Son dönemde ekonomik darboğazdan çıkmak için yeniden kamu varlığı satışına hız veren AKP iktidarı, özelleştirilecek şirket kalmayınca taşınmaz satışına yöneldi. Ülkenin dört bir yanındaki kamuya ait gayrimenkulleri elden çıkarmaya hazırlanan AKP’nin bugüne kadar gerçekleştirdiği satış da ortaya çıktı.
Türkiye’de 1986 ile 2020 yılları arasında 70.4 milyar dolar değerinde özelleştirme yapıldı. Kamu kuruluşları, fabrikalar, limanlar, enerji şirketleri ve gayrimenkuller tek tek satıldı. AKP iktidarına kadar Türkiye’de yapılan özelleştirmenin miktarı 8 milyar 240 milyon dolardı.
AKP’den sonra satış dalgası hızlandı ve 62.2 milyar dolarlık kamu varlığı özel sektöre geçti.
TÜPRAŞ, Türk Telekom, Petkim ve Erdemir gibi dev kamu kuruluşlarının satışı çok konuşuldu çok tartışıldı.
Öte yandan Sümer Holding, Eti Holding, TEDAŞ, ADÜAŞ, Şeker Fabrikaları gibi Türkiye Cumhuriyeti’nin güzide kuruluşlarının taşınmazları da bir bir el değiştirdi.
Yıllara göre Türkiye’deki özelleştirme uygulamaları (Milyon dolar)
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın verilerinden yapılan hesaplamaya göre AKP döneminde söz konusu kuruluşlara ve Maliye Hazinesi’ne ait toplam 4 bin 42 gayrimenkul el değiştirdi. Bu satışlardan 3 milyar 859 milyon dolar gelir elde edildi.
Hali hazırda Özelleştirme İdaresi’nin sitesinde 78 adet gayrimenkulün satış süreci devam ediyor. Muğla Bodrum’dan İstanbul Şile’ye Sakarya’dan Manisa’ya Edirne’den Ankara’ya Türkiye’nin bir çok yerinden taşınmazlar vitrine konmuş durumda. Liman ve elektrik santralleri için de alıcı bekleyen Özelleştirme İdaresi’nin portföyünde otoyol ve köprüler de bulunuyor.
Satılan turistik tesisler
AKP iktidarında 2003 yılından bugüne kadar toplam 14 otel ve turistik tesis 636 milyon 994 bin dolara özelleştirildi.
Gerçekleştirilen bu satışlar içerisindeki en büyük payı ise Doğan ailesi tarafından 255.5 milyon dolar ile Hilton Oteli aldı.
145 milyon dolara Bayraktar Holding’e satılan Büyük Tarabya Oteli ile yine 121.5 milyon dolara İzmir Büyük Efes Otelcilik tarafından alınan Büyük Efes Oteli diğer büyük özelleştirmeler oldu.
Yenileri de yolda!
Bu arada, geçtiğimiz hafta kamu kurumlarına ait çoğu Ege ve Akdeniz sahillerindeki yüzlerce dönüm arazi üzerinde kurulu 18 eğitim kampı ve sosyal tesis de Cumhurbaşkanı Kararı’yla özelleştirme kapsamına alındı.
2025 yılının sonuna kadar satılması hedeflenen sosyal tesislerin yüzölçümü 3 bin 500 metrekare ile 136 bin metrekare arasında değişiyor.
Geçtiğimiz hafta ayrıca Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞ) özelleştirme kapsamına alındı. Satış işlemlerinin 31 Aralık 2022 tarihine kadar tamamlanmasına karar verildi. 2020 yılı bilanço verilerine göre, TEİAŞ’ın varlıklarının toplam değeri 27,9 milyar TL seviyesinde bulunuyor.
