Zam fırtınası yeni yılda da hız kesmeden devam ediyor. Elektrik ve doğalgaza gelen zamlar vatandaşın belini bükerken, son akaryakıt zamlarının ardından İstanbul trafiğinde yaşanan gevşeme çarşı, pazara da yansıdı. İğne atsan yere düşmez türden kalabalıkları ile bilinen tarihi Eminönü Çarşısı’nda tenhalık dikkat çekiyor.
Video aşağıda – Zirve yapan hayat pahalılığı, vatandaşları çarşı-pazara çıkamaz hale getirdi. Tüm dünyadan insanın akın akın alışverişe geldiği dünyaca ünlü Eminönü Çarşısı’nda yerli vatandaş bulmak neredeyse imkansız hale geldi.
Esnaf da geçmişe kıyasla satışların en az yüzde 50-60 oranında azaldığına dikkat çekti. Gelen müşterilerinde artık kiloyla değil, gramla aldığını; çünkü alım güçlerinin oldukça azaldığını dile getirdi.
SÖZCÜ muhabiri vatandaşlara ve esnafa mikrofon uzattı. Aldığı yanıtlar şöyle oldu:
“Son zamlardan sonra kimse önünü göremiyor”
Fatin Gür: “Burası Tahtakale, Türkiye’nin kalbi sayılır. İşlerde düşme var. Ekonomik bir durgunluk oluşacağını tahmin ediyorum. Çünkü herkesin bütçesi sarsıldı. Millet artık bir şeyler almak için para artırmayacak çünkü gıdaya çok para harcayacak. Ben özellikle lüks tüketim mallarında talebin çok düşeceğini düşünüyorum. Bu zamlardan sonra kimse ne yapacağını bilmiyor. Kimse şu anda önünü göremiyor. Önünü görmesi için bazı şeylerin belli olması lazım.”
“Dükkanlara girmeden önce fiyat soruyoruz”
Savcı Emran: “Alım gücünde çok düşüş var. Şu anda alışveriş yaparken dükkanlara girmeden önce fiyatları soruyoruz. Bütçemize göre alıyoruz.”
“Eskiden kiloyla alanlar şimdi gramla alıyor”
Hüseyin Yavuzer: “Satışlarımız çok düştü. Her şey çok pahalı. Bazı ürünlerde fiyat düşse bile insanların alım gücü azaldı. Fiyatlar çok yüksek. Satışlarda yüzde 50 azalış var. Son akaryakıt zamları, doların yükselip düşmesi, bunların hepsi bir etken oldu. İnsanların alım gücü çok azaldı. Fiyatları görev vatandaşlar, çok pahalı olduğunu söylüyorlar. 1 kilo alacağı ürünü şimdi cebindeki parasına göre istiyor. Önceden geldiğinde, ‘1 kilo şundan, 1 kilo bundan’ diyordu, alıyordu. Parası vardı, alım gücü vardı. Şimdi, ‘cebimde ne kadar para var’ diye bakıyor. Kiloyla değil de gramla alıyor. Fiyatları görünce eli boş dönenler de oluyor. Fiyatları sorunca her gelen alamıyor.”
“Etiketleri görenler ‘fiyatlar uçmuş’ diyor”
Mehmet Memiş: “Satışlar bayağı bir düştü. Özellikle son aylardaki zamlar piyasayı bayağı bir etkiledi. Etiketleri görenler, ‘Fiyatlar uçmuş’ diyor. Dedikleri tek kelime bu. İnsanların alım gücü düştü, eskisi gibi değil. Fiyatları görüp eli boş dönenler de oluyor.”
“Eskiden 2 poğaça alan müşteri artık 1 tane alıyor”
Uğur Ataş: “Biz sektörün en alt boyutunu temsil ediyoruz; poğaça, açma, börek satıyoruz. Daha ucuz bir malzeme yok. Ama bunların hammaddelerindeki girdi fiyatları o kadar arttı ki, şu anda poğaçayı 4-5 liraya satmamız gerekiyor. Ama müşteriye karşı utandığımız için 3 lira diyoruz. Kar etmiyoruz. Eskiden 3 tane alan müşteri de artık 2 tane alıyor, 2 tane alan 1 tane alıyor.
“Eminönü’ne ulaşmanın maliyeti bile 30 lira”
Akaryakıt zamlarından dolayı insanlar dışarı çıkmıyor. İnsanlar artık Eminönü’ye gelemiyor. Çünkü vatandaşın sadece yol parası 30 lira… Dehşet paralar. Eminönü’ne gelmenin maliyeti 30 lira oldu. İnsan nasıl gelsin buraya? O yüzden satışlarımız yüzde 60-70’in üzerinde düştü. Nasıl kazanacağız, nasıl döndüreceğiz bilmiyoruz. İşleri döndürmekte ciddi anlamda zorlanıyoruz. Bir kere hem fiyatlar çok yükseldi hem de mal yok. İstediğimiz ürünü istediğimiz miktarda alamıyoruz. Bu ülkede artık her şeyin ayarı kaçtı. Muhakeme kabiliyetimizi kaybettik. Bir şeye değer biçemiyoruz artık. Ben 35 yıllık esnafım, eskiden neyin ne kadar ettiğini bilirdim. Artık bilmiyorum.
