Özel okul ücretlerinde yüzde 8’lik katma değer vergisinin (KDV) yüzde 1’e düşürülmesi sonucu arada oluşan farkın velilere gider pusulası düzenlenerek iade edilmesi gerekiyor. Özel üniversiteler de kapsamda…
Özel okul ve yemek ücretindeki KDV farkı veliye iade edilecek
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Eylül 2020 ile 30 Haziran 2021 arasında verilen eğitim ve öğretim hizmetlerinde KDV oranı geçici olarak yüzde 8’den yüzde 1’e indirilmişti. Bu kararın ardından gözler, 1 Eylül’den önce okullara ödeme yapan velilere iade yapılıp yapılmayacağına odaklandı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı da Türkiye Özel Okullar Derneğine gönderdiği yazıda, eğitim ve öğretim hizmetleri için 1 Eylül 2020’den önce düzenlenmiş faturalarda yüzde 8 oranında KDV hesaplanarak beyan edilmiş olması halinde, aradaki yüzde 7’lik KDV farkının iade edilmesi yönünde görüş bildirdi.
Özel üniversiteler de kapsamda
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Semih Öz, iadenin nasıl yapılabileceğine ilişkin değerlendirmede bulundu.
KDV indiriminin sadece özel okullara gelmediğini belirten Öz, özel üniversiteler, motorlu taşıt sürücü kursları, korunmaya ihtiyacı olan aile, çocuk, engelli, yaşlı ve diğer kişilere götürülen sosyal hizmetlerle ilgili verilen eğitim ve öğretim hizmetlerinin de kapsamda olduğunu söyledi.
Öz, velilerin, bu eğitim ve öğretim kurumlarına 1 Eylül’den önce ödeme yapıp, bu kapsamda fatura düzenlenmiş olabileceğini hatırlatarak, şöyle konuştu:
“Eğitim ve öğretim hizmeti için 1 Eylül’den önce fatura kesildiyse yüzde 7’lik KDV farkının gider pusulası düzenlenerek iade edilmesi gerekiyor. Gider pusulalarındaki KDV, eğitim öğretim hizmeti veren mükellefler tarafından alıcıya, iadenin gerçekleştirildiği dönemde indirim konusu yapılabilecek. Gider pusulası, genellikle iade edilen ürünler için kullanılıyor. Bir kıyafeti iade ederken mağaza size bir belge imzalatıyor. O belge gider pusulasıdır. Burada da aynı yöntem geçerli. Özel okul gider pusulası düzenleyecek ve veliye imzalattıracak. Gider pusulasında yazılı tutarın veliye iade edilmesi gerekiyor.”
1 Eylül’den önce yapılan ödemelere ilişkin fatura düzenlenmemesi halinde, bu bedelin “avans” olarak görüldüğünü ve okulların yapılacak ödemelerden bunu mahsup edebileceğini vurgulayan Öz, “Bazı okullar, son taksitlerden mahsup edeceklerini söylüyor. Velilerin talep etmesi durumunda iade hemen yapılabilir” ifadelerini kullandı.
Öz, vergi tekniği açısından konunun KDV Kanunu’na konulacak bir geçici maddeyle düzenlenmesinin daha doğru olacağını ancak Gelir İdaresinin bir yazı yazarak konuya idari çözüm getirdiğini bildirdi.
‘Yemek hizmetlerinde KDV indiriminin süresi uzatılmalı’
Yemek ücretlerindeki vergi uygulamasına da açıklık getiren Öz, yemek hizmetlerinden alınan KDV’nin 31 Temmuz’da çıkarılan Cumhurbaşkanı Kararı ile 31 Aralık’a kadar yüzde 1 olarak belirlendiğini anımsattı. Öz, yemek ücretinin zaten okul ücretinin içinde tahsil edilmesi halinde, 30 Haziran 2021’e kadar yüzde 1 KDV’ye dahil olacağı bilgisini vererek, şunları kaydetti:
“Yemek ücreti ayrı tahsil ediliyorsa vergi indirimi 31 Aralık 2020’ye kadar geçerlidir. Bu durumda, söz konusu vergi indiriminin süresinin okul ücretleriyle uyumlu olarak 30 Haziran 2021’ye kadar uzatılması uygun olur. Aksi halde Ocak 2021’den itibaren yemek ücretlerindeki KDV yüzde 8’e çıkacak. Yılbaşına kadar verilecek yemek hizmetlerinde 31 Temmuz 2020’den önce düzenlenmiş faturalar için de KDV farkının iadesinin gider pusulasıyla yapılması mümkün.”
