Milattan önceki zamanlardan günümüze düşünceleriyle ve sözleriyle ulaşmayı başarmış pek çok filozof vardır. Tabi, yaşadıkları dönemlerde bu altın değerindeki düşünceleri sayesinde kimisi dışlanırken, kimi sürgün edilmiş ve hatta kimisi de idama götürülmüştür.
Ancak tarihe damgasını vurmuş filozofların düşüncelerine hayatınız boyunca kulak vermelisiniz çünkü onlar daima ama daima ileriyi görerek bu konudaki düşüncelerini dile getirmişlerdir. tamadres olarak düşünceleriyle tarihe damga vurmuş filozofları araştırdık:
Sokrates
Yunan felsefesinin kurucularından olan Sokrates, bilgeliğiyle ünlenen kişilere yönelttiği bunaltıcı sorularla felsefe dünyasında yer edinmiştir. Felsefe tarihinin ilk yöntemi olmasından dolayı oldukça kıymetli olan çürütme diğer bir adıyla elenchos, doğruluğundan şüphe edilmeyen bir sava karşı yöneltilen sorularla doğruluk savının çürütülmesini amaçlayan düşünsel diyalektik bir süreçten oluşur.
Ahlak felsefesinin kurucusu olarak da kabul edilen Sokrates hakkında bilinen olaylardan biri de, MÖ 399 yılında açılan davadır. Şehrin tanrılarına inanmamak, onların yerine başka tanrılara inanmak ve böylece gençliği zehirlemek gibi nedenlerden suçlanır. Biz bu bilgilere, Platon’un Sokrates Savunuyor kitabından ulaşabiliyoruz. Sokrates ve diğer filozoflar hakkında yazılan felsefe kitapları için tıklayın. Bu suçlamalardan sonra ölüme mahkûm edilen Sokrates, yazılı bir kaynak bırakmamıştır ancak kendisinden sonra gelen pek çok filozofu, yazarı etkilemiş ve onların yazdıklarıyla günümüze kadar ulaşmıştır.
Aristoteles
Gökbilim, zooloji, siyaset, mantık, felsefe gibi pek çok alanda eserler veren Aristoteles, edebi alanda yaptığı eleştirilerle tarihe damga vurmuş bir filozoftur. Aristoteles’in şiir ve tiyatro alanında yaptığı yorumlar ve belirlediği kurallar 1700’lü yıllara kadar Batı dünyasında geçerliliğini korumuştur.
İslam düşünürleri tarafından “muallim-i evvel” yani ilk öğretmen olarak anılan Aristoteles, mantıkla ilgili ilk biçimsel incelemeleri sunmuştur. Felsefe tarihi boyunca gündemden hiçbir zaman düşmeyen ünlü filozof Aristo, günümüzde özellikle de etik ve metafizik alanlarda yapılan tartışmalara katkıda bulunmaya devam ediyor.
Öne çıkan eserleri: Metafizik, Poetika, Retorik Sanatı, Ruh Üzerine, Politika…
Platon
Bundan yıllar, yıllar önce Atina Akademisini kuran Platon, öğrencisi Aristoteles ve akıl hocası Sokrates ile bilim ve Batı felsefesinin temellerini atmıştır. Ayrıca bu akademi, günümüzdeki modern üniversitelerin başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Platon, idealar denildiğinde akla ilk gelen filozoflardan. İdealar, ruhun ölümsüzlüğü, bilgi, devlet ve evrendoğum Platon felsefesinin kuramlarıdır.
Akıl hocası Sokrates’ten edindiği ilhamla tüm hayatı boyunca gerçek bir ahlakçı olarak kalmış ve bütün kuramları etik ağırlıklı görüşlerle irdeleyerek geliştirmiştir. Platon’a göre felsefenin asıl amacı, insanın mutluluğu ve yetkin yaşamının sağlanmasıdır. Yetkin bir yaşam da ancak erdemli bir hayat sürerek mümkün olabilir.
Öne çıkan eserleri: Sokrates’in Savunması, Devlet, Şölen – Dostluk…
John Locke
17. yüzyılın en önemli düşünürleri denildiğinde akla ilk gelen isimlerdendir John Locke. İnsan eylemleri ve düşünce özgürlüğü üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen filozof, Akıl Çağı’nın ve Avrupa’daki aydınlanmanın gerçek kurucusu olarak kabul edilir. John Locke’a göre insan zihni, doğuştan boş bir levhadır (tabula rasa). Ardından zihin, tecrübelerle dolar.
Cezalandırma ve yargılama hakkını kendi özgür iradesiyle yargı erkine bırakan toplum üyeleri, yasaların hazırlanması ve yürürlüğe konması görevini parlamentoya vermiştir. Ancak ünlü filozof John Locke için bu yeterli değildir; yürütme erkine ihtiyaç vardır. Yürütme erki yasamanın koyduğu yasaları uygulayacak, savaşa ve barışa karar verecek, anlaşmaları yapacaktır. Bu düşüncesiyle Locke, modern demokrasi anlayışının ilk adımlarını atmıştır.
Öne çıkan eserleri: Anlama Yetisinin Yönetimi Üzerine, Eğitim Üzerine Bazı Düşünceler, Tabiat Kanunu Üzerine Denemeler…
Karl Marx
Devrim denildiğinde akla ilk gelen isimlerden biridir Karl Marx. Ekonomi alanında yaptığı çalışmalar, günümüzdeki emek, sermaye-emek ilişkisini ve ekonomi düşüncesi kavramının büyük bir kısmı için temel oluşturmuştur. Sosyal bilimleri ve sosyolojiyi başlatan isim olarak da bilinen Karl Marx, Kapital ve Komünist Manifesto kitapları olmak üzere hayatı boyunca pek çok kitap kaleme almıştır.
Marx’ın ekonomi, siyaset ve toplum hakkındaki teorileri – kısaca Marksizm – insan toplumlarının yönetici sınıf ile emekçi sınıf arasındaki çatışmayla ilerlediğini iddia etmektedir. Devletin yönetici sınıf tarafından idare edildiğini ve devletin ortak çıkarları noktasında hareket eder gibi yapıp ancak yönetici sınıfının çıkarları doğrultusunda hareket edildiğini düşünmektedir.
Öne çıkan eserleri: Komünist Manifesto, Devlet ve Hukuk, Liberal Ekonomi…
Düşünceleriyle tarihe damga vurmuş 5 filozofa yazımızda yer verdik. Onlar hakkında ve düşünceleriyle tarihe damga vurmuş diğer filozoflar hakkında bilgi edinmek ve onların düşünceleri öğrenmek için felsefe kitaplarını satın alabilirsiniz.
