Cinsiyetçi söylemlere karşı çıkan kadınlar, sosyal medyada #Erkekyerinibilsin etiketi ile kampanya başlattı.
Cinsiyet söylemlere karşı sosyal medyada #Erkekyerinibilsin kampanyası
Kadınlar için kullanılmasına alışık olunan ifadeler, sosyal medyadaki ‘Kocam isterse çalışabilir’ paylaşımının ardından, kadın kullanıcılar tarafından erkeklere uyarlanarak yeniden yazıldı.
3 Haziran’da Twitter’da yapılan “Kocam isterse çalışabilir” paylaşımı, 3 milyon kullanıcı tarafından görüntülenmiş; 3 bine yakın kişi tarafından yorum yapılarak alıntılanmıştı. Paylaşımın altında da 500’ün üzerinde yorum vardı.
İşte o paylaşım:
Kocam isterse çalışabilir
— Ruq (@ruqinq) June 3, 2020
BBC Türkçe’ye konuşan Ruqinq adlı Twitter kullanıcısı, bu paylaşımı neden yaptığını şu sözlerle anlattı:
“Twitter’da son zamanlarda muhafazakar olarak adlandıracağımız kişiler tarafından çok fazla ‘kadın çalışmamalı, yüksek sesli kahkaha atmamalı, kendilerinin fuhuş yuvası olarak gördükleri üniversitelere gitmemeli’ tarzında tweet’ler atıldığını gördüm. Bunlara en güzel tepki alay ederek verilebilir diye düşündüm. Beni en rahatsız eden şey, bunlara destek veren kadınlar olduğunu görmek.”
Neden şimdi?
Ruqinq adlı kullanıcı, benzer bir tweet’i Kasım 2019’da da paylaşmış ancak bu kadar yanıt almamıştı.
Asla kocamın etek boyuna karışmam
— Ruq (@ruqinq) November 13, 2019
Kadın kullanıcıların bu kez cinsiyetçi ifadelere karşı çıkan paylaşımını daha büyük oranda sahiplenmesinin sebebini sorduğumuzda, “Cinsiyetçi paylaşımların sayısının Twitter’da çokça artmaya başladığını” ve bu sebeple tepkinin de daha büyük olduğu yanıtını verdi.
Yorumlarda çoğunlukla kadın kullanıcıların, bugüne kadar kadınlar için söylenen ve baskı unsuru olarak kullanılan cinsiyetçi ifadelerin erkekler için kullanıldığı görülüyor:
Kusura bakmayın ben çalıştırmam.bir erkeğin en güzel kariyeri babaliktir
— simay benim (@karimlannn) June 4, 2020
Neymiş efendim kadınlar gece işten eve giden adamı taciz etmişler falan. Kadın doğası gereği bunu yapar arkadaşım sen namusunu korumayı öğreneceksin https://t.co/PgxZj6gdy7
— simone ve bitmek bilmeyen tivitleri (@pekgizlikadin) June 5, 2020
Elbette kötü kadınlar da var, şiddet uygulayan, tacize tecavüze karışan, suç işleyen. Ama unutmayın, o kadınları da bir baba, bir erkek yetiştiriyor. https://t.co/84DAuqejA3
— eärwen morçete (@ladyvitasolos) June 5, 2020
Erkek öyle kısa etekle dekolteyle dışarı çıkamaz isterse evde bana giyebilir https://t.co/iBBZbfTZSC
— berrak alerjik rinit özel (@berrakue) June 5, 2020
Erkek öyle kısa etekle dekolteyle dışarı çıkamaz isterse evde bana giyebilir https://t.co/iBBZbfTZSC
— berrak alerjik rinit özel (@berrakue) June 5, 2020
Erkek öyle kısa etekle dekolteyle dışarı çıkamaz isterse evde bana giyebilir https://t.co/iBBZbfTZSC
— berrak alerjik rinit özel (@berrakue) June 5, 2020
‘Ruqinq’ isimli sosyal medya kullanıcısı, bu hareketin büyümesinin büyük bir değişim yaratmayacağını ancak “bundan sonra bu tarz cinsiyetçi yorumlar geldiğinde kadınların bu şekilde alaycı yaklaşabileceğini” söylüyor:
“Twitter’da gördüğümüz kadarıyla kadınlar hep kendi ayaklarının üstünde durma, özgürleşme çabası içindeler ve herkes hayatında ‘başarı’ olarak gördüğü şeyleri burada paylaşıyor. Böylece kendileri gibi psikolojik veya fiziksel şiddet gören diğer kadınlara örnek olup onları cesaretlendiriyorlar. Twitter’da insan gerçekten yalnız olmadığını, aslında kendisi gibi birçok insan olduğunu görüyor ve o paylaşım yapanlardan cesaretle hayatında birçok şeyi değiştirebiliyor.
