Samsun’da 38 yıllık Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, 7 yıl önce binasının yetersiz olması nedeniyle kapatıldı. Yeni müze inşaatı ise ödenek yetersizliğinden yarıda kaldı. 9 bin 700 parça tarihi eser rutubetli depoda çürüyor!
Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, 38 yıl kente hizmet verdikten sonra, 2015 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Büyükşehir Belediyesi tarafından yetersiz olduğu gerekçesiyle kapatıldı.
2018 yılında da 22 bin metrekarelik alanda 9 bin 500 metrekarelik kapalı alana sahip o dönemin parasıyla yaklaşık 60 milyon liraya mal olacak yeni müze binasının yapımına başlandı. 19 Mayıs 1919’un 100. yılında açılması planlanan müzenin yüzde 60’ı tamamlandıktan sonra, ödeneğin kesilmesinin ardından yapımı durduruldu.
Her yıl tamamlanacağı açıklandı, 4 yıldır çivi çakılmadı!
Kentin ortasında kalan ve zamanla harabeye dönen, projesi ödüllü müze inşaatının her yıl tamamlanacağı açıklanmasına rağmen aradan geçen 4 yılda bir çivi dahi çakılmadı.
Kentin müze hayali bu yılda gerçekleşmeyeceği ortaya çıkarken, Müzeler Genel Müdürlüğü, Arkeoloji ve Etnografya Müzesi projesinin 2023 yılında tamamlanacağını duyurdu. Yatırım finansmanının yüzde 75’ini Müzeler Genel Müdürlüğü, yüzde 25’ini ise Büyükşehir Belediyesi’nin karşılayacağı müze projesinin 2023 yılında tamamlanacağı açıklandı.
“Tarihi eserler rutubetli depoda bekletiliyor!”
Kent yeni müzesinin tamamlanmasını beklerken, eski müzede bulunan yaklaşık 9 bin 700 tarihi eserin bir kısmı teşhir salonunda sergilenirken, büyük bir kısmı müzenin deposuna konuldu. Çok sayıda tarihi eser de müze bahçesinde bırakıldı.
Samsun Yerel Tarih Grubu Başkanı Emin Kırbıyık, Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’nin dolgu sahasına yapıldığını ve deponun deniz seviyesinin altında kaldığına dikkat çekerek, binlerce tarihi eserin çürümeye terk edildiği ileri sürdü.
Eski müzenin nem oranının yüksek olması nedeniyle kapatıldığını belirten Kırbıyık, “Depoda paha biçilemeyen, Amisos hazineleri, mozaikler, sikkeler, anforalar sergilenmeyi bekliyor. Samsun nemli bir şehir. Bir de deniz seviyesinin altında olan depoda olmaları nedeniyle eserler korozyona uğruyor, tahrip oluyor.
Müzede eserleri nemden ve hava koşullarından koruyacak bir sistem de bulunmuyor. El yazması Kur’anlar nemden çürüme ve bozulma tehdidi altında. 19 Mayıs’ın 100. yılında bitirilecekti, olmadı. Bari, Cumhuriyetin 100. yılında bitirilsin” diye konuştu.
Müzede neler var?
Müzede, Amisos mezar odasında bulunan ve paha biçilemeyen altın taç, küpe, bilezik gibi eserlerin yanı sıra Klasik, Helenistik, Roma ve Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi sikkelerde bulunuyor. Bunların yanı sıra Cumhuriyet döneminde basılmış paralar da müzede yer alıyor. Müzenin etnografya bölümünde Samsun yöresine ait bindal, peşkir, cepken, saat keseleri, el yazmaları, Kuran’lar, yöresel kesici ve ateşli silahlar olduğu da biliniyor.