düşüşe ve davranışsal sorunlara yol açabileceğini göstermektedir. Bir çocuk hasta olmadığı zamanlarda horluyorsa, uykuda nefes almakta zorluk çekiyorsa, huzursuz bir uyku yaşıyorsa, geceleri terliyor ve altına kaçırıyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
UYARI: Hastalık durumunda aile hekiminize veya en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.
