BioNTech Pfizer’in aşısının uygulandığı Norveç’te 23, Almanya’da 10, ABD, Belçika ve Portekiz’de birer kişi aşılama sonrasında hayatını kaybetti. Aşıların zayıf ve yaşlı bireylerde yeterince denenmediğine dikkat çekiliyor.
Avrupa ülkeleri ve ABD’de Covid-19 aşısı sonrası yaşanan ölümler
Norveç İlaç Ajansı (NoMA), Covid-19 aşısı uygulanmasıyla bağlantılı olarak 23 kişinin hayatını kaybettiği yönündeki haberler üzerine açıklama yaptı.
Norveç’te aşılamayla bağlantılı olduğu düşünülen 23 ölümden 13’üyle ilgili değerlendirmelerin tamamlandığını bildiren Ajans, genel yan etkilerin zayıf durumdaki yaşlı kişilerde ciddi reaksiyona yol açmış olabileceğini bildirdi.
Ülkede Aralık ayı sonunda başlayan aşılamalarda sadece Biontech-Pfizer‘in aşısı uygulanmış, 15 Ocak’tan itibaren yine mRNA (mesajcı RNA) yöntemiyle üretilen Moderna aşısının uygulanmasına da başlanmıştı.
NoMA Baş Fizikçisi Sigurd Hortema, ölümcül sonuçlanan ve yan etkilerden kaynaklandığından şüphelenilen tüm vakaların dikkatle incelendiğini belirterek “Raporlar, mRNA aşılarının ateş ve mide bulantısı gibi genel yan etkilerinin, zayıf durumdaki bazı hastalarda ölümcül sonuca katkıda bulunmuş olabileceğini gösteriyor” dedi.
“Zayıf durumdakiler ve yaşlılarda yeterince test edilmedi”
DW Türkçe‘nin haberine göre raporda, Biontech ve Pfizer’in ortak geliştirdiği Comirnaty aşısı üzerinde yapılan kapsamlı araştırmaların akut hastalığı bulunan ya da zayıf durumdaki hastaları kapsamadığına ve aşıların 85 yaş üzerindeki çok az sayıda kişide denendiğine işaret edildi.
Norveç’te aşının şu an yaşlılar ve huzur evlerinde ciddi başka hastalıkları bulunan kişilere uygulandığını belirten Ajans, aşılamadan kısa süre sonra ölümlerin gerçekleşmesinin beklenebileceğini kaydetti. Açıklamada Norveç’te huzur evlerinde ve bakım evlerinde her hafta ortalama 400 kişinin öldüğüne dikkat çekildi.
Aşılamadan sonra birkaç gün içinde gerçekleşen ölümlerde aşının ateş ve mide bulantısı gibi yan etkilerinin, ciddi başka hastalıkları bulunan kişilerde ölüme yol açmış olabileceği kaydedildi.
Aşı kılavuzu güncellendi
NoMA ve Ulusal Kamu Sağlığı Enstitüsü’nün son değerlendirmeler ışığında aşılama kılavuzunu zayıf durumdaki yaşlılarla ilgili ek tavsiyeler içerecek şekilde güncellediği de kaydedildi.
NoMA internet sitesinde, 14 Ocak itibarıyla aşılamayla bağlantılı olarak bildirilen 23 ölümden 13’üyle ilgili yapılan değerlendirme de yayımlandı.
Buna göre aşılama sonrası yan etki görülen 29 kişiden 21’i kadın. Yan etkilerde 14 kişiyle 80-89 yaş aralığı başı çekerken 90 yaş üstünde 7, 70-79 ve 18-69 yaş aralıklarında dörder kişide yan etki görüldü. 29 yan etki bildiriminden 13’ü ölümle sonuçlanırken 9’unda ölüm dışı ciddi yan etki görüldüğü kaydedildi.
En fazla görülen yan etkiler: Ağrı, ateş, yorgunluk
En fazla görülen yan etki, 24 bildirimle, aşılanan bölgede ağrı, ateş, yorgunluk ve sıkıntı hissi gibi genel semptomlar oldu. Karın ağrısı, kusma, mide bulantısı, ishal gibi sindirim sistemiyle ilgili yan etkiler için 11, nefes alma zorluğu, nefes daralması, hiperventilasyon, öksürük, solunum yollarında tahriş gibi yan etkiler için 10, kalp atışlarında anormallik ve tansiyon düşmesiyle ilgili 7, baş ağrısı, baş dönmesi, bilinç kaybı, hissizlik, kramp gibi nörolojik yan etkilerde 6 ve uyku bozukluğu, huzursuzluk, uyuşukluk ve anksiyeteyle ilgili 5 bildirim geldi.
