Türkiye’de ve dünyada Öğretmenler Günü’nün tarihi

Türkiye’de 1981’den beri her yıl 24 Kasım’da Öğretmenler Günü kutlanıyor. Bu anlamlı gün, 24 Kasım 1928’de Atatürk’ün “Millet Mektepleri Başöğretmenliği”ni kabul ettiği güne ithafen belirlenmiştir. Pek çoğu farklı günlerde olsa da bugün dünya üzerindeki birçok ülkede Öğretmenler Günü adında bir gün mevcuttur.

öğretmenler günü

Günümüzde pek çok ülkede Öğretmenler Günü adında bir gün bulunmaktaysa da bu önemli gün; ülkelerin tarihlerine, kültürlerine ve diğer kendilerine özgü bazı özelliklerine göre farklılık göstermektedir.  UNESCO’nun önerisi üzerine 5 Ekim günü, birçok ülkede Öğretmenler Günü olarak belirlenmiştir. Bu gün, 1966 yılında Paris’te yapılan Öğretmenlerin Statüsü Hükümetlerarası Özel Konferansı’nın bitişinin ardından Öğretmenlerin Statüsü Tavsiyesi’nin kabul edilişinin yıl dönümü olması dolayısıyla seçilmiştir.

Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Cezayir, Fas, Katar, Libya, Mısır, Suudi Arabistan, Tunus, Umman, Ürdün, Yemen gibi ülkelerde, 28 Şubat günü Öğretmenler Günü olarak belirlenmiştir.


Hindistan’da ise Öğretmenler Günü 5 Eylül’dedir. Bu gün, eski Hindistan devlet başkanı ve eski bir öğretmen olan Dr. Sarvepalli Radhakrishnan’ın doğum günüdür. Dr. Radhakrishnan 1962’de Hindistan cumhurbaşkanı olunca kendisinin doğum gününü kutlamak isteyenlere, “Benim doğum günümü ayrıca kutlamak yerine, 5 Eylül Öğretmenler Günü olarak kutlansa bu benim kendi gurur ayrıcalığım olur.” şeklinde cevap vermiştir.

İran’da ise 2 Mayıs günü Öğretmenler Günü olarak seçilmiştir. Bu tarih, İran İslam Devrimi’nin önemli şahıslarından olan ve aynı zamanda bir üniversite hocası olan Murtaza Mutahhari’nin öldürüldüğü tarihe ithafen belirlenmiştir.

Peru’da ise 6 Temmuz günü, Öğretmenler Günü olarak ilan edilmiştir. Peru’nun bağımsızlığını kazanmasının ardından 6 Temmuz 1822’de ülkedeki ilk öğretmen okulu kurulmuştur. Bu olayın yıl dönümü olan 6 Temmuz günü, 1953’ten beri Öğretmenler Günü olarak kutlanmaktadır.


Çekya’da ve Slovakya’da ise önemli bir eğitimci olan ve “modern eğitimin babası” olarak bilinen Jan Amos Comenius’un doğum günü olan 28 Mart günü, Öğretmenler Günü olarak kutlanmaktadır.

Atatürk’e ‘başöğretmen’ unvanın verilmesi

Türkiye’de ise her yıl 24 Kasım günü, Öğretmenler Günü olarak kutlanır. Bu, Atatürk Yılı ilan edilen 1981 yılında başlatılmış bir uygulamadır. 11 Kasım 1928’de Bakanlar Kurulu, Mustafa Kemal Atatürk’e “Millet Mektepleri Başöğretmenliği” unvanını vermiş ve 24 Kasım 1928’de Millet Mektepleri Talimatnamesi’nin yayımlanması ile bu unvan resmileşmiştir. 24 Kasım günü, Atatürk’ün resmi olarak “Millet Mekteplerinin Başöğretmeni” olduğu günün yıl dönümü olması nedeniyle seçilmiştir.

Görüldüğü gibi dünyanın pek çok ülkesinde Öğretmenler Günü adında bir gün mevcuttur. Bu önemli gün, ülkelerin kendilerine özgü bazı özelliklerine göre farklılık gösterir. Ülkeler, kendi tarihlerinden veya kültürlerinden önemli bir gün seçerek bu günü Öğretmenler Günü ilan etmişlerdir. Böyle bir seçim yapmayan bazı ülkelerde ise UNESCO’nun tavsiyesiyle 5 Ekim günü Öğretmenler Günü olarak kabul edilmiştir.


Türkiye‘de ise Atatürk‘ün “Millet Mektepleri Başöğretmenliği”ni kabul etmesinin yıl dönümü olması vesilesiyle 24 Kasım günü, Öğretmenler Günü olarak belirlenmiştir. Bu günün seçilmiş olma nedeni, 1928’de gerçekleşen harf devriminin önemine dikkat çekmek ve Atatürk’ün liderlik ve komutanlık vasıflarının yanında öğretmenlik vasfına da vurgu yapmaktır. Bu amaçla Türkiye’de Öğretmenler Günü olarak belirlenmiş olan 24 Kasım günü, 1981’den beri her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.

24 Kasım Öğretmenler Günü: Atatürk’ün başöğretmenliği nasıl kabul edildi?


Batuhan Erim
1997 yılında İstanbul’da doğdu. Çocukluğu İstanbul’un Bakırköy ilçesinde geçti. Lise eğitimini 2016 yılında Vefa Lisesi’nde tamamladı. Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. İlgi alanları tarih, siyaset bilimi ve denizciliktir.