Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla yabancıya konut satanlara devlet desteği verilmesine karar verildi. Ticaret Bakanlığı, bu faaliyette bulunan gayrimenkul şirketlerine 1.8 milyon liraya kadar reklam desteği sunacak. Eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir, “Şok içindeyim” yorumunu yaptı.
Ekonomik krizin günden güne derinleştiği ve halkın kira ödemekte dahi zorlandığı Türkiye’de, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla ülkedeki gayrimenkulleri yurt dışında pazarlayan emlakçılara devlet desteği sağlanmasına karar verildi.
Gayrimenkul sektörü, ‘hizmet ihracatı’ kapsamına alındı
20 Nisan tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5448 sayılı ‘Hizmet İhracatının Tanımlanması, Sınıflandırılması ve Desteklenmesi Hakkında Karar’ uyarınca, konut, ticari ve diğer taşınmaz alanlarında her türlü gayrimenkul hizmeti veren Türkiye’de yerleşik şirketler diğer kurum ve kuruluşlar desteklenecek.
Bu kurum ve kuruluşlara Ticaret Bakanlığı tarafından 1.8 milyon liraya kadar reklam desteği sağlanacak. Fuarlara ve etkinliklere katılım için etkinlik başına 300 bin TL’ye kadar destek akıtılacak.
Ticaret Bakanlığı tarafından verilecek destekler arasında tescil ve koruma, pazara giriş belgeleri, birim, reklam, tanıtım ve pazarlama, bireysel katılım, milli katılım, ürün yerleştirme, sektörel alım ve ticaret heyeti programları, sanal fuar organizasyon ile yarışma ve etkinlik başlıklar yer alıyor.
Giderlerin yüzde 50’si devletten
Karara göre, Türkiye’deki gayrimenkulleri yurt dışında pazarlayıp satan şirketlere tescil edilmiş markalarının yurtdışında tescili ve korunması için bu giderlerinin yüzde 50’si oranında, yıllık en fazla 600 bin TL tutarında destek verilecek.
Pazara giriş belgeleri desteğinin üst limiti yıllık 1.8 milyon TL olacak. Birim açılması ve işletilmesiyle ilgili belgelendirme giderleri için 5 yıl boyunca yüzde 50 oranında ve yıllık en fazla 720 bin TL tutarında destek verilecek.
- Yıllık 1.8 milyon TL’ye kadar reklam ve tanıtım giderleri desteği verilecek.
- Fuarlara ve etkinliklere katılım için etkinlik başına 300 bin TL’ye kadar destek sağlanacak.
- Film ve dizilerde ürün yerleştirme için yıllık en fazla 600 bin TL destek sağlanacak.
- Sanal fuar organizasyon desteği faaliyet başına 600 bin TL olacak.
- Yarışma ve etkinlik desteği etkinlik başına 1.2 milyon TL olacak.
Tanımda tüm faaliyetler var
Ticaret Bakanlığı’nın gayrimenkul hizmetlerine vereceği desteklerle ilgili şu tanım yapıldı:
Bireysel katılım: Sanal ve/veya yurt dışında fiziki olarak düzenlenen bakanlık tarafından belirlenen, fuar kongre, konferans, seminer, festival ve benzeri etkinliklere münferit katılımları,
Milli katılım: Sanal ve/veya yurt dışında fiziki olarak milli katılım organizatörü veya işbirliği kuruluşu organizasyonunda düzenlenen ve bakanlık tarafından belirlenen fuar, kongre, konferans, seminer, festival ve benzeri etkinliklere toplu katılımları
Milli katılım organizatörü; Bakanlık tarafından milli katılım etkinliği gerçekleştirme yetkisi verilen şirket ya da kuruluşları
Yararlanıcı: Yabancıya yönelik olmak üzere: konut, ticari ve diğer taşınmaz alanlarında her türlü gayrimenkul hizmeti veren Türkiye’de yerleşik şirketler diğer kurum ve kuruluşları ifade eder.
Eski TÜİK Başkanı’ndan tepki: Şok içindeyim!
Söz konusu düzenlemeye eski Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Birol Aydemir tepki gösterdi.
https://twitter.com/BirolAydemir15/status/1516833132804251655
Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Şok içindeyim” diyen Aydemir, düzenlemenin ayrıntılarına ilişkin şunları söyledi:
“Dün gece çıkan [20 Nisan] cumhurbaşkanlığı kararı ile ülkemizdeki gayrimenkulleri yurt dışında pazarlayıp satsınlar diye Ticaret Bakanlığı emlakçılara inanılmaz devlet destekleri verecek. Diyelim bir emlakçısınız ve Fas’a gidip ülkemizde daire alacak Faslı arıyorsunuz. Bu amaçla Fas’a bir emlakçı dükkânı açtınız. Devletimizden bu dükkânın kirası için yılda 3,6 milyon TL alabileceksiniz. Fas TV’lerine, billboardlara reklam verdiniz, broşürler yaptınız. Devletimiz bu giderleriniz için yılda 1,8 milyon TL verip sizi rahatlatacak. Ya da Türkiye’den 5-6 emlakçı toplandınız Fas’a on günlüğüne ülkemizin gayrimenkullerini pazarlamaya gittiniz. Uçak biletiniz, oteliniz, Fas’taki transfer harcamalarınız… Hepsini devletimiz 1 milyon liraya kadar karşılıyor.”
Destekten yararlanacak sektör sayısı artırıldı
Hizmet ihracatının artırılması amacıyla kapsamlı bir “hizmet ihracatı destek program paketi” oluşturulurken desteklerden yararlanacak sektör sayısı artırıldı ve yeni destek unsurları tanımlandı.
Karar kapsamında, ‘sağlık turizmi, film/dizi ve eğitim’ sektörlerine ek olarak ‘kültürel hizmetler, yaratıcı endüstriler, spor turizmi, fuarcılık, gayrimenkul, lojistik, yönetim danışmanlığı, yeşil hizmetler ve diğer hizmet sektörleri’ de destek kapsamına alındı.
İlk defa destek kapsamına dahil edilen gayrimenkul, fuarcılık, yeşil hizmetler, spor turizmi ve diğer hizmetler sektörlerine önceki dönemde uygulama tecrübesi olan destek unsurlarına ek olarak ilk defa yürürlüğe alınan ve sektörlere özgü şekilde tasarlanan desteklerden yararlanmaları sağlanacak.
Yabancılara konut satışında büyük artış
Türkiye’de yurttaşlar kira ödemekte dahi zorlanırken, TL’nin değer kaybından ötürü yabancılara konut satışında adeta patlama yaşanıyor.
2013’te konut satışında yüzde 1,10 olan yabancı payı, 2022’nin sadece ilk üç ayında yüzde 4,50’ye çıktı. Sene sonuna kadar bu oranın yükselmesi bekleniyor.
Yıllara göre yabancılara konut satışı ve konut satışında yabancı payı şöyle:
- 2013 – 12.181 / yüzde 1,10
- 2014 – 18.959 / yüzde 1,60
- 2015 – 22.830 / yüzde 1,80
- 2016 – 18.189 / yüzde 1,40
- 2017 – 22.234 / yüzde 1,60
- 2018 – 39.663 / yüzde 2,90
- 2019 – 45.483 / yüzde 3,40
- 2020 – 40.812 / yüzde 2,70
- 2021 – 58.576 / yüzde 3,90
- 2022 (3 ay)- 14.344 / yüzde 4,50
