Uyuz hastalığı büyük oranda birebir insan temasıyla bulaşıyor. Ancak ortak paylaşımlı kıyafet, çarşaflar ya da mağazalarda denenen kıyafetlerden bile bulaşabiliyor.
Uyuz hastalığı nasıl bulaşır? Kıyafet ve çarşaflarla gelen tehlike!
En belirgin özelliği kaşıntı olan ve son günlerde sayısında ciddi bir artış gözlenen uyuz hastalığıyla ilgili uyarılarda bulunan Deri ve Zührevi Hastalıklar Derneği Başkanı Prof. Dr. Emine Derviş, hastalığın birebir insan teması ile bulaştığını belirterek; “Parazitle enfekte olmuş olan kıyafetlerin veya çarşafların hastalığı bulaştırıcı olabileceğine dair düşünceler var. ‘Mutlaka olacaktır’ diye bir şey yok. Ama elbette dikkat etmekte fayda var” dedi.
Prof. Dr. Derviş, “Gerçekten son zamanlarda uyuz hastalığında artışa dair bize de bilgiler geliyor. Ben kendim de her zamankine göre daha fazla uyuz hastalığı görüyorum. Ve çevrede çalışan, bulunduğu yere göre değişmekle beraber dermatolog arkadaşlarımız günde değişik oranlarda artıştan bahsediyor. Ama tabii Türkiye çapında genel artışın ne boyutta olduğunu veriler birikmedikçe söylemek mümkün değil. Ama klinik pratikte bir artış var gerçekten” ifadelerini kullandı.
Mağazalarda denediğiniz kıyafetler yoluyla da bulaşabilir!
Mağazalarda denenen kıyafetler yoluyla bile bu hastalığın bulaşma ihtimali olduğunu vurgulayan Derviş, “Uyuz hastalığı bir parazitsel hastalık. Bulaşma şekli birebir insan teması ile oluyor. Elbette kıyafet, çarşaf gibi şeylerin de bulaşmada önemi var. Ancak hiçbir zaman bu birebir insan teması kadar etkili değil. Ortalama olarak kabul edilen şey 15-20 dakika yakın temas. Bu beraber uyumak, el ele tutuşmak olabilir.
Ama bunun dışında parazitle enfekte olmuş olan kıyafetlerin veya çarşafların bulaştırıcı olabileceğine dair düşünceler var. Fakat ‘mutlaka olacaktır’ diye bir şey yok. Ama elbette dikkat etmekte fayda var. Çünkü kıyafet değişimlerinde 15-20 dakikalık bireysel temas söz konusu olmuyor ancak parazitle çok enfeste olmuş bir kıyafet olması lazım. Sizin vücudunuzun onu o anda alabiliyor olması lazım.
Yani olasılık düşük de olsa, hiçbir zaman yok diyemeyiz. Özellikle okul, kışla gibi toplu yaşanılan alanlarda ve bunun dışında ortak paylaşımlarda dikkat etmek lazım. Özellikle kıyafet, yatak gibi paylaşımlarda bulunmamak gerekir. Bunun dışında işin açıkçası alınabilecek pek özel önlem yok. Bulaşmada birey birey temas durumu söz konusu, bunu bilemeyiz” dedi.
Uyuz hastalığı belirtileri neler?
En önemli belirtisi kaşıntı olan bu hastalığa yakalanan bireylerin doktora başvurması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Derviş;
“En önemli belirtisi kaşıntıdır. Kaşıntının giderek şiddetlenmesi söz konusudur ve kaşıntının özellikle gece uykuda ve sıcak ortamlarda artması çok çarpıcıdır. Aile içinde bireylerde ya da yakın temasta bulunan kişilerde yine benzer tarzda kaşıntının olması uyarıcı olabilir.
Bunun dışında başlıca el bilekleri, parmak aralarında birtakım su kabarcıkları şeklinde belirtiler görülebilir. Kaşıntının genital bölge, karın, göğüs bölgelerinde artması çarpıcı özellikleridir. Bu durumda vatandaşlarımızın bir dermatolog veya aile hekimine başvurmalarını önemli tavsiye ediyoruz” dedi.
Uyuz hastalığı tedavisi
Yanlış ya da eksik uygulanan tedavinin de uyuz hastalığındaki artışa neden olduğunu ifade eden Derviş, “Tedavinin doğru yapılması çok önemli. Özellikle son zamanlarda uyuzun bu kadar artmasında, yanlış tedavi yöntemlerinin uygulanmasının da etkili olduğunu düşünüyoruz. Doğru yapılmama, bir de aile içinde birinde olduğunda herkese tedavi uygulanması gerektiğini düşünüyoruz. Bu durum artışta önemli bir rol oynadı.
Tedavi doğru yapılmadığında o kişi hastalığı taşımaya ve yaymaya devam ediyor. Hastalık sayısındaki artışın tedavi edilemeyen kişilerin sayısının artmasıyla da bağlantılı olabileceğini düşünüyoruz. Mesela şu çok önemli, hastalığı almış olan kişinin kaşıntı olmasa bile tüm vücudunun tedavi edilmesi gerekir. Sadece kaşınan yerlerin değil” şeklinde konuştu.
İstanbul Eczacı Odası’ndan uyarı:
İstanbul Eczacı Odası ise yayınladığı Uyuz Hastalığı Bilgilendirme Broşüründe, şu uyarılara dikkat çekti:
• Çarşaflar, giysiler, havlular yüksek sıcaklıkta yıkanmalı ve ütülenmelidir.
• Parazit vücut dışında, eşyalar üzerinde 2-3 gün yaşayabildiğinden yıkanamayan malzemeler plastik poşetlerde ağzı kapalı olarak en az 72 saat bekletilmelidir.
• Ev iyice temizlenmeli ve elektrik süpürgesi ile süpürülmelidir.
• Tedavi sonrasında belirtiler 2-4 hafta daha devam edebilmektedir. Tedavi bittikten sonra kaşıntınız 4 haftadan daha uzun sürerse veya cildinizde yeni döküntüler görürseniz doktorunuza başvurunuz.
• Kaşınma nedeniyle döküntülerde iltihaplanma ve deri altı dokusu iltihabı (selülitis) oluşursa doktorunuza başvurunuz.