Öz, servis ücretlerindeki KDV’nin ise yüzde 8 olarak uygulanmaya devam edeceğini sözlerine ekledi.
Tüketici Hakem Heyeti, velinin ücret iade talebini kabul etti
Kayseri’de geçen dönemki eğitim-öğretim yılında corona virüsü salgını nedeniyle yüz yüze eğitim göremeyen çocuğu için özel okula para yatıran Hamza Y., 9 bin lirasının iadesi için İl Tüketici Hakem Heyetine başvurdu. Heyet, velinin talebini kısmen kabul ederek okula gidilmeyen süreye karşılık gelen 7 bin 579 lira 20 kuruşun tüketiciye iadesine karar verdi.
Kayseri’de yaşayan Hamza Y., geçen dönemki eğitim-öğretim yılında çocuğunu özel okula kaydettirdi. Hamza Y., çocuğunun okul ücretini peşin ödedi.
Mart ayında corona virüsü salgınının ortaya çıkmasının ardından, Hamza Y’nin çocuğu yüz yüze eğitim göremedi. Hamza Y. de 15 Mart 2020 tarihinden sonraki günler için ödediği ücretin iade edilmesini istedi.
Uzaktan eğitim yapıldığı için iade etmediler
Özel okul ise, Mart ayından sonra uzaktan eğitim yapıldığı gerekçesiyle ücreti iade etmedi. Hamza Y., bunun üzerine 9 Eylül’de İl Tüketici Hakem Heyetine başvurdu.
Hamza Y. başvurusunda, “15 Mart 2020 tarihinden sonraki günlerde okulların tatil edilmesinden dolayı okul ücretinin tarafıma iade edilmesini istiyorum” dedi. Şikayet edilen özel okul ise savunmasında harcama yapılmayan yemek, doğalgaz, elektrik ve su gibi giderlerin gelecek yıl kayıt ücretinden mahsup edileceğini ifade ederek şikayetin reddini talep etti.
Öğrenci velisi kısmen haklı bulundu
İl Tüketici Hakem Heyeti, yaptığı inceleme sonucunda, 9 bin liranın ödenmesini isteyen öğrenci velisinin talebini kısmen kabul ederek, okula gidilmeyen süreye karşılık gelen 7 bin 579 lira 20 kuruşun tüketiciye iadesine karar verdi. Hakem Heyeti gerekçeli kararında şu ifadelere yer verdi:
• Şikayet kanunlarına ve ilgili mevzuat hükümlerine göre dosya incelenmiştir. Dosyanın incelenme neticesinde tüketici ile şikayet edilen özel okul arasında kanunlarda belirtilen bir tip sözleşme bulunmamaktadır.
• Asgari şartları bulunduran şikayet konusu sözleşmede tüketicinin belirli miktar ödemeyi yapacağı, şikayet edilen özel eğitim kurumunun ise usulüne uygun eğitim yerinde (okulda) tüketicinin belirttiği öğrenciye (yüz yüze) eğitim vereceği ifade edilmiştir.
• Sözleşme içerisinde, doğa olayları, salgın hastalık, ‘mücbir sebep’ gibi ifa imkansızlığı durumunda tarafların yükümlülükleri konusunda bir madde bulunmamaktadır. Bu nedenle genel hükümler çerçevesinde bir karar verilmesi gerekmektedir.
Tüketiciler 3 aylık bedeli geri alabilirler
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin, corona virüsü salgını sürecinde tüketicilerin önemli haklarının olduğunu belirterek şunları söyledi;
• Şu an eğitimde bir yasaklama yok. Yüz yüze eğitimden farklı olan uzaktan eğitim dönemine başvuruldu. Fakat burada şöyle bir durum var; bizim okula çocuğumuzu kaydederken yapmış olduğumuz sözleşme yüz yüze eğitimle ilgili.
• Sözleşmenin içerisinde uzaktan eğitim maddesi yok. Olağanüstü durum varsa da yok. Dolayısıyla yüz yüze eğitim verilmediği için geçen sezon itibarıyla tüketiciler bu 3 aylık bedeli geri alabilirler.
• Çünkü, yüz yüze eğitimle uzaktan eğitim arasında kıyaslanmayacak kadar fark var. Devletin yasakladığı dönem olduğu için yazılı bildirime de gerek yoktu. Fakat ücreti talep etmek anlamında yazılı bildirim yapmak gerekir.
