Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre kanola yağı, aspir yağı, mısır yağı, soya ve palm yağı ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı.
Ukrayna Rusya gelişmeleri nedeniyle ayçiçek yağı sorununa çözüm için yeni karar alındı.
Ayçiçek yağının ikamesi olabilecek kanola yağı, aspir yağı, mısır yağı, soya ve palm yağında gümrük vergisi sıfırlandı.
Karar 30 Haziran 2022’ye kadar geçerli olacak.
Palm yağı veya palmiye yağı nedir?
Palm yağı, palmiye yağı veya hurma yağı, palmiye meyvesinden elde edilen bir yarı katı bitkisel yağdır. Gıda üretiminde, kozmetik ürünlerinde ve biyoyakıt olarak kullanılmaktadır. Palm yağı üretimi, çevre üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle çevreci grupların ele aldığı konulardan biridir.
Kanserojen mi?
Yeni araştırmalar, palm yağında bulunan bir yağ asidinin kanser genomunu etkilediğini ve hastalığın insanlarda yayılma olasılığını artırdığını keşfetti.
Nature dergisinde yayınlanan yeni bir araştırma, palmiye yağında bulunan önemli bir yağ asidinin Kanser metastazını destekleyeceğini öne sürüyor.
Palmitik asit, palm yağının önemli bir bileşeni olarak biliniyor. Bu doymuş yağ asidi, süt ürünleri ve ette de çeşitli miktarlarda bulunuyor. Hayvanlar üzerinde yapılan birkaç deneyde, palmitik asidin tümör hücrelerinin metastaz yapma kapasitesini önemli ölçüde artırdığı görüldü. Bu metastik aktivite, hayvanlar palmitik asitle beslendiğinde ve aynı zamanda palmitik aside maruz kalan tümör hücreleri normal bir diyetle beslenen hayvanlara nakledildiğinde de tespit edildi.
Gıdalarda 20’den fazla yağ asidi türü bulunur ve Amerikan Kalp Derneği’ne (AHA) göre, “Sağlık için, yediğiniz yağların çoğu tekli doymamış veya çoklu doymamış olmalı. İnsanlar doymuş veya trans yağlardan kaçınmalıdır.”
Palmitik asit diyetten çıkarıldığında bile, diyette sadece kısa bir süre için ona maruz kalan kanser hücreleri yüksek oranda metastatik kaldı. Araştırmacılar, bu hafızanın genlerimizin işleyişindeki epigenetik değişikliklerden kaynaklandığını keşfetti. Değişiklikler, metastatik kanser hücrelerinin işlevini değiştiriyor ve daha kolay yayılmak için tümörün etrafında bir sinir ağı oluşturmalarını sağlıyor.
Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Okutur:
• Palmiye ağacının meyvesinden elde edilen palm yağı diğer bitkisel yağlar gibi yüksek miktarda faydalı antioksidanlar içermesine karşın, sağlığa zararlı olduğu bilinen doymuş yağ içeriğinin yüksek olması bazı hastalıkların gelişimi için risk faktörü olarak görülmekte.
• Palmiye yağının diğer yağlara göre ucuz ve bol elde edilebilir oluşu, yiyeceklere eklendiğinde lezzet katması, en önemlisi de raf ömrünü ve dayanıklılığı uzatması, gıda endüstrisi için önde gelen tercih nedeni olmasını ve böylece birçok gıdanın (başta margarin, ekmek, çikolata, kek, krakerler, bisküviler olmak üzere) içeriğine girmesini sağlamış.
• Palm yağının gıdalara eklenebilmesi için yüksek derecelerde ısıtılması gerekir. Isıtılan palm yağından bazı yağ esterleri açığa çıkmakta, bu yağ esterleri gıdalarla alındığında vücutta kanserojen bir bileşik olan Glycidol’e dönüşmekte. Bu nedenle, 2016 yılında Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) palm yağının kanserojen olabileceği uyarısında bulundu ve tüketiminin sınırlandırılması gerektiğini bildirdi.
Palmiye yağı kullanılan birçok ürün paketler üzerinde farklı isimlerle görülebilir. Bunlardan bazıları şöyle; Bitkisel yağ, palm çekirdeği, palm meyve yağı, palmat, palmitate, palmolein, palmitat, palmitik alkol, sodyum hurma kernelat, hidratlı palm gliseritler.
NE OLMUŞTU?
Dünyanın en büyük ayçiçeği ithalatçısı olan Türkiye, bu ithalatı ağırlıklı olarak Ukrayna ve Rusya’dan gerçekleştiriyor. Ancak iki ülke arasında çıkan savaş Türkiye’nin ham yağ ithalatını büyük oranda durdurdu.
Sektör temsilcilerine göre stokta 1 ila 1,5 aylık ayçiçek yağı kaldı. Durum böyle olunca düğmeye basıldı; kanola yağı, aspir yağı, mısır yağı, soya ve palm yağında gümrük vergisi sıfırlandı. Resmi Gazete’de yayımlanan kararın, ayçiçek yağının tükenme ihtimaline karşın ikame olarak alındığı belirtiliyor.
Ayçiçek yağı bitti… O yüzden Kanola, aspir, mısır, soya ve palm yağında gümrük vergisi sıfırlandı… #cokusdonemi pic.twitter.com/F7iGy4UZXQ
— Who? (@who98408150) March 3, 2022
Yağ krizine çözüm arayışı
– Ayçiçek yağının ikamesi olabilecek kanola yağı,aspir yağı,mısır yağı, soya ve palm yağında gümrük vergisi sıfırlandı
– Karar 30 Haziran 2022’ye kadar geçerli olacak
– Rusya – Ukrayna Savaşı nedeniyle bu iki ülkeden ayçiçek yağı ithalatı yapılamıyor
— Ali Ekber Yıldırım (@tarimyazari) March 3, 2022
