Kazakistan’da neler oluyor? Ülkede LPG’ye uygulanan tavan fiyat politikasının rafa kalkmasıyla ülkede çok yoğun kullanılan LPG fiyatlarının artması ülkede tepki çekmişti. Ülkenin bazı kentlerinde göstericiler sokağa çıkarken hükümetin istifa etmesi ve bunun Cumhurbaşkanı Cömert Tohayev tarafından kabul edilmesi tepkileri dindirmedi.
Video görüntüleri aşağıda – Kazakistan’da neler oluyor? Hükümetin istifasına yol açan protesto dalgası Kazakistan’ı alt üst etti, ülkenin en büyük şehri ve eski başkenti Almatı’da bu sabah gerçekleşen çatışmalarda silah sesleri duyuldu.
Almatı’nın ana meydanında konuşlanan askerlerle göstericilerin birbirine girdiği dakikalarda duyulan silah sesleri, uluslararası haber ajansları tarafından dünyaya son dakika koduyla duyuruldu.
İnternete erişimin kesildiği Kazakistan’da göstericiler, ilan edilen Olağanüstü Hal’e karşın Pazartesi günü Almatı’daki belediye binasını ve havalimanını bastı. Sokaklardan ‘İhtiyarlar dışarı’ ve ‘Hükümet istifa’ sloganları yükseldi.
Kazakistan’da neler oluyor?
Akaryakıt fiyatlarına yapılan zamla başlayan gösteriler, gece sokağa çıkma yasakları ve ilan edilen olağanüstü hale rağmen birkaç gün içerisinde Kazakistan’ı sarstı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı, Rusya ve dört ülkeden yardım istedi
Tokayev’in yardım talebine CSTO’dan hemen yanıt geldi, Agence France-Presse (AFP) haber ajansı Rusya ve müttefiklerinin Kazakistan’a ilk askerlerini gönderdiğini bildiriyor.
Kaosun büyümesi üzerine Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Rusya’dan ve NATO benzeri bir organizasyon olan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nden (CSTO) yardım istedi.
Kazak lider Tokayev, televizyonlardan canlı yayınlanan açıklamasında Rusya ve beş eski Sovyet ülkesinin üye olduğu CSTO devlet başkanlarına ‘terör tehdidine karşı yardım etmeleri için talep gönderdiğini’ duyurdu.
Pazar gününden beri göstericiler ile güvenlik güçleri arasında çatışmalar devam ederken, 8 polis ve askerin çatışmalarda yaşamını yitirdiği duyuruldu. Rusya ve Ermenistan’ın da bünyesinde olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü, bölgeye barış gücü gönderme kararı aldı.
THY İcra Kurulu Başkanı İlker Aycı ve eşinin mahsur kaldığı iddiası
Hükümetin istifasıyla sonuçlanan olaylardan sonra Kazakistan’da yaşayan Türk vatandaşları için girişimlerde bulunuluyor. Nur-Sultan Büyükelçiliği, bölgede bulunan vatandaşlar için telefon numaraları yayınlarken, mahsur kalanlar için de hava yolu ile tahliye planları yapılıyor. Kazakistan’da mahsur kalanlar arasında THY İcra Kurulu Başkanı İlker Aycı, eşi Tuğçe Saatman, THY çalışanları ve yakınlarının da bulunduğu belirtiliyor.
Türkiye Büyükelçiliği’nden duyuru
Olayların önünün alınamadığı Kazakistan’da Nur-Sultan Büyükelçiliği, Türk vatandaşlarının resmi makamlar tarafından yapılan açıklamaları takip etmelerini istedi, ayrıca kalabalık yerlerden uzak durulması çağırısı yaptı.
Büyükelçilik ayrıca Almatı ve Aktau’da bulunan vatandaşlar için irtibat numaraları yayınladı, konsolosluk çağırı merkezinin numarasını paylaştı.
Göstericilerin denetimi ele geçirmeye çalıştığı Almatı Havalimanı’nda ve kent merkezindeki otellerde mahsur kalanları tahliye etmek için de planlar yapıldığı öğrenildi.
Bölgede mahsur kalanlar arasında THY Yönetim Kurulu ve İcra Kurulu Başkanı İlker Aycı, eşi Tuğçe Saatman, THY çalışanları ve yakınlarının da bulunduğu belirtiliyor. Mahsur kalanların kurtarılması için hem kargo uçaklarının hem de komşu ülkelerden kaldırılacak yolcu uçaklarının devreye sokulması bekleniyor.
Kazakistan’da LPG fiyatlarının yükselmesi üzerine başlayan eylemler kontrolden çıkmış görünüyor. Gelen görüntülerde protestocuların askerleri rehin almaya başladığını görüyoruz pic.twitter.com/gfYWtDejpt
— nevsin mengu (@nevsinmengu) January 5, 2022
Kazakistan’da doğalgaza gelen %51 zammın ardından eylemler ülkenin dört bir yanına yayılıyor. Petrol işçileri de greve çıktı… Ülkede doğalgaz neredeyse bedava idi, bu gelenek Sovyetlerden kalma… Ama kapitalizm acımasız, insanlık dışı, yatağında dahi satıyor, zam yapıyor pic.twitter.com/CUujGxxJ03
— Çağlar Tekin (@mcaglartekin) January 4, 2022
Kazakistan’da gaza gelen %50 zam ve artan hayat pahalılığı ülke genelinde protesto ediliyor.
— ibrahim Haskoloğlu (@haskologlu) January 4, 2022
Kazak lider Nursultan Nazarbayev son katıldığı 2015 seçimlerinde %95 oy almıştı.
Dün heykeli yıkılıp ayaklar altına alındı.
Hayattayken, kurucusu olduğu ve 30 yıl yönettiği ülkesinde heykelinin yıkıldığını gördü.
Kazakistan’dan çıkarılacak çok ders var.pic.twitter.com/1f9DOiPWi3
— Kerim HAS (@Kerim_HAS) January 5, 2022
Kazakistan’ın başkenti Nur-Sultan’da askeri araçlar sokağa inmiş.
Kim ne derse desin, yaşananların 1. derece sorumlusu önce Nazarbayev, sonra Tokayev’dir.
Nazarbayev için çok trajik bir durum.
30 yıldır kurmaya çalıştığı sistem gözleri önünde yıkılıyor.pic.twitter.com/1t3vNAprNU
— Kerim HAS (@Kerim_HAS) January 5, 2022
Çok üzgünüm! Gerçekten böyle olmamalıydı. Ne olursa olsun Kazakistan’ın bağımsızlığı ve sorunlarını kendi içerisinde çözebilme iradesi her türlü talebin üzerindeydi ve öyle kalmalıydı. Ve dahası, Türk Dünyası için de artık tarihi bir kırılma anındayız.
— Prof.Dr. Kürşad ZORLU (@zorlu77) January 5, 2022
Kazakistan’daki durumu anlamaya çalışanlar için birkaç not yazacağım. Öncelikle şunu söylemem lazım. Dün gece gösteriler belli bir yere gelmişken, Kazakistan bir daha asla aynı olmayacak yazmıştım. Yine de, ne ben, ne başkası olayların bu seviyeye geleceğini tahmin edemezdi.
— Mehmet Volkan (@mvolkankasikci) January 5, 2022