Almanya’da da Pfizer aşısı olan 10 kişi hayatını kaybetti
Almanya’da Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen Kovid-19 aşısını yaptıran 10 kişi hayatını kaybetti. Sebebi araştırılan ölümlerin yaş ortalamasının 79 ila 93 arasında değiştiği ifade edildi. Aşıyla bağlantılı olduğu düşünülen ölümler Avrupa’nın diğer ülkelerinde de yaşanmıştı.
Dünya genelinde koronavirüsle mücadele kapsamında aşılama kampanyaları birçok ülkede devam ediyor. Bu kapsamda Almanya’da aşılanan 842 bin kişiden 10’u aşı olduktan sonra hayatını kaybetti. Ülkedeki Paul Ehrlich Enstitüsü, ölümlerin sebebini araştırmaya başladı.
“Hayatını kaybedenlerin çoğu yaşlı”
Enstitünün Sağlık Ürünleri Bölümü Başkanı Brigitte Keller-Stanislawski, hayatını kaybeden kişilerin hepsinin 79 ila 93 yaşlarında olduğunu ve daha önce hastalık geçmişlerinin bulunduğunu söyledi. Uzmanın açıklamasına göre aşının yapılması ile ölüm arasındaki süre ise birkaç saat ile 4 gün arasında değişti.
“Hastaların durumu ağırdı, aşılama sürecine denk geldi”
Keller-Stanislawski, “Bu hastaların durumu çok ağırdı, birden çok hastalıkları bulunuyordu ve hafifletici tedavi görüyorlardı. Elimizdeki bilgiler ışığında bu kişilerin hastalıkları nedeniyle vefat ettiklerini ve bunun aşılanma sürecine denk geldiğini tahmin ediyoruz.” şeklinde konuştu.
Pfizer Biontech aşısı 842 bin kişiye uygulandı
Almanya’da aralık ayında başlatılan aşılama kampanyası kapsamında Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen aşı yaklaşık 842 bin kişiye uygulandı. Kampanyadan ilk faydalananlarsa 80 yaş üzeri kişiler ve sağlık personeli.
Aşının uygulandığı kişilerde bugüne kadar ayrıca 51’i ağır olmak üzere 325 kişide yan etkiler görüldü. Keller-Stanislawski bu sayıların beklenen bir sonuç olduğunu ifade etti.
Belçika’da aşı olan 82 yaşındaki kişi 5 gün sonra öldü
Belçika Federal İlaç ve Sağlık Ürünleri Ajansı (FAMHP), Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen aşıyı olan 82 yaşındaki bir kişinin, aşı işleminden 5 gün sonra hayatını kaybettiğini duyurdu.
FAMHP’dan yapılan açıklamada, “14 Ocak 2021’de FAMHP’ye 82 yaşındaki bir kişinin aşı işleminden 5 gün sonra öldüğü bildirildi. Aşılama ile bireyin ölümü arasında bir bağlantı olup olmadığını belirlemek için incelemeler sürmektedir” denildi.
ABD’de 56 yaşındaki doktor aşıdan 2 hafta sonra hayatını kaybetti
ABD’li ilaç şirketi Pfizer tarafından geliştirilen aşının sağlık görevlilerine yapıldığı ülkede, korona aşısı olan Gregory Michael adlı doktor aşıdan 2 hafta sonra hayatını kaybetmişti.
Florida’da bir hastanede çalışan Gregory Michael, 18 aralıkta aşının ilk dozunu aldıktan 3 gün sonra ellerinde ve ayaklarında küçük lekeler ortaya çıktı.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan eşi Heidi Neckelmann, Gregory Michael’in hastaneye gittiğini ve kan değerlerinin normal seviyenin çok altında tespit edildiğini söyledi. Daha sonra eşinin yoğun bakıma alındığını söyleyen Neckelmann, eşinin kısa süre sonra hayatını kaybettiğini sözlerine ekledi.
Portekiz’de 41 yaşındaki hemşire hayatını kaybetti
Portekiz’de 30 Aralık 2020’de Pfizer-BioNTech’in geliştirdiği Kovid-19 aşısını olan Portekiz Onkoloji Enstitüsü Pediatri Bölümü’nde (OPI) çalışan 41 yaşındaki hemşire Sonia Acevedo 2 gün sonra hayatını kaybetmişti.
Kaynak: Torjesen Ingrid. Covid-19: Norway investigates 23 deaths in frail elderly patients after vaccination BMJ 2021; 372 :n149. doi: 10.1136/bmj.n149 (15 Jan 2021). https://www.bmj.com/content/372/bmj.n149
