Covid-19 salgını tekrar ilk günlerindeki tehlikeli durumuna gelmişken insanlara #evdekal döneminde en çok neden korktuklarını sorduklarında hastalığa yakalanmak kadar internette fotoğraflarının ifşa olma korkusu da ilk 3’te yerini alıyor. Ne yapmalı? Nasıl önlemler almalı?
Dijitalde “ifşa” modası
Forbes’de yayınlanan bir makaleye göre Covid-19 döneminde atılan çıplak fotoğraflarda %384’lük bir artış oldu. İnternette “ifşa” başlığıyla paylaşılan video ve fotoğraflardaysa %24’lük bir artış var. Yani karantinada herkes daha çok çıplak fotoğraf gönderiyor. Göz görmeyince gönül “nude” istiyor anlaşılan.
Türkiye’nin tek kaçamak uygulamasının araştırmalarıysa arkadaşlık uygulamalarından konuşulmaya başlanılan kişilere fotoğraf gönderdiklerinde, bu fotoğrafların internete düşmesinden korkanların oranıysa %44.
Yani insanlara fotoğraflarımızı gönderiyoruz, hatta karantinada daha çok gönderiyoruz ama bir yandan da bir gün karşımıza bir internet sitesinde çıkar mı diye de korkuyoruz.
Kadın ve erkeklerin korkuları aynı mı?
Psychologytoday makalesine göre psikologlar her geçen sene insanların görüntülerinin ve bilgilerinin başkalarının eline geçmesi konusunda daha kuşkucu hale geldiklerini söylüyorlar. Yani giderek daha çok bilgisayara entegre webcam üzerine bant yapıştıranlar, telefonunu yan odaya koymalar göreceğiz.
Gel gelelim kadın ve erkeklerin ifşa korkuları aynı değil. Kadınlar tarafından yapılan kaçamak uygulamasının anketine göre kadınlar, kendi fotoğraflarının başka bir sahte hesapta ya da bir porno sitede kullanılmasından, 3’ncü kişilerin eline müstehcen görüntülerinin geçmesinden korktuklarını söylüyorlar.
Yine bir başka ankete göre erkeklerin en büyük korkusuysa kadınlara gönderdikleri müstehcen resimlerin ve mesajların topluma kendi isimleriyle ifşa edilmesi. Yani kadınlar ifşa olmaktan, erkekler linç yemekten korkuyorlar.
İfşa olmamak için neler yapmak gerekir?
Birkaç adımda aslında riski en aza indirmek mümkün. Bunun için Bilgi Güvende gibi kurumların kişisel verilerin korunması için yapmanız gereken detayları verdiği detaylı yayınları var. Bunun haricinde kaçamak uygulamasının kullanıcıları için yayınladığı yazısındaki bazı tavsiyelerden de faydalanabiliriz.
Bunlardan ilki, tanımadığınız ve güvenmediğiniz kişilere görüntü yollamamak. Yollarsanız da kaydedilebilir görüntüler ya da içinde sizi doğrudan tanımlayacak şekilde yüzünüzün, lekenizin ya da dövmenizin bulunduğu fotoğraflar göndermemek.
Telefonunuzda, bilgisayarınızda ya da tabletinizde size ya da 3’ncü kişilere ait müstehcen görüntüler saklamamak ve teknolojik aletlerinize şifre koymak. Bir diğer husus bulut stoklama sistemlerinin fotoğraflarınızı stoklayıp stoklamadığına dikkat etmek.
İnternette ifşa olan görüntülerin çoğu icloud gibi bulut sistemlerinin hacklenmesi sonucu oluşuyor. Telefonunuzun ya da tabletinizin fotoğraflarınızı cloud gibi yerlere stoklamadığından emin olun.
İfşa olduktan sonra geri dönüş var mı?
Elbette yasal yollarla sizden izinsiz kullanılan fotoğraflarınızı ya da videolarınızı webden kaldırmanız mümkün. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)’ya şikayette bulunursanız siber suçlar kapsamında hem görüntüleri ilgili siteden kaldırabilir hem de görüntüyü yükleyen kişilere, kişisel verilerin korunması kanunu ihlalinden dava açabilirsiniz. Elbette bürokratik süreçler biraz uzun.
Dolayısıyla kaçamak ilişkiler uzmanlarının da söylediği gibi baştan önlem almak en iyisi. Birbirinize tahrik edici şeyler söylemek de bir fotoğraf kadar heyecan verici olabilir. İlle de videolarınızı ya da fotoğraflarınızı birbirinize yollamak zorunda değilsiniz. Hele ki tanımadığınız ve güvenmediğini kişilere hiç yollamak zorunda değilsiniz. Evde sıkılıyoruz, kulüpler kapalı, konserler ertelenmiş, işler kesat farkındayım. Ancak ufak bir heyecan için daha sonra pişman olacağınız ayak izleri bırakmayın. Hoşçakalın.
