Türkiye’nin Maldivleri olarak bilinen Burdur Yeşilova’daki Salda Gölü’nde 300 bin metrekarelik Millet Bahçesi inşaat çalışmaları başladı. İhaleyi alan şirket tarafından göl çevresine konteynerler getirilerek beyaz çizgilerle bazı alanlar belirlendi.
Magnezyum yüklü bembeyaz kumsalıyla Türkiye’nin en derin gölü olan Salda Gölü‘nü tek besleyen kaynak olan Düden Deresi üzerine 2016’da baraj inşaatına başlanmıştı.
Bilim insanlarının, ekolojistlerin ve halkın karşı çıkmasına rağmen yeni adımla Salda Gölü kıyısına Millet Bahçesi adıyla göle büyük zararlar vereceği belirtilen betonlaşma adımı atıldı. Bölgeye konteynerler getirilerek betonlama çalışmalarına hazırlıklar tamamlandı.
Korunması gerekiyor
Burdur’un Yeşilova ilçesinde bulunan Salda Gölü, 184 metreye ulaşan derinliğiyle Türkiye’nin en derin gölü olarak biliniyor. Mars yüzeyinde bulunan toprak yapısıyla benzer özellikler taşıdığı belirtilen Salda Gölü’nün hidromanyezit içeren bembeyaz kumsalları, benzersiz bir görsel şölen oluşturuyor. Yüksek alkalin içeren ve ekolojik dengesini halen koruyan Salda, suyu en temiz göllerin başında geliyor.
Endemik Salda yosun balığına da ev sahipliği yapan göl ve çevresi 110 kuş türünün de yaşam alanı. Bütün bu özellikleriyle dünyanın ender sulak alanlarından biri olan Salda Gölü ve çevresi, 1989 yılında 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak koruma altına alınmasına karşın bugüne kadar korunmadı. Salda mutlak korunması gereken göllerin en başında geliyor.
Salda Gölü yağmalanıyor
Salda Gölü’nde yapılması planlanan 300 bin metrekarelik Millet Bahçesi için ihaleyi alan şirket tarafından Salda Gölü çevresine konteynerler getirildi, beyaz çizgilerle bazı alanlar belirlendi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından alanın Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilerek Salda Gölü’nde mescit, otopark, tuvalet, duş, büfe, kafeterya vb. düzenlemeleri yapılacak.
Özel Çevre Koruma Bölgeleri (ÖÇK) olarak ilan edilen birçok bölgede yaşananlar Salda Gölü’nün başına gelecekleri göstermekte. Uzun Göl ÖÇK olarak ilan edilmiş ve doğal yapısı baştan aşağıya bozulmuştur. Salda Gölü’nü bekleyen acı son Uzungöl’de yaşananlar olacaktır.
Barajlar ve göletler
Bir zamanlar Türkiye’nin tatlı su deposu olan Göller Bölgesi’nin son yıllarda uygulanan politikalarla irili ufaklı gölleri hızla kaybedilirken bölgenin en büyük gölü olan Burdur Gölü hem kuruyor hem de kirleniyor. Doğal gölleri besleyen dere ve akarsuların üzerinde birbiri ardına yapılan baraj ve göletler, göllerin su rejimini bozarak suyla beslenmelerinin önü kapattı ve göller çekilmeye ya da kurumaya başladı.
Gölet yapılan bölgelerin hemen hepsinde suya, hibrit tohuma ve pestisite bağımlı endüstriyel tarım üretimi ve seracılık teşvik edilirken, yüzlerce yıldır küçük ölçekli üreticilerin bağımsız kalabilmesini sağlayan geleneksel tarım ise devlet eliyle yok edildi.
