Uzmanlar en sinsi göz hastalıkları arasında olan pterjium (gözde et yürümesi) konusunda uyarıyor: Oldukça yavaş ve sinsi ilerliyor, ciddi görme kayıplarına neden olabiliyor.
Pterjium sinsi ve yavaş ilerliyor
Başlangıçta hafif damarlı bir yapıdayken pterjium (göz eti) hastalığının ilerlemeye devam ettiği süreçte kornea tabakasına tutunup çekilmesine ve astigmata neden olduğunu belirten uzmanlar, “Astigmatla birlikte görmede bulanıklık olur. Göz bebeğine ilerlemesi halinde ise görme aksını kapatarak kalıcı görme kusurlarına yol açar” dedi.
Erken teşhis önemli
Halk arasında gözde et yürümesi olarak ta bilinen hastalığın ortaya çıkış aşamasında yanma, batma ve bazen kanlanma gibi şikayetlere yol açtığını hatırlatan Sezgin, tedavi için tek kalıcı yöntemin ameliyat olduğunu söyledi. Erken teşhisin önemine dikkat çeken Sezgin, damla tedavisinin göz kurumasını engellediğini ve yüzeyde oluşabilecek ilhitaplanmaları düzeltmek için kullanıldığını ifade etti.
Neden oluşurlar?
Pterjium ve Pinguekulanın gelişiminde genellikle göz kuruluğu, rüzgar, toz ve ultraviole ışınlarına sık sık maruz kalmak rol oynamaktadır.
Aralarındaki fark nedir?
Pinguekula, konjonktiva da (konjonktiva gözün beyaz kısmının yüzeyini örten saydam zar şeklinde bir tabakadır) da sarı bir yama şeklinde veya kabarıklık şeklinde görülen ve genellikle gözün iç tarafında beyaz kısmın üzerinde görülür. Pinguekula normal konjonktival dokusundaki protein yağ ve / veya kalsiyumun birikmesiyle meydana gelir.
Pterjıum konjonktival dokusunun (genelde pinguekuladan kaynaklanır) kornea yüzeyine doğru ilerlemesi ile oluşur. Bu ilerleme herhangi bir aşamada durabilir veya kornea merkezine doğru ilerleyerek ciddi görme sorunlarına yol açabilir.
Pterjium ve Pinguekula’nın belirtileri hafif veya şiddetli rahatsız edici boyutlarda olabilir. Bunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Kızarıklık ve iltihablanma , özellikle pterjiumun büyümesi esnasında görülür.
- Bulanık görme ,kuruluk hissi
- Kaşıntı
- Yanma ve batma
- Yabancı cisim hissi
- Göz yaşarması
Nasıl tedavi edilir?
Vakaların çoğunda herhangi bir tedaviye gerek yoktur. Pterjium veya Pinguekula kızarırsa ve yanma batmaya neden olursa göz damlası ve merhemle rahatlatmak mümkündür.
Genelde cerrahi tedaviye başvurma sebepleri :
– Tozlu ve güneşli ortamlarda sık sık gözde kızarıklık ve yanmaya sebebiyet verirse
– Pterjiuma bağlı ileri düzeyde astigmat oluştuysa
– Pterjium kornea merkezine doğru ilerleme eğilimi gösteriyorsa
– Pterjium veya Pinguekula kozmetik olarak hastayı rahatsız ediyorsa
Pterjium ile ilgili dikkat edilmesi gereken nokta korneada kalıcı ve geri dönüşümsüz etki bırakmadan (astigmatik etki veya görme ekseninin pterjium ile örtülmesi) cerrahi olarak tedavi edilmesidir.
Pterjium cerrahi yöntemle alınması nasıl yapılır?
Genelde hastaların en büyük tedirginliği ameliyatla alındıktan bir süre sonra pterjiumun tekrarlanması ve daha da kötü bir şekilde ilerlemesidir.
Cerrahi olarak genelde iki şekilde alınır:
1- Greftsiz pterjıum eksizyonu
Bu işlemde özel bir bistüri ile göz iyice uyuşturulduktan sonra et sürmesi korneal yatağından kesilerek alınır.
2- Greftli pterjium eksizyonu
Bu işlemde yukarıda yazdığımız yöntemle alınan pterjıumun yerine konjonktivanın üst kısmından alınan kök hücre içeren doku yaması dikilir veya doku yapıştırıcısı ile yapıştırılır
Günümüzde greftsiz pterjium eksizyonu yerine Greftli pterjium eksizyonu tercih edilmekte, Teknik olarak cerrahi işlem tecrübeli ellerde özenle yapıldığı zaman ve bazı ilaçlardan faydalandığı taktirde nüks yani hastalığın tekrarlama ihtimali %1’den daha aşağı oranlara çekilebilmektedir. Ama bunu unutmamamız gerekmektedir ki çevresel faktörlerin ortadan kaldırılması tekrarlama riskini azaltmakta büyük önem taşımaktadır.
Bunları aşağıdaki gibi sıralayabilir:
– Gözleri UV ışınlarından uygun güneş gözlüğü ile korumamız gerekir.
– Gözleri tozlu ortamlardan uygun koruyucu gözlüklerle korumak gerekir.
– Suni göz yaşı damlaları ile kuru ortamlarda gözleri desteklemek önemlidir.