“Twitter’in bir diğer özelliği de her olayı tiye alarak paylaşım yapmak, çünkü insanlar bunu seviyor. Ben de bu durumu bu şekilde ele aldım. İnsanlar sanki ‘birisi böyle tweet atsın da biz de görüşlerimizi söyleyelim’ dercesine birçok yorumlar yaptılar. Özellikle kadınların zaten dile getirmek istediği bir konuydu, benim öncülüğümde bir patlama noktası oldu diyebilirim.”
Gaye Su Akyol: Dalga geçemediğin şey seni ele geçirir
Sanatçı Gaye Su Akyol da, daha sonra erkekyerinibilsin etiketini bularak büyüyen kampanyaya sosyal medyada paylaşımlarıyla destek verdi. Ünlü isimlerin destek vermesi, görünürlüğünü daha artırdı.
Erkek dediğin evinden damatlığıyla çıkar, kefeniyle döner. #erkekyerinibilsin https://t.co/rb1zyTKlug
— Gaye Su Akyol (@GayeSuAkyol) June 5, 2020
BBC Türkçe‘nin konuyla ilgili sorusuna yanıt veren Gaye Su Akyol, “Bu yaklaşımda ortalamanın çok üstünde bir ironi, zeka ve mizah var. Çünkü artık hepimiz çok doluyuz, bu saçma gidişatı değiştirmek istiyoruz ve artık yeter!” dedi:
“Bu tür bir yaklaşım, erkekleri, asla maruz kalmadıkları bir yerden düşünmeye zorluyor, kadınlar için kabusa dönüşen bir düzende, dile yerleşmiş cinsiyetçiliği, ayrımcılığı yeniden ve ironik şekilde inşa ederek hem trajikomik, hem de yanında yer almak isteyeceğin türde bir mizah üretiyor.
“Biz artık katledilen kadın haberleri görmekten, katillerin isminin, cisminin gizlendiği, öldürülen kadınların iffetinin, hayatının, seçimlerinin sorgulandığı, suçlunun ceza almadığı, erkeğin sırtının sıvazlandığı, kadının baskılandığı bu mide bulandırıcı sistemden bıktık, usandık. Ayrıştırılmaktan, cinsiyet normları üzerinden yürütülen beden politikalarından, kadın üzerine kurulan çarpık toplum yargılarından, hayalleri çalınan, kendi olamayan kadınların hikayelerini duymaktan bıktık. Bir şeyler yapmak istiyoruz. Yapmak zorundayız. Bir tane daha kadının katledilişine şahit olmak istemiyoruz. Göstermelik önlem istemiyoruz. Kadınlar hayatları boyunca tacizin türlü boyutlarına şahit oluyor, maruz kalıyorlar. Her gün, her an, her yerde, sürekli bir baskı. Hepimiz bu baskıyı iliklerimize kadar yaşıyoruz. Yıl 2020 ve ses çıkarmadıkça hiçbir şey değişmiyor. Farkında mıyız bilmiyorum ama hiçbirimiz nefes alamıyoruz!”
Gaye Su Akyol, kampanyaya destek verme amacını ise şu sözlerle anlatıyor:
“Şu bitmeyen ‘kadın şöyledir, erkek böyledir’ genellemelerini hayatım boyunca duymaktan o kadar sıkıldım ki… 7 milyar insanı ikiye bölüp sınıflandırmaya ve baskı altına almaya çalışan bu dille sabahlara kadar dalga geçmek istiyorum. En başta motivasyonum buydu.
“Faydası çok, olmaya da devam edecek. Dalga geçemediğin şey seni ele geçirir! Bu berbat düzeni dalga geçe geçe bitireceğiz. Bir sürü mesaj alıyorum. Susmak, sinmek, bu muameleyi kabul etmek mümkün değil artık. Zaten bu orantısız zeka karşısında troller de hata verdi, ne yazacaklarını bilemiyorlar, müthiş!”