“Şirket bile orada ne yapacağını bilmiyor”
Başlayan inşaat çalışmalarına ilişkin konuşan Salda Gölüme Dokunma Platformu Sözcüsü Gazi Osman Şakar, “Salda Gölü kapalı bir havza. İçeride pisliği toplayabiliyor, ancak dışarı deşarj edemiyor. Bizim amacımız burada Salda’nın doğal güzelliğini korumak. İktidar her yere para hırsıyla bakıyor. Bu yüzden Salda Gölü’ne de yok etmek istiyorlar. Biz bölgenin doğal güzelliğini korumak için elimizden geleni yapacağız. Proje defalarca değiştirildi, şirket ihaleyi aldıktan sonra da değişti. Şirket bile orada ne yapacağını bilmiyor” ifadelerini kullandı.
Geçen Şubat ayında Yeşilova ilçesindeki Salda Gölü’nü ziyaret eden Çevre ve Şehircilik Bakan Murat Kurum, Millet Bahçesi projesine başlanacağını duyurmuş, açıklamanın ardından doğa savunucuları bu eylemin gölün sonu olacağını dile getirmiş ve mücadeleye koyulmuştu.
Emine Erdoğan “Bütün halkımızın da mutmain olmasını tavsiye ediyorum” demişti
Bakan Kurum’un açıklamasının hemen ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan Salda Gölü’ne ziyarette bulunmuş ve karşılaştığı manzara karşısında çok duygulandığını dile getirerek şunları ifade etmişti:
“Herkese gelip Salda Gölü’nü görmesini tavsiye ediyorum. Bize ilk söylendiğinde böyle şeyler anlatılmadı. ‘Burası bakanlık eliyle kötü bir hale getirilecek.’ dediler. Ben de Bakanıma bunu bildirdim. Dedi ki, ‘Asla böyle bir şey yok. İsterseniz sizi davet ediyorum. Salda Gölü’ne gelin birlikte gezelim. Önceki ve sonraki halini size göstermek istiyorum.’ dedi. Gerçekten görünce mutmain oldum. Bütün halkımızın da mutmain olmasını tavsiye ediyorum. O halden bu hale gelişi, gerçekten çok güzel bir girişim.”
Mahkemeden, iş işten geçtikten sonra ‘çok geç’ iptal kararı!
Salda Gölü’nün su toplama havzasında DSİ tarafından inşa edilen Kayadibi Göleti’ni mahkeme Haziran 2019’da iptal etmişti. Ancak dava sürecinde gölet tamamlanmıştı. Ve bu görüntü ortaya çıkmıştı…
Proje için Burdur Valiliği tarafından verilen ÇED Gerekli Değildir kararının iptali için yöreden vatandaşların açtığı davayı gören Isparta İdare Mahkemesi, Göleti ve Sulamasına Ait Malzeme Ocakları projesi için verilen ÇED Gerekli Değildir kararında hukuka uyarlık görülmediğine hükmederek projeyi iptal etmişti.
Bilirkişi heyetinin hazırladığı raporda işaret edilen eksiklikleri ve uyarıları dikkate alan Isparta İdare Mahkemesi’nin projeyle ilgili iptal kararında Salda Gölünde endemik balık türlerinin yaşadığının altı çizilerek Kayadibi Göleti‘nin Salda Gölü’nün havzasında yer aldığı belirtilmişti.
Göletin, Salda Gölünün su seviyesinin azalmasına neden olacağına değinilen Mahkeme kararında, ayrıca dava konusu alanların uluslar arası önemde olan “Önemli Kuş Alanı” içerisinde kaldığı vurgulandı. Kayadibi Göleti ve Sulamasına Ait Malzeme Ocakları projesi için verilen ÇED Gerekli Değildir kararında hukuka uyarlık görülmediğine hükmeden Mahkeme, kararı iptal etmişti. Ancak iş işten geçmişti!
Uyanın! Salda gölünde katliam başlatıyorlar.
Bunların güzel olan her şeye alerjileri var. Doğaya karşı nefretleri tavan yapmış. Sevdikleri tek yeşil türbedeki ve paradaki yeşil. Ülkemizde güzel olan ne varsa yok etmek için yemin etmişler#saldagölü pic.twitter.com/6iv0Hkb4d6
— Dewrim (@Dewrim_MKA) March 14, 2020
