Avustralya yangını ile ilgili açıklama yapan Monash Üniversitesi’nden Profesör Neville Nicholls, küresel ısınmanın kıtada yangın mevsimini uzattığını belirterek, “En riskli zamanlar yaklaşıyor” uyarısında bulundu.
Avustralya yangını ile ilgili korkutan uyarı: En riskli zamanlar yaklaşıyor!
Avustralya’da herkesin yağmur beklentisi içinde olmasının yanlış olduğunu söyleyen Nicholls, ülkenin büyük kısmının yangınlar nedeniyle yok olduğunu, şiddetli yağış sonucunda ülkeyi selden koruyacak çok az şey kaldığını belirtti.
Acil servislere yüksek talep olacak
Profesör, hortum felaketlerinin de yaklaşmakta olduğunu ifade ederek, şu uyarıları yaptı:
• Ormanları ve otlakları yok eden orman yangınları ile sel riski, çıplak toprak ve kuraklığın neden olduğu bitki örtüsü eksikliği nedeniyle daha da artmakta.
• Güneyde yaşanan kuraklık, yağmurları da ağır ve yaygın hale getirecektir. Bu da sel riskinin artmasına neden olacaktır.
• Bu yüzden yağmurlar yangınları bastırsa bile yine de aşırı hava olayları ve acil servislere yüksek talep olacak.
En riskli zamanlar yaklaşıyor
Nicholls, yazın Avustralya için henüz yeni başladığını ve genellikle şubat ayının başlarında asıl sıcakların geldiğini hatırlatarak, bu dönemde yangınların daha da kötüleşebileceği uyarısını yaparak, “Güney Avustralya’daki aşırı sıcak ısı dalgaları için en riskli zamandan bir ay uzaktayız” ifadelerini kullandı.
Profesör Nicholls, şöyle konuştu:
• Küresel ısınma yangın mevsimini uzatıyor.
• Sıcak hava dalgalarını daha yoğun, daha sık ve daha uzun hale getiriyor.
• Aynı zamanda şiddetli yağmur olasılığını arttırıyor. Kuraklıkları daha da kötüleştiriyor.
• Değişen tehditlere uyum sağlamaya devam etmeli ve bunları tahmin etme yeteneğimizi geliştirmeliyiz.
• Toplum, can ve malları tehdit eden birçok hava ve iklim tehditlerinin farkında olmalıdır.
Avustralya Başbakanı Scott Morrison, hafta sonu yaptığı açıklamada krizin aylarca sürebileceği konusunda uyarılarda bulunmuştu.
Yangınlarda son durum ne?
Avustralya’da Pazartesi günü itibarıyla yangından etkilenen yerlere yağmur yağdı ve sıcaklıkların düşmeye başladığı görüldü. Ancak yetkililer yangınların tekrar ortaya çıkabileceği uyarısında bulunuyor.
Ülkenin doğu kıyısındaki Sydney’den Melbourne’a kadar çok sayıda şehre güçlü yağmurların etki ettiği görüldü. Ancak yetkililer Perşembe günü itibarıyla sıcaklıkların tekrar yükselmesini beklediklerini; bu yüzden de bugünün hasar tespitinin yapılması ve gerekli alanların boşaltılması için kullanılacağını söyledi.
Başkentte yer alan acil durum yönetim ofisi, Avustralya Ulusal Müzesi ve Avustralya Ulusal Üniversitesi, yangınlardan ötürü oluşan sisten ötürü kapalı olduklarını açıkladı.
İçişleri Bakanlığı gerekli olmadıkça çalışanlarının binaya gelmemesini salık verdi. Sağlık Bakanlığı da binaya gelinmemesi gerektiğini belirtti.
Melbourne’daki görüş mesafesinin ise 1 kilometreden daha az olduğu açıklandı.
New South Wales Eyaleti Kırsal Yangın Kurumu’nun (NSW RFS) Pazartesi günü erken saatlerde attığı tweete göre bu eyalette 136 aktif yangın var.