‘Bu devirde kocasını çalıştıran da dinsizdir hanım kardeşim!’
Bazı erkek kullanıcılar da bu ironik paylaşımlara destek verdi. Hijyenik kadın pedlerinin siyah poşette satılmasına tepki gösteren bir kullanıcı, şu paylaşımı yaptı.
İşte Twitter’da #Erkekyerinibilsin etiketiyle yapılan paylaşımlardan bazıları:
Neden siyah poşet alalım, neden?#erkekyerinibilsin pic.twitter.com/Gc5ZWZZ7ml
— Aureliusların Marcus (@Marcs_Aurelius) June 5, 2020
Benim gibi eş zor bulunur ,
kocama elimden geldiğince ev işlerinde yardım ediyor arada çocuklarla ilgilenmeye çalışıyorum . #erkekyerinibilsin— berna lacin🟨 (@bernalacin35) June 6, 2020
Doktor Hanım, pardon Doktor Bey. Ağız alışkanlığı işte, kusura bakma. Erkekler de doktorluk yapabilir, tabi ki. #erkekyerinibilsin
— İstanbul Tabip Odası (@istabip) June 6, 2020
İETT otobüs şoförlerimiz, saat 22.00’den sonra erkek yolcularımızın güvenliği için otobüsten durak beklemeksizin istediği yerde inebilmelerine yardımcı olacaklardır.🚹#erkekleryerinibilsin
— İstanbul Büyükşehir Belediyesi (@istanbulbld) June 6, 2020
cinsiyet eşitsizliğine empati! #erkekyerinibilsin pic.twitter.com/lhuDh7COaQ
— leblebi tozu (@leblebi8181) June 6, 2020
Çarşamba günleri plajlarımız sadece erkeklere hizmet vermektedir. Erkeklerimizin denizin ve güneşin tadını çıkarabileceği plajlarımıza 10 yaşa kadar kız çocukları da babalarıyla birlikte giriş yapabilirler.
Erkeklerimizin rahatını ve güvenliğini önemsiyoruz🌸#erkekyerinibilsin pic.twitter.com/pJUfEcSvk3— SARIYER BELEDİYESİ (@SariyerBelediye) June 6, 2020
Erkek adam dediğin manikürünü pedikürünü yaptıracak gerekirse kadınına bakımlı görünmek için tüm vücut ağda yaptıracak #erkekyerinibilsin
— Kadir Alkan (@kadiralkanresmi) June 6, 2020
öyle yollu erkek gibi toplum içinde yüksek sesle kahkaha atma.. kadınları tahrik edersin. #erkekyerinibilsin
— BenReha (@benreha) June 6, 2020
Offf bu araba alınmaz mı? #erkekyerinibilsin pic.twitter.com/WG5JbCGJa1
— es (@bajauuu) June 6, 2020
Bir Kereden Bir Şey Olmaz. #erkekyerinibilsin pic.twitter.com/ZHTveGI2Uz
— Tawus-ê Melek 🦚 (@hz_ridvan) June 6, 2020
Kadınla erkeği eşit konuma getirmek fıtrata aykırıdır. Erkeğin fıtratında, kadına köle olmak vardır. #erkekyerinibilsin pic.twitter.com/mVZlgpRweK
— Nur Şaşmaz 🇹🇷 (@NRsasmaz) June 6, 2020
Kesin erkek parketmiştir. #erkekyerinibilsin pic.twitter.com/OPVpAMqAdi
— asli (@aslissko) June 6, 2020
Erkekler çiçektir, kadınlar erkekleri korumakla yükümlüdür #erkekyerinibilsin pic.twitter.com/y64X8E23Id
— ş e y m a. (@1symakpln) June 6, 2020
24 saattir devam eden #erkekyerinibilsin akımı boyunca 4 kadın öldürüldü (Aleyna Çakır, Miray Yılmaz, Carmen Florentina Aydoğan, Ayşegül Aktürk). Aile meclisi kararı ile öldürülen beş aylık hamile İrem Bahçe’nin ise çocuk yaşta evlendirildiği ortaya çıktı.
— büşş (@kimbuzibidi) June 6, 2020