Faturaya yansımaya başlayan zamlar esnafın kâbusu oldu. Kira bedeli kadar fatura ödediğini kaydeden esnaf tasarruf olarak dolabın fişini çekse de soruyor: “3 liraya poğaça satarak 9 bin TL’lik fatura ödenir mi?”
Zamlar bir bir faturalara yansımaya başladı. Artan maliyetlerden dolayı çeşitli tasarruf yöntemi geliştiren esnaf ise ya buzdolabının fişini çekiyor ya da küçülmeye gidiyor. Ancak yeni yöntemlere rağmen faturalar neredeyse kirayla eşitlendi.
BirGün‘ün haberine göre; Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER) Genel Sekreteri Süleyman Atıl, zamlı gelen faturaların kapanmaları arttıracağını söyledi. Atıl, “Esnaf bir kira da elektrik faturasına ödüyor” dedi. Gelen zamların ardı arkasının kesilmediğini vurgulayan Atıl, doğalgaz, elektrik, su derken esnafın cebine faturadan başka bir şey girmediğini kaydetti.
Süleyman Atıl ile birlikte çıktığımız Beyoğlu gezintisinde esnafın kapısını çaldık. Faturaları sorduğumuz esnaftan bin ah işittik. İlk uğradığımız yer Beyoğlu’nun tanınan mekânlarından Corridor Pera Bar oldu. Barın sahibi Anıl Yazgan, elektrik ve su zammının ardından içkiye gelen zamlara dikkat çekti. Zamların altında ezildiklerini anlatan Yazgan, ayakta kalma çabası verdiklerini belirtti.
Muaf Bar’ın işletmecisi Hürriyet Aydın ise tasarruf etmelerine rağmen bu ay dükkâna 8 bin 500 TL elektrik faturası geldiğini söyledi. Aydın neredeyse üç katına çıkan faturaya karşın “Akıl alır bir zam değil” dedi.
Başvurdukları tasarruf yollarını anlatan Aydın, “Tasarruf adına dolapların birkaçının fişini çektik. Elektrikli soba kullanımımız var onda da olabildiğince dikkatli olmaya çalışıyoruz. Yaz aylarında elektrik faturası 3 bin liralardaydı. Kira kadar fatura giderimiz oldu. Faturaları ödeyebilmek en büyük motivasyonumuz” diyor.
15 bine yakın elektrik faturası beklediklerini belirten Asmalı Saki Meyhanesi işletmecilerinden Emin Öğer, “Böylesi bir fatura bizi zora sokacak. Zaten her şeye zam geldi. Hadi onlara gelen zammın üzerine biz de menüde o kadar yapamasak da bazı yansıtmalar yapıyoruz. Elektriğin nesini nereye yansıtacaksın? Kira verir gibi fatura ödüyoruz” ifadelerini kullandı.
3 liraya poğaça satarak 9 bin liralık fatura ödenir mi?
Unlu mamuller satan Asmalı Bakery’nin sahiplerinden Cumhur Sarı ise “Eskiden 4 bin lira gelen fatura, geçen ay yarısı zamlı 9 bindi” dedi. Sarı, kara kara yeni faturayı beklediğini söyledi ve ekledi: “3 liraya poğaça satarak bir şeyler kazanmaya çalışıyoruz, 9 bin liralık faturayı nasıl ödeyeceğiz? Yağa una gelen zammı zaten hiç saymıyorum.”
Müzeyyen Meyhanesi’nin sahibi Cengiz Sur da gelen faturalardan dert yandı. Pandemide pek çok dükkânın kapandığını ancak yeni yıldan itibaren gelen faturalarla zar zor ayakta kalan dükkânların da kapanacağını vurguladı.
Faturalar şiştikçe menü küçülüyor
Doğalgaz faturasının iki katına çıktığını belirten Sur, “Geçen ay 500 lira gelen doğalgaz faturası bu ay iş olmamasına rağmen 900 lira. Elektrik henüz gelmedi ama 10 bin gelirse sevineceğiz. Ne yapacağımıza dair hiçbir esnafın öngörüsü olduğunu düşünmüyorum. Gittiği yere kadar gidecek” dedi.
Meze sayısı 25’ten 10’a düştü
Sur, “Eskiden 25 çeşit mezemiz varsa artık 10 tane yapıyoruz. Sonuç olarak bunlar hep maliyet. Eskiden meze işte ne olacak ki der, ikram ederdik. Ancak o zamanlar patlıcanın kilosu 1 buçuk liraydı şimdi 22 TL. Biz bunu menüye hiç yansıtamadık. Geçen sene fix menü 295 liraydı şimdi 325 TL. Buna rağmen Asmalımescit’te 12-13 meyhane var. Ancak birini dolduracak müşteri yok” diye konuştu.