Victoria eyaletinde ise 31 aktif yangın bulunmakta.
Yangınların bilançosu ne?
Reuters haber ajansının verilerine göre yangınlarda şimdiye kadar 8 milyon hektar alan yok oldu.
Binlerce ev küle dönerken, çok sayıda kasaba elektrik ve internet bağlantısı olmadan yaşamak zorunda.
Eylül ayından beri en az 800 evin tahliye edildiği bildiriliyor.
Avustralya Acil Durumlar Bakanı Lisa Neville, Victoria eyaletinde 67 bin kişinin tahliye edildiğini açıkladı.
Yaklaşık bin kadar turistin Avustralya donanması tarafından kıyılardan alınarak götürüldüğü duyuruldu.
Adelaide Tepeleri’ndeki şarap endüstrisine üzüm sağlayan bağların üçte birinin yok olduğu belirtiliyor.
Uydu görüntülerine göre yangından en çok etkilenen Victoria ve New South Wales eyaletlerinden yayılan dumanlar Yeni Zelanda’ya kadar vararak hava kalitesinin etkilenmesine neden oldu.
Avustralya’da bir yangın yüzünden en çok sayıda insanın hayatını kaybettiği afet Şubat 2009’da yaşanmıştı.
Kara Cumartesi olarak adlandırılan yangında Victoria eyaletinde 180 kişi hayatını kaybetmişti.
Avustalya’da yangınların bu kadar yayılmasının nedeni ne? İklim değişikliğinin etkisi var mı?
Avustralya’da yangınların bu kadar büyümesi ve kontrol altına alınamamasında yazların daha sıcak ve kuru geçmesinin etkisi var.
Bilim dünyası uzun zamandır iklim değişikliğinin şiddetlenmeye başlamasıyla Avustralya’da daha uzun, sıcak ve kuru yazların yaşanacağı uyarısında bulunuyordu.
Bu da tarımsal alanların daha kuru bir hale gelerek daha kolay tutuşmasına ve yangınların daha kolay yayılmasına neden oluyor.
Bilim insanları iklim değişikliğinin yangınların daha sık ve daha şiddetli görülmesine neden olacağını belirtmekteydi.
Verilere göre Avustralya 1910 yılından beri bir derece daha ısındı. En büyük ısınma 1950 senesinde yaşandı.
Avustralya 2019 Aralık’ında ise en sıcak hava rekorunu iki defa 40,9 ve 41,9 derece ile kırdı.
İkisi de 2013’te ölçülen 40,3 dereceden daha yüksekti.
Ayın sonunda ise normalde ülkenin kalanından daha serin olan Tazmanya’da bile 40 derecenin üzerinde sıcaklıklar ölçüldü.
Meteoroloji uzmanlarına göre Avustralya’da yangınların kontrol altına alınamamasında en çok etkili olan durumlardan biri de Hint Okyanusu’nda görülen çift kutuplu iklim olayı.
Hint Okyanusu Dipolü olarak adlandırılan olayda deniz üst yüzeyi sıcaklıkları batı tarafında daha yüksekken doğu tarafında daha serin oluyor.
Bu iki taraf arasındaki sıcaklık farkı bu yıl son 60 yılın zirvesinde.
Bunun sonucu olarak da doğu Afrika’da ortalamanın üzerindeki şiddette yağmurlar ve seller görülürken güneydoğu Asya ve Avustralya’da kuraklık yaşanıyor.
Şimdiye kadar kaç hayvan hayatını kaybetti?
İngiliz Times gazetesine konuşan çevre yetkilileri, yapılan hesaplamalara göre yangınlarda şimdiye kadar en az 480 milyon hayvanın öldüğünün tahmin edildiğini aktardı.
Koala nüfusunun da üçte birinin hayatını kaybettiği düşünülüyor. Çevre uzmanlarına göre toplamda 8 bin koala hayatını kaybetmiş olabilir. 4 bin çiftlik hayvanı ve koyunun da öldüğü hesaplanıyor. (Kaynak: BBC Türkçe, İHA, Reuters)
